ناهیدن (اقتراحی درباره یک واژه دشوار و ناآشنا در شاهنامه)
منبع:
آینه پژوهش سال ۳۵ مهر و آبان ۱۴۰۳ شماره ۴ (پیاپی ۲۰۸)
219 - 230
حوزههای تخصصی:
در بیتِ «سرِ سرکشان اندرآمد به خواب/ ز تاسیدن بادپایان برآب» در بخشِ پادشاهی ضحّاک در شاهنامه، در نسخه ها به جایِ «تاسیدنِ» متنِ دکتر خالقی مطلق، صورت های «تازیدن»، «بازیدن»، «نالیدن»، «ناهیدن»، «بایندن»، «یابیدن»، «هانیدن» و «تاریدن» آمده است. مصحّحان و محقّقان شاهنامه هم ضبط های «ناویدن»، «تازیدن»، «بازیدن»، «نادیدن»، «تاسیدن» و «شافیدن» را از نسخه ها یا با تصحیحِ قیاسی برگزیده و درست دانسته اند. بر اساس قواعد تصحیحِ متون، نگاشته «ناهیدن» در حدّاقل دوازده دست نویس از سده های هشتم، نهم و دهم، نویسشِ دشوارتر و احتمالاً اصلی و درست است امّا ریشه و معنای دقیقِ این واژه بر نگارنده آشکار نیست و لازم است متخصّصانِ زبان شناسیِ تاریخی و لغتِ فارسی در این باره روشنگری و راهنمایی بکنند.