ناقدان

بعد از آن که برخی افراد خواسته یا ناخواسته در احادیث پیامبر دست بردند و سخنان وی را تحریف کردند، ناقدان در صدد چاره جویی برآمدند تا هر سخنی را از هر کسی نپذیرند بدین جهت از راه ها و روش های مختلفی از احوال راویان گرد آوردند. در همین راستا این مقاله روش هایی که ناقدان از طریق آن ها به اعتبار سنجی راویان پرداخته را بررسی کرده است. که بعد از تتبع و جست وجو در چگونگی کسب اطلاع ناقدان از احوال روات به دست آمد که عمده روش های آن ها از سه طریق استقراء، مقارنه و تحلیل بوده است. که هر سه روش از روش های علمی بوده و در سایر علوم نیز به کار گرفته می شوند. روش استقراء از طریق تتبع در روایات راوی حاصل شده، روش مقارنه نیز از طریق مقایسه روایات راوی با سایر روات بوده و تحلیل نیز بوسیله واگشودن و تقسیم یک کلّ ناشناخته به چند جزئی معلوم صورت می پذیرد.