آزادی تفکر

از مهم ترین مباحثی که امروزه در ادبیات سیاسی و به عنوان مهم ترین وظیفه حکومت در بسیاری از مکاتب (از جمله لیبرالیسم) مطرح می شود، مسأله آزادی است. در عین حال، از جمله مفاهیمی که دامنه تعاریف آن بیشترین تغایر و حتی تضاد را داشته است، مفهوم آزادی است. به همین دلیل آزادی از موضوعاتی است که شهید مطهّری به آن توجّه ویژه ای داشته و در آثار مختلف خود، از زوایای گوناگون به تبیین آن پرداخته است؛ مانند تعریف صحیح آزادی و اقسام آن از جهات مختلف، بررسی نسبت بین آزادی اجتماعی و آزادی معنوی و برنامه اسلام برای تحقّق هر یک، تفاوت نگاه اسلام و مکاتب غربی از جمله لیبرالیسم به مقوله آزادی، تفاوت آزادی تفکّر با آزادی عقیده و موضوع آزادی فرد و قدرت دولت. در این پژوهش تلاش شده است با مراجعه به آثار مختلف شهید مطهّری، موارد فوق تبیین گردد. همچنین با ایراد نقدهای مختلف به نگاه غرب به مسأله آزادی، کاستی های این دیدگاه روشن گردد. در نهایت کوشش شده وظایف حاکمیت مطلوب در راستای تحقّق آزادی افراد در جامعه مشخّص گردد، به نحوی که همه استعدادهای افراد رشد یابند، نه این که آزادی یک استعداد به نحوی باشد که به رشد سایر استعدادها لطمه واردشود.