نمایه هرست

دمای هوا به عنوان یکی از مهمترین معیارهای تشخیص نوسان ها یا تغییرات در دستگاه اقلیم محسوب می شود که با اتخاذ ساختاری خودمتشابه در مقیاس های زمانی چندگانه، به صورت یک پدیده فرکتالی نمایان می شود؛ بنابراین سیگنال دما از یک ساختار پیچیده و غیرخطی برخوردار بوده که رفتار بسیار پیچیده ایی را در افق های زمانی مختلف نشان می دهد. در این مطالعه، ماهیت دینامیکی سری زمانی دمای روزانه (1329-1401) ایستگاه سینوپتیک خرم آباد با استفاده از تحلیل دامنه مقیاس هرست (R/S) و تحلیل نوسان های روندزدایی شده (DFA2) شناسایی شد. نتایج حاصل از (R/S) نشان می دهد که نوسان های سینوسی با مقیاس های سالانه و فصلی در سری زمانی دمای هوا وجود دارند. همچنین سه نقطه تقاطع در سیگنال نوسان های دما شناسای شدند که این نوسان ها در پیرامون این نقاط از روند و ساختارهای متفاوتی برخوردارند. از سویی، نتایج DFA2 مشخص کرد که نمایه مقیاسی و همبستگی سری زمانی به سبب وجود روندهای فصلی دستخوش تغییر شده اند. در این خصوص روندزدایی فصلی داده ها مشخص کرد که تابع نوسان متناسب با افزایش مقیاس زمانی افزایش پیدا می کند که این فرایند دلالت بر ماهیت فرکتالی سیگنال دما دارد. همچنین نمایه هرست به مقدار 77/0 بدست آمد که دلالت بر وجود همبستگی و حافظه بلندمدت در سیگنال روزانه دمای هوای خرم آباد دارد.