چشمه کارستی

بررسی خصوصیات هیدرودینامیکی و هیدروژئوشیمیایی چشمه ها در لندفرم های کارستی زاگرس می تواند راهنمای مناسبی برای تعیین میزان تکامل کارست باشد. هدف این پژوهش مقایسه ی توسعه یافتگی کارست به کمک ویژگی های هیدرودینامیک، هیدروژئوشیمیایی چشمه های کارستی در زاگرس چین خورده و زاگرس مرتفع است. در این تحقیق، منحنی فرود هیدروگراف چشمه های کارستی، مهمترین اکسیدهای موجود در سازند های آهکی، داده های هیدرولوژی چشمه ها، مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا با استفاده از نقشه های توپوگرافی، زمین شناسی و تصاویر ماهواره ای لندفرم های کارستی دو ناحیه شناسایی گردید. بعد از بررسی ویژگی های ژئومورفولوژی کارست و زمین شناسی در دو محدوده، منحنی فرود هیدروگراف 4 چشمه در محدوده ی زاگرس چین خورده و 7 چشمه در محدوده ی پراو - بیستون محاسبه شد. نتایج نشان دهنده ی ارتباط نزدیک بین لیتولژی و شکستگی ها با رفتار هیدرولوژی سیستم آب زیر زمینی در زاگرس چین خورده، و عدم ارتباط نزدیک بین شکستگی و لیتولژی در سیستم رورانده است. با استفاده از ویژگی های هیدرودینامیک و منحنی فرود چشمه ها، درجه ی توسعه یافتگی کارست در محدوده ی پراو- بیستون 5 تا 6 تعیین شد. برای آبخوان کارستی قلاجه درجه ی توسعه یافتگی کارست 2.5 تا 3 تعیین شد. جریان چشمه ها در پراو – بیستون دارای چند زیر رژیم خطی و آشفته است در حالی که در چشمه های قلاجه تنها یک زیر رژیم یکنواخت است. تجزیه و تحلیل آهک های دو محدوده و نیز آنالیز شیمیایی آب چشمه نشان دهنده ی خلوص بالای آهک بیستون نسبت به آهک

در سال های اخیر، کاهش ذخایر آب زیرزمینی موجود در آبخوان های آبرفتی باعث توجه به منابع آب موجود در سازندهای متراکم شده است. یکی از مهمترین انواع سازندهای متراکم از دیدگاه هیدروژئولوژی، سنگ های آهکی هستند. در جنوب شرق دشت جیرفت، سنگ های آهکی دوساری متعلق به دوره الیگومیوسن (معادل سازند قم) رخنمون دارند. این تحقیق به منظور تعین عوامل موثر بر رفتار هیدروژئولوژیکی چشمه های موجود در این سنگ ها انجام شده است. به این منظور از داده های آبدهی و کیفیت آب چشمه های موجود استفاده شده است. شکستگی ها و خطواره ها نیز با استفاده از تصاویر ماهواره ای استخراج و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتایج حاصله نشان می دهد با وجود خاستگاه یکسان چشمه ها، تفاوت هایی در میزان آبدهی و روند تغییرات زمانی آن مشاهده می شود. بر اساس مطالعات انجام شده رژیم تغذیه چشمه ها، یک رژیم انتشاری است. بر اساس مدل مفهومی تهیه شده در این تحقیق، تفاوت در مساحت حوضه آبگیر چشمه های مورد مطالعه و مسیرهای متفاوت جریان آب در آبخوان کارستی، باعث تفاوت آبدهی چشمه ها و روند تغییرات زمانی متفاوت آن ها شده است.

هدف از این تحقیق ارزیابی توان ژئوتوریسمی محدوده ی چشمه کارستی تاپ تاپان با استفاده از دو روش مقایسه ای کوبالیکوا و سرانو گونزالز-تروبا می باشد. روند پژوهش به این صورت است که ابتدا ژئوسایت های موردنظر در حوضه شناسایی شده و برای بررسی بهتر و جمع آوری اطلاعات کارت شناسایی برای آنها تعریف شده است. 5 منطقه ژئوتوریستی شناسایی شد که شامل چشمه تاپ تاپان، قزل داغی، غارقدمگاه بادامیار، مسجد سنگی چراغیل، آبشار گنبرف می باشند. پس از ارزیابی ژئوسایت ها تاثیر آنها بر روی ژئوتوریسم منطقه مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج به دست آمده از ارزیابی ها نشان می دهد که شاخص زایش در روش سرانو گونزالز بالاترین ارزش را به خود اختصاص داده است و همچنین شاخص چشم اندازها و زیبایی ظاهری هم در هر دو روش ارزش بالایی را به خود اختصاص دادند و همچنین جنبه فرهنگی، علمی و آموزشی آن ها نیز از ارزش نسبتا خوبی برخوردار بود. در این میان شاخص حفاظتی در هر دو روش امتیاز پایین را کسب نمود. در مجموع روش سرانو گونزالز با امتیاز 54 جایگاه بالاتری را نسبت به روش کوبالیکوا با امتیاز5/8 بدست آورده است.