دسته بندی و تحلیل تاریخی الگوهای معماری مسکونی نیاسر (با تأکید بر رابطه مسکن با فضای سبز)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: مهندسی جغرافیایی به نوعی در راستای برنامه ریزی و آمایش محیط طبیعی و انسانی عمل می کند. درواقع جغرافیا رابطه بین انسان و محیط را مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد. گزارش های متعدد بین المللی حاکی از آن است که، انسان و محیط در خطر نابودی قرار دارند. مواجه شدن با این خطرات، انسان را به بازنگری در نوع ارتباط با طبیعت واداشته است. با پذیرش این فرض که چنین رابطه ای در معماری گذشته، مسالمت آمیز و متعامل بوده است، پس در شرایط فعلی هم می توان به این دانش ضمنی متوسل شد. بااینحال، صاحب نظران معتقدند که شکل گیری و تداوم این نوع معماری، الگومحور بوده است. لذا برای استفاده از دانش ضمنی آنها می توان به الگوها متوسل شد.هدف: مقاله حاضر ضمن محدود نمودن دامنه پژوهشی خود به معماری مسکونی نیاسر (از توابع شهر کاشان)، درصدد شناسایی و تحلیل الگوهای معماری شکل گرفته در تاریخ این سکونتگاه است.روش شناسی: پژوهش پیشِ رو از روش کیفی و از راهبرد تفسیری تاریخی برای تحلیل الگوهای معماری در مسکن نیاسر استفاده نموده است. ضمن اینکه آشنایی با محیط نیاسر، استفاده از اسناد موجود؛ استفاده از آگاهان محلی و نیز بررسی شواهد مادی درزمره تدابیر به کاررفته در پژوهش بوده است.قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی شهر نیاسر می باشد .یافته ها و بحث: یافته ها مؤید آن بوده که معماری مسکونی نیاسر در ارتباط با فضاهای سبز براساس چهار الگوی کوشک-باغ، خانه های حیاط دار، خانه-باغ و خانه-منظر باغ شکل گرفته اند. از میان این الگوها، خانه-باغ از سبقه تاریخی کمتری نسبت به الگوهای دیگر برخوردار بوده است.نتیجه گیری: نتایج مؤید آن بوده که در سیر تحولی الگوهای فوق، ساکنین نیاسر از الگوهایی که باغ را به خانه می کشاند، به سمت سکنی گزیدن در کنار باغ پیش رفته اند. همچنین، ریشه های شکل گیری این الگوها را نمی توان به یک عامل نسبت داد؛ چراکه آب، عوارض زمین، معیشت، منزلت اجتماعی و غیره ازجمله عواملی هستند که در شکل گیری این الگوها مؤثر بوده اند.