جریان توسعه

مقدمه: از جمله نشانه های عدم توسعه، وجود نابرابری و جنبه های مختلف آن است که برای رصد آنها باید نحوه توزیع شاخص های توسعه در سطوح مختلف را در نظر بگیریم. مطابق با رهیافت پرومته؛ در کنار مفاهیم اولویت بندی، سطح بندی، پهنه بندی، رتبه و رده بندی گزینه ها؛ می توان از مفهوم "جریان بندی مکان-ها" بهره برد. هدف پژوهش: شناخت و تحلیل جریان های توسعه زیربنایی در نواحی روستایی شهرستان های استان خراسان شمالی است. روش تحقیق: در پژوهش توصیفی- تحلیلی حاضر، برای ارزیابی شهرستانهای استان خراسان شمالی به لحاظ شاخص های توسعه مندی زیرساخت های انرژی و ارتباطات نواحی، از تکنیک پرومته 2 استفاده شده است. شاخصهای مستخرج شده از منابع رسمی منتشر شده به صورت نسبت تنظیم شدهاند و برای وزندهی به آنها از روش تحلیل شبکهای استفاده شده است. در رویکرد پژوهش و با استفاده از ابزارVP، ارزیابی و دید یکپارچه نسبت به شاخص های توسعه و شهرستانهای استان (به مثابه گزینهها)، مطابق با تحلیلهای GAIA و GAIAWEB عملی می شود. لذا از نرم افزارهایVisual PROMETHEE وSuper Decisions برای تحلیل دادهها استفاده شده است. قلمرو تحقیق: منطقه مورد مطالعه نواحی روستایی خراسان شمالی است. یافته ها: در راستای متوازن نمودن توسعه فضایی، نظام برنامه ریزی اهمیت بسزایی در ایجاد تعادل در مناطق دارد، باید تلاش هایی درجهت رفع نارسائی های نظام برنامه ریزی و انطباق آن با برنامه ریزی مناطق صورت گیرد. نظام برنامه ریزی بخشی و تمرکزگرا بدون در نظر گرفتن توان ها، پتانسیل ها و نیازها و خواسته-های مناطق مختلف نمی تواند بصورت مفید و کارا عمل نماید. این نوع برنامه ریزی همواره باعث عدم موفقیت طرح های نواحی می گردد. نتایج: مطابق با نتایج کلی دست آمده از مقایسه نسبی شهرستان ها، تنها 2 شهرستان، دارای ارزش خالص مثبت بوده اند که در این میان، شهرستان جاجرم با جریان خالص 098/0، بالاترین میزان برخورداری از امکانات زیرساختی را در نواحی روستایی خود دارا می باشد. برای به تعادل رساندن شهرستان های استان، توجه به اولویت بندی مناطق، مطابق با نتایج پژوهش حاضر، مهم تلقی می شود.