پیدایی و پویایی

هدف: تحقق تمدن نوین اسلامی مانند هر تمدن بشری، فرایندی متکی بر شالوده های اجتماعی است. لذا بازکاوی قواعد حاکم بر جوامع اسلامی با هدف طراحی الگوهای تمدن ساز، بدون شناساندن مؤلفه های اجتماعی، تلاشی کم ثمر خواهد بود. بنابر این، پرسش اصلی نوشتار حاضر این بود که شاخصهای اجتماعی مؤثر در پیدایی و پویایی تمدن نوین اسلامی کدام اند؟ روش: این تحقیق با استناد به منابع کتابخانه ای و گزارشهای تاریخی، به روش توصیفی- تحلیلی انجام شد. نتیجه گیری: دعوت به همبستگی اجتماعی با اتکا بر نگرش توحیدی و به تأسّی از عناصری همچون بازگشت به اسلام ناب، پاسداشت کرامت انسانی، آزاداندیشی و نیل به عدالت اجتماعی، از شاخصهای اجتماعی در پیدایی تمدن نوین اسلامی بود. به علاوه، خوداتکایی مسلمین ذیلِ روحیه عزّت طلبانه و تحقق امت واحده بر بنیان استقلال با وجود تساهل با ملل دیگر، ضمن عینیّت بخشیدن به مناسبات اجتماعی، پویایی این تمدن متعالی را رقم خواهد زد.