بازخوانی و سنجش سندی متنی روایت «صِلُوا عَشَائِرَکمْ وَ اشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ»(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه با تشدید اقدامات دشمنان جهان اسلام در تفرقه افکنی میان مسلمانان، وحدت اسلامی بیش از گذشته ضرورت خود را نشان می دهد؛ بنابراین در اصل لزوم وحدت میان مسلمانان شکی وجود ندارد. یکی از احادیث پربسامد و مهم در تأیید این سخن، حدیث «صِلُوا عَشَائِرَکُمْ وَ اشْهَدُوا جَنَائِزَهُمْ وَ عُودُوا مَرْضَاهُمْ وَ أَدُّوا حُقُوقَهُم...» است. امام صادق(ع)، راه و روش تعامل شیعیان با اهل سنت را در احادیث متعددی از جمله حدیث فوق، به شیعیان آموخته اند و سنت صحیح اهل بیت(ع) و نحوه تعامل آنان با اهل سنت در فکر و عقیده را نمایان ساخته اند. ظاهر حدیث حاکی از امر معصوم(ع) به شیعیان برای حضور در جماعات اهل سنت، عیادت مریضانشان و شرکت در تشییع جنازه ایشان است. تحقیق حاضر با روش توصیفی تحلیلی و رویکرد رجالی فقه الحدیثی به دنبال بررسی دقیق سندی و متنی حدیث مذکور است. هدف دیگر پژوهش، بیان لایه های پنهان حدیث و نحوه ایجاد وحدت و علقه اسلامی در جامعه مسلمین و مواجهه صحیح شیعیان با غیرشیعیان است. با عنایت به تکرار روایت با اسناد مختلف در منابع مختلف حدیثی (بالغ بر 12 مرتبه) مشخص گردید سلسله سند روایت در کتاب شریف اصول کافی از استحکام و قوت برخوردار است. بررسی متنی و فقه الحدیثی، بیان خانواده حدیث و مستندات تاریخی روایت مذکور؛ نشان می دهد که روایت فوق با قرآن و سنت همخوانی دارد. نوشتار پیش رو از حیث مضمون نیز به مطالعه محتوایی روایت پرداخته و ابعاد گوناگون آن را در جهت ارتقای سطح همدلی مسلمین تبیین نموده و بیانگر آن است که تعامل شیعیان و اهل سنت بر اساس این حدیث، اولاً امری منطقی و تأکیدی است، ثانیاً عامل اصلی تحقق وحدت در بین مسلمانان؛ مواجهه عقلانی، اخلاق مدارانه و دوری از لعن و دشنام است.