مطالب مرتبط با کلیدواژه
۸۱.
۸۲.
۸۳.
۸۴.
۸۵.
۸۶.
۸۷.
۸۸.
۸۹.
۹۰.
۹۱.
۹۲.
۹۳.
۹۴.
۹۵.
۹۶.
۹۷.
۹۸.
۹۹.
۱۰۰.
تحلیل شبکه
حوزه های تخصصی:
استارتاپ ها نقش اساسی در کاهش بحران بیکاری و رشد اقتصادی کشورها را دارا هستند. دولت ها از اوایل قرن بیستم، به استارتاپ های دانشجویان دانشگاه روی آوردند. پژوهش ها و تجربیات میدانی عدم شکوفایی استارت اپ ها دانشجویی در دانشگاههای کشور را بیان می کند. هدف این پژوهش شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر رشد استارت آپ های دانشجویان علوم ورزشی کشور با استفاده از تکنیک تحلیل شبکه است. جامعه آماری این پژوهش را متخصصین استارت آپ های دانشجویی، اساتید و دانشجویان مدیریت دانشکده های علوم ورزشی کشور تشکیل و به صورت نموته گیری گلوله برفی انتخاب شدند. از میان مصاحبه های عمیق با خبرگان و پیشینه پژوهش تعداد 41 عامل شناسایی و در 6 خوشه بعنوان عوامل موثر دسته بندی شدند. با مشارکت خبرگان و نرم افزار های سوپر دسیژن و اس پی اس اس داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. خبرگان خوشه ها را به ترتیب: عوامل فردی موسس، محیط آموزشی دانشکده، اقتصادی دانشگاهی، تکنولوژی و ارتباطات، امکانات و تسهیلات و فرهنگی اجتماعی اولویت بندی کردند. در رتبه بندی کلی زیر معیار ها، معیار هوش اجتماعی و هیجانی موسس استارت آپ مهمترین اولویت و افزایش طرفداری خانواده ها از ورزش با کمترین اهمیت اولویت بندی شد. پیشنهاد می شود شبکه ای تحت عنوان نیازمندی های صنعت ورزش و افراد جامعه، جهت بکارگیری نتایج تحقیقات دانشجویی و افزایش انگیزه و نوآوری توسط استارت آپ های دانشجویی راه اندازی گردد.
بررسی عوامل موثر بر نهادینه ساختن مدیریت مشارکت ها در مدارس با تکنیک تحلیل شبکه (ANP-DEMATEL)
حوزه های تخصصی:
هدف از اﻧﺠﺎم ایﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺗﻌییﻦ تاثیر و اولویت بندی متغیرهای مدیریت مشارکت ها در ﻣﺪارس ﻣیﺑﺎﺷﺪ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎری ﺗﺤﻘی ﻖ حاضر را ﻣ ﺪیﺮان ﺷ ﺎﻏﻞ در ﻣﺪارس استان مازندران تشکیل می دهند که از این جامعه تعداد 24 نفر از کارشناسان به روش نمونه گیری هدفمند مورد مطالعه قرار گرفتند. در این مقاله برای ارزیابی متغیر ها و روابط درونی آن ها از تکنیک تحلیل شبکه و دیمتل استفاده شده است. دیمتل روش مناسبی برای ارزیابی و آنالیز داده ها در برآورد روابط درونی سیستم می باشد. در پژوهش حاضر از پرسشنامه مقایسه زوجی بهره گرفته ایم. پس از تحلیل داده ها بر روی مولفه های مدیریت مشارکت ها معیار تصمیم گیری در اولویت اول و معیار ارتباطات در اولویت دوم قرار گرفته است. معیارهای رهبری، ساختار و کنترل به ترتیب در اولویت سوم، چهارم و پنجم قرار گرفتند. لازم به ذکر است مولفه ی ساختار بیشترین تعامل را در سیستم مشارکت ها دارد. یعنی این مولفه از لحاظ تاثیرگذاری و تاثیر پذیری بیشترین نقش را دارد. مدیران با دانش به اطلاعات به دست آمده می توانند تصمیماتی موثر اخذ و به نظام آموزشی ارائه نمایند.
ارزیابی میزان آسیب پذیری شهری براساس اصول پدافند غیرعامل (مطالعه موردی: شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
کاهش آسیب پذیری کاربری های شهری با بهره گیری از رویکردهای جدید مدیریت بحران از قبیل پدافند غیرعامل می تواند در ایجاد محیطی ایمن در شهرها و کاهش میزان خسارت مؤثر واقع شود که امروزه یکی از مهم ترین اهدافی ست که برنامه ریزان و مدیران شهری درصدد اجرای آن می باشند. این پژوهش با هدف بررسی آسیب پذیری شهر همدان از منظر پدافند غیرعامل انجام گرفته است که از حیث هدف، کاربردی و از حیث ماهیت، توصیفی- تحلیلی است. در چارچوب پدافند غیرعامل 9 کاربری اراضی اصلی و 23 کاربری اراضی فرعی در محیط نرم افزار Super Decisions مقایسه و امتیاز گذاری شده اند. پس از ارزیابی معیارها و زیرمعیارها، فاصله از معیارها که دوری و نزدیکی به آنها و یا تراکم و پراکندگی از آنها مهم بوده در محیط نرم افزار Arc GIS برآورد شده و پس از طی فرایندهای مذکور، شهر شهرهمدان از نظر میزان آسیب پذیری در 5 طبقه (آسیب پذیری خیلی زیاد، زیاد، متوسط، کم و خیلی کم ) از هم طبقه بندی شده است. از مهمترین عوامل خطر ساز شهر همدان، تراکم جمعیت بالا در برخی محلات اطراف رینگ اول شهر همدان، تراکم ساخت و ساز در محلات اطراف میدان سپاه، خضر و خیابان های اطراف خیابان رجایی، ریزدانگی واحد های مسکونی و عدم وجود فضاهای باز و سبز در محلات قدیمی شهر همدان و تراکم و تمرکز ساختمان های اداری در چند نقطه از شهر می باشد.
تحلیل شبکه روابط گروه های حسابداری دانشگاه های دولتی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
بررسی های حسابداری و حسابرسی دوره ۲۸ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
274 - 295
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی و تحلیل ساختار ارتباطی بین گروه های حسابداری دانشگاه های دولتی ایران است.
روش: روش پژوهش، بر مبنای نوع داده های جمع آوری و تحلیل شده، کمّی از نوع تحلیل شبکه است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه گروه های حسابداری دانشگاه های دولتی ایران را دربرمی گیرد. در پژوهش حاضر، اطلاعات در دسترس اعضای هیئت علمی گروه های حسابداری تا پایان شهریور سال 1399 بررسی و در نهایت، 44 دانشگاه برای نمونه انتخاب شد.
یافته ها: بر اساس یافته ها، در ساختار ارتباطی گروه های حسابداری دانشگاه های دولتی، نابرابری نامتعارفی به چشم می خورد؛ اما بعضی از دانشگاه ها در موقعیت مناسب تری قرار دارند. توزیع پارتو نشان می دهد که بین گروه های حسابداری، چولگی تقسیم قدرت 78 – 22 است؛ یعنی 78درصد اعضای هیئت علمی، دانش آموخته 22درصد دانشگاه ها و 22درصد باقی، دانش آموخته 78 درصد دانشگاه ها هستند. علاوه بر این، بر اساس نتایج قانون بردفورد، توزیع قدرت بین گروه های حسابداری، تقریباً از یک تابع نمایی تبعیت می کند و عدد اختلاف بین فراوانی گروه های مختلف حدود 266/3 است. دانشگاه های تهران، تربیت مدرس و علامه طباطبائی، دانشگاه های گروه 1 بردفورد هستند. دانشگاه تهران نیز در ساختار روابط گروه های حسابداری دانشگاه های دولتی، اصلی ترین دانشگاه است.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش، موقعیت مناسب بعضی دانشگاه ها در ساختار ارتباطی، باعث شده است که این دانشگاه ها برای دسترسی به سایر دانشگاه ها، با واسطه های کمتری مواجه شوند، دسترسی آنها به منابع موجود ساده تر باشد و در به دست آوردن اطلاعات مؤثر از اعضای شبکه، توانایی بیشتری داشته باشند. بنابراین، می توان ادعا کرد که در ساختار حاکم، این دانشگاه ها می توانند نقش بازیگران کلیدی را ایفا کنند.
مدیریت تجربه مشتری؛ حوزه ها و روندهای پژوهش(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت بازرگانی دوره ۱۳ تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲
502 - 523
حوزه های تخصصی:
هدف: در سال های اخیر، مدیریت تجربه مشتری به عنوان اولویت پژوهشی برای مدیران و محققان بازاریابی مطرح شده است. اهمیت این حوزه تحقیقاتی و توجه به آن در مطالعات بازاریابی، شناخت زیرحوزه ها و روند تحقیقاتی آن را ضروری کرده است. این مطالعه با هدف بررسی پژوهش های حوزه مدیریت تجربه مشتری، شناسایی مقالات هسته، شناخت زیرحوزه ها و روند تحقیقاتی آن صورت گرفته است. روش: این پژوهش با استفاده از تجزیه وتحلیل های کتاب سنجی، به بررسی حوزه مدیریت تجربه مشتری پرداخته است. داده های این پژوهش از 124 مقاله منتشر شده در پایگاه داده اسکوپوس جمع آوری شدند و روی آنها تحلیل زوج کتاب شناختی و تحلیل هم رخدادی کلمات کلیدی انجام گرفت و بدین ترتیب، مقالات هسته و زیرحوزه ها شناسایی شد. در ادامه با ایجاد نقشه پوششی و میانگین عمر کلمات، روند تحقیقاتی این حوزه مشخص شد. یافته ه ا: تحقیقات مدیریت تجربه مشتری در 9 خوشه دسته بندی و مقالات هسته این حوزه شناسایی شد. بر اساس یافته های این مطالعه مشخص شد که در سال های اخیر، موضوعاتی مانند کلان داده ها، سفر مشتری، کیفیت خدمات، مدیریت ارتباط با مشتری اجتماعی و فروش آنلاین، در تحقیقات حوزه مدیریت تجربه مشتری در کانون توجه قرار گرفته است. نتیجه گیری: این پژوهش با شناسایی مقالات هسته، زیرحوزه ها و روند تحقیقاتی مدیریت تجربه مشتری، از این حوزه دیدگاه منسجمی ارائه می دهد و در انتخاب مسیر تحقیقاتی به پژوهشگران کمک می کند.
تبیین سیر تحول روابط بنادر سواحل مکران با نواحی پس کرانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و آمایش شهری - منطقه ای سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳۹
177 - 200
حوزه های تخصصی:
بنادر در طول تاریخ، جایگاه برجسته ای در توسعه مناطق پس کرانه ایداشته اند. بنادر سواحل مکران نیز با توجه به موقعیت راهبردی شان، ظرفیت گسترده ای برای تعامل با مناطق پس کرانه ای دارند. این بنادر طی دهه های اخیر، نتوانسته اند آن گونه که باید از فرصت های پیشِ رو بهره ببرند. همین امر موجب شده است محرومیت و نابرابری فضایی به خصوص در پهنه های پس کرانه محلی منطقه جنوب شرق ایران، بیش از سایر نقاط کشور دیده شود. هدف از انجام این پژوهش، بررسی سیر تحول تعاملات بنادر سواحل مکران با نواحی پس کرانه ای در طول 20 سال اخیر (بازه 1375-1395) است تا بر این اساس مشخص شود که بنادر سواحل مکران تا چه میزان توانسته اند طی دو دهه اخیر، تعاملات خود را با مناطق پس کرانه ای در سه سطح محلی، منطقه ای و ملی افزایش دهند. روش پژوهش کمّی و تکنیک مورد استفاده، تحلیل شبکه با استفاده از نرم افزار Gephi است. داده های مورد استفاده، شبکه تعاملات دوسویه کالایی میان بنادر سواحل مکران و کلیه شهرهای پس کرانه سرزمین ایران است. یافته های پژوهش نشان می دهد بندر چابهار طی دو دهه اخیر توانسته است به خوبی تعامل خود را با شهرهای پس کرانه ای در هر سه سطح ملی، منطقه ای و محلی ارتقا دهد. در عین حال بنادر دیگری همچون جاسک و پسابندر نیز توانسته اند جایگاه خود را نظام ساختار فضایی منطقه جنوب شرق تثبیت کنند و تعامل خود را با پس کرانه های محلی افزایش دهند. پیشنهاهای این پژوهش بر این موضوع تأکید دارد که بنادر سواحل مکران برای ارتقای نقش مؤثرتر خود بر پس کرانه های ملی و فراملی، لازم است ساختار فضایی خود را به سمت الگوی شبکه ای سلسله مراتبی شکل دهند. این الگو، درحقیقت مجموعه ای هم پیوند از عناصر ساختار فضایی را در قالب یک تعامل سلسله مراتبی شکل می دهد که بر مبنای آن، همه سطوح پس کرانه ای را از مقیاس محلی تا فراملی، در فرایند توسعه فضایی درگیر می کند.
تحلیل شبکه دسترسی به هتل ها با توجه به توزیع مقاصد گردشگری (مطالعه موردی: شهر اصفهان)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال هشتم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۹)
147 - 168
حوزه های تخصصی:
اقامتگاه های گردشگری به عنوان مبداء و مقصد بازدید های روزانه در شهرها از اهمیت بسیاری برخوردار هستند، مکان یابی صحیح هتل ها و سایر اقامتگاه های گردشگری می تواند باعث آسایش گردشگران در زمینه حمل ونقل، کاهش ترافیک شهری، عدم سردرگمی گردشگران در فضاهای شهری و همچنین افزایش نقش منحصر به فرد آن در اقتصاد گردشگری و توسعه هتل داری گردد. پژوهش حاضر به بررسی وضعیت مکانی و موقعیت جغرافیایی هتل ها، وضعیت دسترسی جاذبه های گردشگری شهر اصفهان با اقامت گاه های گردشگری پرداخته است. اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه ای، اسنادی، و مراجعه به سازمان ها و ادارات مربوط جمع آوری شده است. سپس داده ها جهت ورود به نرم افزار GIS، آماده سازی و برای تحلیل داده ها از ابزار Network Analyst استفاده شده است. جهت نشان دادن موقعیت بهترین اقامت گاه های گردشگری نسبت به جاذبه ها گردشگری از ابزار New Location_Allocation استفاده گردید و مشخص شد که هتل مهر بهترین دسترسی را نسبت به جاذبه های تاریخی، هتل مروارید بهترین دسترسی نسبت به جاذبه های تفریحی و هتل کوثر بهترین دسترسی نسبت به جاذبه های تاریخی، گردشگری و تفریحی دارد. نتایج نشان داد که، بیشتر مراکز تفریحی شهر اصفهان، فاصله بهینه ای با اقامت گاه های گردشگری ندارند وهمچنین مشخص شد که توزیع فضایی اقامت گاه های گردشگری شهر اصفهان متاثر از جاذبه های گردشگری نمی باشد.
رهبران افکار در شبکه های اجتماعی (مطالعه موردی رهبران فکری سیاسی در توییتر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات میان رشته ای در رسانه و فرهنگ سال یازدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۲۱)
213-243
حوزه های تخصصی:
تکثر و پویایی ارتباطات شبکه ای که بارزترین مصداق آن در بستر شبکه های اجتماعی محقق شده؛ یک گام اساسی به اغلب پژوهش های ارتباطی و تحقیقات مرتبط با حوزه افکار عمومی اضافه کرده است. چیزی که می شود از آن به عنوان مرحله پالایش داده نام برد. پالایشی که هدف از آن مرتب سازی داده ها، حذف اطلاعات پرت و شناسایی روشمند محتوا یا کاربرانی است که به اقتضای موضوع تحقیق به دنبال آن ها هستیم. با توجه به حجم وسیع اطلاعات در شبکه های اجتماعی، برای پالایش داده ها در مقیاس کلان داده، چاره ای جز روی آوردن به رویکردهای میان رشته ای وجود ندارد. بهره گیری تیمی از امکانات رشته هایی نظیر علوم کامپیوتری، ریاضیات و هوش مصنوعی، راهکاری است که در تحقیق حاضر مورد استفاده قرار گرفته تا شبکه ای اختصاصی تشکیل شود. در گام بعد با استفاده از روش تحلیل شبکه، بهینه ترین روش برای شناسایی رهبران افکار سیاسی در بستر توییتر انتخاب شد.اطلاعات کاربران در چهار لایه، مشتمل بر اطلاعات حدود 700 میلیون کاربر بررسی شد. سپس با تعریف شاخص هایی برای پالایش داده، شبکه ای اختصاصی و 94 هزار نفره تشکیل داده شد. شش شاخص رتبه بندی برآمده از اجماع نخبگانی به صورت تطبیقی مورد مقایسه قرار گرفت.
تحلیل نوسانات دائمی و موقت قیمت نفت برنت و صنایع وابسته به آن با بازارهای طلا و ارز : کاربردی از رویکرد شبکه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اقتصاد مالی سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۵۶)
89 - 116
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش سعی شده تا با استفاده از ترکیب روش های گارچ، خودرگرسیون برداری و تحلیل گراف، میزان تاثیرگذاری و تاثیرپذیری نوسانات دائمی و موقت نفت برنت، طلا، ارز، شاخص صنایع پتروشیمی و نفتی و شاخص بورس اوراق بهادار تهران مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد. نتایج بدست آمده نشان می دهد نوسانات زودگذر قیمت نفت برنت، صنایع نفتی و صنایع پتروشیمی به ترتیب بیشترین اثرسرریز را دارا هستند. بنابراین، در کوتاه مدت این نوسانات قیمت نفت و شاخص سهام صنایع مرتبط با آن هستند که بیشترین تاثیر را بر نوسانات بازار سهام، ارز و طلا در ایران دارند. براساس داده های روزانه و هفتگی، به ترتیب نوسانات دائمی طلاو شاخص بورس اوراق بهادار تهران بیشترین تاثیرپذیری و تاثیرگذاری را بر نوسانات سایر متغیرها خواهند داشت. به علاوه، بر اساس داده های روزانه، نوسانات زودگذر شاخص فرآورده های نفتی، نرخ ارز و طلا با توجه به معیارهای ارائه شده دارای بیشترین اهمیت می باشند.
In this study, we employed the CGARCH model, the vector auto-regression and graph analysis, to analyze permanent and temporary fluctuations of Brent oil, gold, currency, petrochemical and petroleum industries index and Tehran stock exchange index. Data of this study includes the daily and weekly observations of the above variables from 2008 to 2018. The results showed that the fluctuations of Brent oil prices, oil and petrochemical industries were the most affected. Therefore, in the short term, these fluctuations in oil and related industries have the greatest impact on fluctuations in the stock market, currency and gold in Iran. However, according to daily and weekly data, permanent gold fluctuations and Tehran Stock Exchange index have the most impact on the volatility of other variables. In addition, based on daily data, the fluctuations of the oil products index, exchange rate and gold are the most important given the criteria presented.
اعتیاد به عشق: مطالعه مبتنی بر رویکرد تحلیل شبکه(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندازه گیری تربیتی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۱
203 - 230
حوزه های تخصصی:
اعتیاد به عشق نوعی اعتیاد رفتاری است که به تازگی توجه پژوهشگران حوزه روانشناسی و روانپزشکی را به خود جلب کرده است. این پدیده موجب رنج و پریشانی، ناساز گاری و مخاطره برای فرد مبتلا و دیگران می شود. هدف از اجرای این پژوهش، استفاده از تحلیل شبکه به عنوان یکی از رویکردهای اندازه گیری روانی و کاربرد آن درمطالعه ساختار شبکه ای نشانگان اعتیاد به عشق بود. تحلیل شبکه روش قدرتمندی برای تحلیل روابط میان عناصر شبکه (گویه های پرسشنامه) می باشد. روش پژوهش اکتشافی توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری تمام مردان و زنان ایرانی با تجربه حداقل یک بار عاشق شدن بود. تعداد 148 سوال با مقیاس لیکرت 8 ارزشی تدوین و در تحلیل سوال، دو سوال حذف شد. داده ها از اجرای الکترونیکی پرسشنامه محقق ساخته روی 1149 نفر اجرا و در دو مرحله ی مجزا با استفاده از بسته ی نرم افزاری MIRT در نرم افزار R تحلیل شدند. نمایش گرافیکی بر اساس داده های جمع آوری شده از طریق تحلیل شبکه (نظریه گراف) و الگوریتم فروترمن رینگولد با استفاده از بسته های نرم افزاری qgraph , boothnet در نرم افزار R انجام شد. نتایج تحلیل شبکه نشان داد سوالات پرسشنامه که هر کدام به نشانه ای از نشانگان اعتیاد به عشق مبتنی بر مطالعات این حوزه می باشند، دریک شبکه منسجم قرارمی گیرند. مهمترین نشانگان درشبکه نشانگان اعتیاد به عشق وسواس، خیال پردازی، تکانشگری، وابستگی جسمی و هیجانی و هیجان خواهی بالا و کم اهمیت ترین نشانگان میل به خودکشی، فداکاری بیش ازحد و جذابیت های جنسی گزارش شد.
تدوین سیاست های مؤثر بر ایجاد شبکه فضاهای سبز شهری با تأکید بر عدالت فضایی (مطالعه موردی: نواحی دوازده گانه شهر همدان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
سیاست گذاری محیط شهری سال اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳
17 - 30
حوزه های تخصصی:
دسترسی عادلانه به کاربری های شهری و استفاده بهینه از آن ها به خصوص فضای سبز شهری یکی از مؤلفه های اساسی در توسعه پایدار و عدالت اجتماعی است. عمدتاً شهرها به ویژه شهرهای بزرگ با کمبود فضای سبز و عدم تعادل در توزیع این نوع از کاربری مواجه هستند. هدف این پژوهش بررسی وضعیت توزیع فضای سبز با تأکید بر عدالت فضایی در نواحی 12گانه شهر همدان می باشد. این پژوهش، کاربردی و مبتنی بر روش توصیفی- تحلیلی می باشد و به منظور جمع آوری اطلاعات از روش های مختلف کتابخانه ای و میدانی، بررسی و گردآوری آمار و اطلاعات از طرح تفصیلی شهر همدان اخذ گردیده است. نتایج حاصل از مدل تحلیل شبکه نشان داده که با توجه به توزیع و شعاع عملکردی پارک ها در نواحی شهر، مراکز جمعیتی دسترسی عادلانه ای به خدمات این پارک ها ندارند. با توجه به جمعیت 525791 نفری شهر، برای پارک منطقه ای 58 درصد، پارک ناحیه ای 44 درصد و پارک محله ای 85 درصد و پارک همسایگی 6 درصد از مساحت شهر در شعاع دسترسی به خدمات رسانی این پارک ها می باشند. با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش پیشنهاد می شود با توجه به بالا بودن سهم تملک و هزینه آن در احداث پارک های شهری، اراضی دولتی واقع در سطح شهر در اولویت واگذاری برای فضاهای سبز و پارک ها قرار گیرد تا مشکلات مربوط به تملک اراضی یا مالکیت خصوصی و هزینه های آن کاهش یابد. همچنین در احداث پارک های جدید شهری، پهنه های شهری نابرخوردار از فضای سبز مورد توجه قرار گیرد.
تحلیل فضایی جاذبه های گردشگری غذا، موردمطالعه: استان مازندران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
گردشگری و توسعه سال دهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۸)
117 - 129
حوزه های تخصصی:
غذا در کنار سایر مؤلفه های فرهنگی، مثل آداب ورسوم و زبان، یکی از عناصر اساسی جاذبه فرهنگی گردشگری به شمار می رود. با وجود این، به اهمیت جاذبه های گردشگری غذا در برنامه ریزی مقاصد گردشگری کمتر توجه شده است. این مقاله به بررسی تأثیر ظرفیت های گردشگری غذا در مرکزیت فضایی مقاصد گردشگری می پردازد. بدین منظور از رویکرد تحلیل شبکه مقاصد گردشگری و مدل جاذبه در استان مازندران استفاده شده است. بنابراین تعاملات فضایی گردشگری غذا بین شهرستان های استان با توجه به تعداد و تنوع جاذبه ها و زیرساخت های گردشگری آن ها و عامل فاصله به منزله عامل محدودکننده روابط فضایی گردشگری تعیین شد و شاخص های مرکزیت درجه، مرکزیت بردار ویژه و مرکزیت بینابینی با استفاده از نرم افزار یوسینت محاسبه و در محیط جی آی اس به نقشه تبدیل شد. نتایج نشان می دهد که گردشگری غذا می تواند چشم انداز ظرفیت های توسعه گردشگری ناحیه ای را تغییر دهد؛ به طوری که شهرستان بابل به رغم برخورداری کمتر از زیرساخت های گردشگری در مقایسه با برخی شهرستان های استان مازنداران، بیشترین مرکزیت درجه گردشگری غذا را داشته و مناسب ترین ناحیه برای توسعه گردشگری غذا است. همچنین مناسب ترین مراکز برای استقرار مراکز نظارت بر کیفیت خدمات گردشگری غذا و تأسیس مراکز اطلاعات و هدایت گردشگران در شرق استان، شهرستان بابل و آمل و در غرب آن، شهرستان چالوس است.
تحلیل پیوند فضایی- عملکردی کانون های گردشگری (مطالعه موردی: ناحیه اردبیل)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
شهرها و روستاها به عنوان مراکز اصلی تجمع انسان ها و شکل دهنده اصلی بنیان های جغرافیایی یک ناحیه می باشند که دارای روابط خاص با تکیه بر ویژگی های اقتصادی اجتماعی و فضایی با یکدیگر هستند. روابط و تعاملات گسترده و متنوع روستایی- شهری سبب جریان های مختلف ازجمله جریان افراد، سرمایه، محصولات و کالاها، اطلاعات، فناوری، نوآوری و مانند آن می شوند. بسیاری از تحولاتی که در شهرها و روستاهای یک ناحیه پدید می آید، نتیجه میزان و چگونگی تعاملاتی است که بین این فضاها وجود دارد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی و تحلیلی بوده و هدف از انجام آن، شناخت و تحلیل پیوند فضایی- عملکردی کانون های گردشگری در ناحیه اردبیل می باشد. جامعه آماری تحقیق، طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 استان اردبیل، شامل 5 کانون گردشگری موجود در ناحیه اردبیل می باشد. برای جمع آوری داده های موردنیاز تحقیق از دو روش کتابخانه ای و میدانی استفاده شده است. برای تجزیه و تحلیل داده های پژوهش و تحلیل شبکه از نرم افزار UCIENT و برای ارائه پیوند فضایی- عملکردی در ناحیه اردبیل به صورت نقشه از نرم افزار ARC GIS استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که جریان جمعیت و جریان سرمایه دو جریان غالب فضایی ناحیه مورد مطالعه بوده که سبب تحولات فضایی- عملکردی در کانون های ناحیه شده است. ولی این تحولات در همه ابعاد و در همه کانون های ناحیه به یک اندازه نمی باشد.
ارزیابی اثرات توزیع فضایی مراکز دانشگاهی بر مناطق کلانشهری (مطالعه موردی: ناحیه شمال شرقی تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تغییر در الگوی تحرکات فضایی یکی از عواملی است که بر سازمان فضایی مناطق کلانشهری تأثیرگذار است. این الگو تحت تأثیر چگونگی توزیع فعالیت ها-با مقیاس منطقه ای- در سطح مناطق کلانشهری است. به نظر می رسد توزیع فضایی مراکز دانشگاهی به عنوان یک نوع فعالیت که جریان هائی در سطوح درون منطقه ای و بین منطقه ای و ملی راسبب می شود، می تواند بر سازمان یابی فضایی مناطق تأثیر گذار باشد. در این پژوهش با تحلیل روند تغییرات شاخص های تبیین کننده سازمان فضایی مناطق بر پایه تحلیل سلسله مراتبی و شبکه ای مبتنی بر روش های کمی و تحلیل های رابطه ای، به تحلیل تأثیر ایجاد واحدهای آموزشی بر تعاملات فضایی منطقه کلانشهری تهران در بازه زمانی ۱۳۷۵-۱۳۹۲ پرداخته شده است. بر اساس نتایج تحلیل ساختار شبکه شهری نتیجه شد که در طی دوره بررسی ساختار شبکه شهری منطقه به سوی تعادل حرکت کرده است. همچنین از بررسی های انجام شده با استفاده از شاخص های آنتروپی شبکه، شدت پیوندها، مرکزیت نقاط مشخص شد، ایجاد واحدهای دانشگاه آزاد واقع بر محور فیروزکوه و هراز در پدید آمدن کانون های اصلی جذب جریان سفر و ارتقا نقش پذیری آنها در شبکه نقش کاتالیزور را داشته اند و این روند در سال های گذشته شدت بیشتری یافته است. اما از عوامل تأثیر گذار بر تغییر ساختار شبکه منطقه کلانشهری تهران از الگوی تک مرکزی به سمت الگوی چند مرکزی محسوب نمی شوند.
تحلیل نقش الگوهای سفر در ساختاریابی فضایی مناطق کلانشهری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال پنجم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۱۸
64 - 86
حوزه های تخصصی:
در دهه های اخیر الگوهای رشد و توسعه مناطق کلانشهری دستخوش تغییرات زیادی شده است. این تغییرات در حال ایجاد فضاهایی هستند که به طور فزاینده ای ناپیوسته، پراکنده و چند پاره بوده و بر نحوه جابه جایی های افراد و جریان سفر آن ها بسیار مؤثر است. در این میان چگونگی وقوع الگوهای سفر برای انواع مختلف فعالیت های انسانی نقش عمده ای در ساختاریابی فضایی مناطق کلانشهری دارند. در این مقاله با بهره گیری از روش توصیفی-تحلیلی و با استفاده از ابزار تحلیل شبکه به تحلیل نقش الگوهای سفر در ساختاریابی فضایی منطقه کلانشهری تهران در مقاطع زمانی 1375 و 1385 پرداخته شده است تا با فهم ساختار فضایی منطقه بتوان به ارائه راهکارهایی برای توسعه آتی و بهبود عملکردهای اقتصادی، اجتماعی و آمایش منطقه کلان شهری پرداخت. نتایج یافته ها نشان می دهد که الگوی غالب جریان های سفر در منطقه کلانشهری تهران به صورت متمرکز بوده و عدم توزیع متناسب جمعیت و خدمات در سطح منطقه، نظام شبکه ای نامتعادلی را رقم زده و نوعی واگرایی و عدم یکپارچگی در منطقه را بوجود آورده است. اما با توجه به تحلیل های مرتبط با شبکه از جمله آنتروپی، می توان شواهدی از شکل گیری الگوی چندمرکزی در منطقه را بدست آورد. بنابراین، لازم است نظامی تعریف شود که از نظر ویژگی های توپوگرافی، توپولوژیکی و عملکرد شبکه و همچنین از نظر توزیع متناسب جمعیت و خدمات در سطح منطقه هماهنگی و یکپارچگی فضایی و عملکردی لازم را ایجاد کند. به این ترتیب که زمینه های اقتصادی مکمل مراکز مسلط ایجاد شده؛ تا از آن طریق ظرفیت های شکل گیری نظام چندمرکزی شناسایی شده در محدوده بالفعل شود. در گرو چنین ساختاری می توان شاهد انسجام فضایی-عملکردی در سطح منطقه و همچنین توسعه یکپارچه و متعادل فضایی بود.
مکان یابی پناهگاه های عمومی و چند منظوره با رویکرد پدافند غیر عامل. مطالعه موردی: شهر اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۴
153 - 172
حوزه های تخصصی:
با توجه به موقعیت استراتژیک ایران در منطقه خاورمیانه و تهدیدات مستمر کشورهای همسایه و غیر همسایه، متأسفانه پروژه ها و تأسیسات اقتصادی و زیربنایی بدون ملاحظات دفاعی و امنیتی به صورت یک هدف عریان و تهدیدی قابل دسترس دشمن و هر تهاجمی استقرار یافته است.یکی از اصول پدافند غیرعامل ساخت پناهگاه در جهت کاهش آسیب ها در حوزه انسانی است، اما آنچه که در این بین مهم می نماید، موقعیت محدوده های مورد نظر جهت ساخت پناهگاه های عمومی است. ازاین رو، این پژوهش به روش کاربردی و توسعه ای با هدف مطالعه و بررسی برای مکان یابی پناهگاه از منظر پدافند غیرعامل برای شهر اردبیل، 11 شاخص تأثیرگذار در قالب 3 مؤلفه «ویژگی های کالبدی»، «شرایط شهر در وضعیت جنگ»، «معیارهای محیطی- طبیعی» انتخاب شدند و ضرایب اهمیت هر یک از این شاخص ها با به کارگیری فرایند تحلیل شبکه ای مورد سنجش قرار گرفت. همچنین، سطح شهر بر اساس شاخص های مذکور جهت احداث پناهگاهها با تولید لایه های اطلاعاتی و از طریق هم پوشانی لایه ها، توسط نرم افزار GIS، ارجح ترین مکان ها جهت سایت های پناهگاهی در شهر اردبیل مشخص گردید. یافته ها حاکی از این است که بیشترین میزان ضریب اهمیت به معیار" فاصله از مراکز مورد هدف دشمن (214/0) و کمترین میزان ضریب اهمیت به معیار "فاصله از گسل (042/0) تعلق گرفت. نتایج ارزیابی های صورت گرفته بر اساس معیارهای مختلف پهنه های مرکزی، شرقی و شمال شرقی شهر اردبیل مناسب ترین نقاط برای احداث پناهگاه های چند منظوره از منظر پدافند غیرعامل هستند؛ لذا با توجه به پهنه های بهینه مشخص شده، 8 سایت پیشنهادی برای استقرار پناهگاه چندمنظوره در محدوده مورد مطالعه مشخص شد و با استفاده از مدل TOPSIS به اولویت بندی این مراکز اقدام شد که نتایج این رتبه بندی نشان داد که پایگاه شماره 1، 6 و 5 بالاترین قابلیت و پایگاه شماره 7 کمترین قابلیت را برای استقرار پناهگاه چندمنظوره دارا ند.
تحلیل شبکه گردشگری در کانون های گردشگری ناحیه اردبیل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آمایش جغرافیایی فضا سال دهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۸
259 - 270
حوزه های تخصصی:
برنامه ریزی گردشگری نیازمند درک تعامل میان عرضه و تقاضا و تأثیر و تأثر هریک در ارتباط با دیگری است؛ از این رو، برنامه ریزی مقصد گردشگری از عوامل مهم برنامه ریزی توسعه است. در این بین، تحلیل شبکه از جمله به روزترین و کارآمدترین تحلیل هاست که از طریق پیوند کانون های کوچک، قدرت آنها را در برابر مراکز برتر افزایش می دهد. با توجه به ضعف قدرت جاذبه و پراکندگی بسیاری از مقاصد گردشگری، ساماندهی آنها در قالب شبکه به هم افزایی توان این مقاصد کمک می کند؛ از این رو، تحلیل شبکه ای و کاربردهای آن در توسعه گردشگری منطقه ای ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی و تحلیل شبکه گردشگری در کانون های گردشگری ناحیه اردبیل انجام شده است. روش پژوهش از لحاظ هدف کاربردی و بر اساس ماهیت توصیفی- تحلیلی است و داده های پژوهش با روش پیمایش میدانی گردآوری شده است. جامعه آماری تحقیق را 79 روستای پیرامون 5 کانون گردشگری ناحیه اردبیل تشکیل می دهد که داده های لازم به صورت تمام شماری از مدیران محلی جمع آوری گردید. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار NodeXLو GIS انجام گردیده است. با توجه به بررسی شبکه گردشگری و ارائه الگوی فضایی در ناحیه اردبیل یافته های تحقیق نشان می دهد که اغلب روستاهای تک سلولی در قسمت های جنوبشرقی و جنوبغربی ناحیه مورد مطالعه قرار داشته، تراکم روستاهای چند سلولی کوچک، اغلب در قسمت های مرکزی و غرب ناحیه، روستاهای چند سلولی بزرگ، در قسمت های مرکزی، غرب و شمالشرقی ناحیه واقع شده اند. با استفاده از نتایج بدست آمده و با تقویت ارتباط بین جاذبه های منطقه و برقراری شبکه کامل و هم پیوند، زمینه برای استفاده بهینه از جاذبه های منطقه فراهم می گردد.
شناسایی و پهنه بندی مناطق مستعد زمین لغزش با استفاده از روش شیءگرا و تحلیل شبکه (ANP) (مطالعه موردی: حوضه آبریز شاهرودچایی شهرستان خلخال)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و مخاطرات محیطی پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳۹
39 - 59
حوزه های تخصصی:
حرکتهای دامنه ای به ویژه زمین لغزش در زمره پرخطرترین و زیان بارترین مخاطرات محیطی است که در دهه های اخیر شتاب فزاینده ای یافته است. پژوهش حاضر با هدف ارزیابی میزان کارایی تکنیک پردازش شیءگرای تصاویر ماهواره ای سنتینل 2A در شناسایی، آشکارسازی و پهنه بندی خطر وقوع زمین لغزش ها در حوضه آبریز شاهرودچایی شهرستان خلخال صورت گرفت. به همین دلیل ابتدا با استفاده از پردازش شیءگرا زمین لغزش های رخ داده در منطقه شناسایی گردیدند و سپس با استفاده از روش تحلیل شبکه (ANP) منطقه موردمطالعه از نظر خطر وقوع زمین لغزش پهنه بندی گردید. جهت استخراج زمین لغزش ها از لایه ارتفاع، شیب، جهت جریان، شاخص پوشش گیاهی و تصویر سنتینل 2A استفاده گردید؛ با بررسی های میدانی صورت گرفته مشخص گردید که زمین لغزش های موجود (81 زمین لغزش) در منطقه با دقت 94 درصد و ضریب کاپای 91 درصد با روش شیءگرا شناسایی و استخراج گردیده اند؛ و این نشان دهنده ی توانایی بالای پردازش شیءگرا در شناسایی مناطق مستعد زمین لغزش می باشد. در ادامه با استفاده از روش تحلیل شبکه و به کارگیری 11 پارامتر ارتفاع، شیب زمین، جهت شیب، کاربری زمین، زمین شناسی، شاخص طول شیب (LS)، شاخص رطوبت توپوگرافیک (TWI)، شاخص قدرت آبراهه (SPI)، فاصله از گسل، فاصله از جاده و فاصله از آبراهه، پهنه بندی منطقه مورد مطالعه از نظر خطر وقوع زمین لغزش انجام گرفت که با توجه به نتایج بدست آمده 13/39 درصد از اراضی محدوده مورد مطالعه از پتانسیل بسیار بالایی برای وقوع زمین لغزش برخوردار می باشند. همچنین، درصد قابل توجهی از زمین لغزش ها در طبقه با حساسیت زیاد تعداد 50 زمین لغزش (72/61) قرار دارند. لذا می توان گفت دقت مدل بکار رفته در پهنه بندی حساسیت وقوع زمین لغزش قابل قبول است.
ارزیابی تحلیل وضعیت توسعه یافتگی فضای ملی بر مبنای بخش های 15 گانه اقتصادی (مطالعه موردی: مناطق 1، 2، 8 و 9)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
ضرورت توسعه یکپارچه و متوازن در کشورهای جه ان سوم از جمله ایران، شناخت ویژگی های نواحی مختلف و نابرابری بین آن ها را اجتناب ناپذیری نموده است. شناخت وضع ی ت موجود مناطق از لحاظ شاخص های توسعه و مقا ی سه آن ها با ی کد ی گر، اول ی ن مرحله در برنامه ریزی های منطقه ای و ا ی جاد تعادل و تأمین عدالت اجتماع ی ب ی ن مناطق بشمار می رود . از این رو پژوهش حاضر باهدف سنجش سطوح توسعه یافتگی درون منطقه ای استان های مناطق(1، 2، 8 و 9) کشور به لحاظ ابعاد اقتصادی انجام شده است. روش پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی با هدف کاربردی است. در این پژوهش برای وزن دهی به شاخص های مورد پژوهش از مدل ANP و جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش های تصمیم گیری چندمعیاره پرومته و گایا استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان می دهد که در مناطق(1، 2، 8 و 9) کشور، استان های آذربایجان شرقی، مازندران، فارس و کرمان با کسب رتبه اول از وضعیت اقتصادی مطلوب، و استان های اردبیل، گلستان، کهکیلویه و بویراحمد و سیستان و بلوچستان با کسب رتبه های آخر از وضعیت اقتصادی بسیار ضعیفی برخوردار می باشند. همچنین یافته های این پژوهش نشان می دهد که بین مرکزیت منطقه ای و جذب امکانات اقتصادی رابطه معناداری وجود دارد. به طوری که در منطقه یک(استان آذربایجان شرقی)، در منطقه 2 (استان مازندران)، در منطقه 8 (استان فارس) و در منطقه 9 (استان کرمان) در مرکزیت منطقه خود قرار گرفته اند که نسبت به استان های همجوار خود از وضعیت اقتصادی مطلوبی برخوردار بوده اند. بررسی تفاوت های بین منطقه ای نیز نشان می دهد که به لحاظ شاخص های توسعه اقتصادی منطقه 2 رتبه اول، منطقه 1 رتبه دوم، منطقه 8 رتبه سوم و منطقه 9 رتبه آخر را به خود اختصاص داده اند. همچنین یافته های پژوهش نشان می دهد که در جهت دستیابی به توسعه متعادل فضایی در استان های مناطق(1، 2، 8 و 9) می بایستی در برنامه های آتی آمایش ملی، استان های اردبیل، گلستان، کهکیلویه و بویر احمد و سیستان و بلوچستان از اولویت بسیار بالا، استان هرمزگان از اولویت بالا، استان های آذربایجان غربی، گیلان و بوشهر از اولویت متوسط، استانهای کرمان و فارس از اولویت ضعیف و استان های آذربایجان شرقی و مازندران از اولویت خیلی ضعیف برخوردار باشند.
شناسایی و ظرفیت سنجی کنشگران مدیریت نوسازی و بازآفرینی شهری در سطح ملی و محلی (کلانشهر تهران) و تحلیل شبکه ارتباطی آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
معماری و شهرسازی سال چهاردهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۳۵
5 - 26
حوزه های تخصصی:
امروزه یکی از چالش های اساسی در مدیریت بازآفرینی شهری، عدم شناخت کافی از کنشگران این حوزه در سطوح مختلف مدیریتی و الگوی روابط آنها و نیز ناکافی بودن مطالعات در خصوص ظرفیت سنجی کنشگران اصلی است. بنابراین، هدف تحقیق شناسایی، ظرفیت سنجی و تحلیل روابط کنشگران به منظور دستیابی به شرایط مناسب تر در فرایند مدیریت بازآفرینی در سطح ملی و کلانشهر تهران است. بدین ترتیب این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش آن آمیخته است. به منظور دستیابی به هدف تحقیق، علاوه بر بررسی مبانی نظری موضوع، اسناد مختلفی همچون آئین نامه ها، تفاهم نامه ها و نیز صورتجلسات سازمان نوسازی شهر تهران مورد تحلیل محتوا قرار گرفته و در نهایت به منظور افزایش پایایی و روایی تحقیق و تکمیل داده ها از روش مصاحبه با کارشناسان و مدیران تراز اول سازمان های دست اندرکار استفاده شده است. یافته ها نشان می دهند که تعدد کنشگران این حوزه بسیار زیاد بوده ولی در عمل تفوق بر بخش های دولتی و عمومی (شهرداری ها) است و بخش های خصوصی و اجتماعات محلی نقش کمرنگی در ساختار مدیریت بازآفرینی شهری در تهران دارند. از نظر ارتباطی کانون های مشخصی قابل شناسایی بوده است و ارتباطات عمودی بین نهادها قابل ملاحظه نیستند. همچنین در این تحقیق نشان داده شد که این کنشگران از ظرفیت های قابل توجهی برخوردار بوده که پتانسیل مناسبی برای سیاست گذاری و مدیریت بازآفرینی شهرها است.