کانی سازی

زمینه و هدف: آب از پراهمیت ترین و بنیادی ترین عوامل حیات موجودات زنده است، در این خصو ص یکی از مهم ترین مقوله هایی که آن را تحت تاثیر قرار می دهد دگرسانی و کانی سازی می باشد. در این راستا خاک شمال غرب مشگین شهر که در معرض فرآیندهای کانی سازی و دگرسانی قرار گرفته اند، حاوی مقادیر زیادی عناصر سمی و سنگین هستند که بر کیفیت آب این منطقه اثر می گذارد. بر این مبنا هدف پژوهش حاضر مطالعه میزان آلودگی آب موجود در چاه، چشمه و رودخانه توسط فلزات سنگین در مناطق دگرسانی و کانی سانی در شمال غرب مشگین شهر می باشد.  روش شناسی: در پژوهش حاضر به فراخور نیاز از مطالعات کتابخانه ای، میدانی بهره برده شده است. بر اساس این داده ها با استفاده از نقشه های توپوگرافی (1:250000،1:50000 ) و مطالعه عکس های هوایی (1:20000) نقشه هیدروگرافی منطقه تهیه شد. در ادامه فرآیند کار نیز به نمونه برداری آب از 3 منبع چاه، چشمه و رودخانه پرداخته شده و جهت آنالیز شیمیایی این نمونه ها از استانداردهای موجود  (WHO) استفاده شد. در این خصوص از 20 نقطه از منابع چاه، چشمه، آبراهه و رودخانه قره سو در مناطق دگرسانی و غیر دگرسانی به صورت موردی نمونه برداری انجام شد.. یافته ها و نتیجه گیری: بررسی های به عمل آمده بر اساس نمودار  پایپر، ویلکوکس، شولر و همچنین نمودار استیف نشان داد اغلب آب های منطقه مورد مطالعه در زمره آب های نامطلوب و غیرقابل شرب  و مضر برای کشاورزی هستند. ضریب لانژیه نیز بیانگر رسوب دهندگی تا خورندگی بسیار بالا می باشند. بخش دیگر یافته های پژوهش نیز مبتنی بر رفتار ژئوشیمیایی عناصر (آهن،آرسینک، مس، مولییدین، سرب، آنتیموان و روی) بوده است. بررسی های به عمل آمده در این خصوص نیز نشان داد در اغلب موارد آب های مورد مطالعه دارای عناصر بیشتری نسبت به حد مجاز و استاندارد اعلام شده می باشند. این در حالی است در خصوص عنصر سرب تمامی نمونه های آب منطقه در مقایسه با استاندارد توصیه شده جهت آبیاری از کیفیت مطلوب برخوردارند. نتایج به دست آمده از تجزیه شیمیایی آب ها در منطقه مورد مطالعه نشان می دهد که آب های زیرزمینی مناطق دگرسانی عمدتاً سولفاته، منیزیمی و کلسیمی هستند و با تشدید دگرسانی میزان عناصر خاکی و اسیدی های قوی نیز افزایش می یابد.. اغلب آب های مناطق کانی سازی و دگرسانی در زمره آب های نامطلوب و بد شناخته شده و جهت شرب و کشاورزی نیز مضر هستند.