خودتزئینی

وقایع فرهنگی دوره تاریخی قاجار در ایران با هنر عکاسی درهم آمیخته است. عکس های برجای مانده از این دوران قاجار، روایتی از زندگی ایرانیان در آن زمان است، در این عکس ها بیشتر بزرگسالان به تصویر کشیده شده اند؛ اما گاهی تصویر کودکان به عنوان سوژه عکاسی نیز به ثبت رسیده است. پرسش اصلی در این عکس های برجای مانده، این است که چه مؤلفه هایی در زیبایی خودتزئینی کودکان در عکس های دوران قاجار تأثیرگذار بود؟ در این مطالعه با رویکردی کیفی و با استفاده از روش تحلیلی توصیفی و با بهره مندی از نظریه های زیبایی شناسی بومی، بیش از 154 قطعه عکس از مجموعه عکس های کتاب کودکی موردبررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهند که زیبایی شناسی بومی خودتزئینی کودکان در عکس ها تحت تأثیر تحولات ساختار جامعه ایرانی در دوران قاجار است و «فرم بدن مطلوب دوران» با دو مؤلفه زیبایی سنتی و مدرن در ارتباط است، کودکان بندرت در نمایش حالات واقعی خود به معنی «من آزاد» هستند. طبقه قدرت و ثروت در به نمایش گذاشتن تمایزات توأم با تفاخر خود نسبت به سایر جامعه تلاش می کنند و خود را با آرمان گرایی پیشرفته یعنی «دیگری غربی» تطبیق می دهند، اما نگاه و فرم بدن کودکان طبقه عام در مقابل دوربین به عنوان ابزار حکومتی یا بیگانه حاکی از نگران قضاوت آنان است و کودکان به مثابه بزرگسالان کوچک از منظر خودتزئینی و شیوه زیست در این دوران به تصویر کشیده می شوند.