مطالب مرتبط با کلیدواژه

بحران هویت


۴۱.

رابطه مکانیزم های دفاعی و بحران هویت با پیروی از مد در دانشجویان دانشگاه اردکان

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در علوم رفتاری دوره اول اسفند ۱۳۹۵ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: مد بحران هویت مکانیزم های دفاعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۶۶ تعداد دانلود : ۴۴۵
این پژوهش با هدف بررسی رابطه مکانیزم های دفاعی و بحران هویت با پیروی از مد در دانشجویان انجام شد. جامعه شامل تمام دانشجویان دختر و پسر دانشگاه اردکان در سال تحصیلی93-94 بود. از جامعه تعداد 120 نفر با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل: پرسشنامه مکانیزم های دفاعی حسینی و پرسشنامه بحران هویت احمدی بود. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردید. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها ، نشان داد که بین مکانیزم های دفاعی و بحران هویت و پیروی از مد در دانشجویان دختر و پسر رابطه خطی معنی دار وجود دارد. همچنین در میان دانشجویان دختر، همبستگی بین مکانیزم های دفاعی رشد نایافته و پیروی از مد معنی دار است. در دانشجویان پسر، همبستگی بین مکانیزم های دفاعی روان آزرده و پیروی از مد رابطه معنی دار وجود دارد. بنابراین پیشنهاد می شود برای کاهش مدگرایی به عنوان روشی برای هویت یابی، روش هایی را به نوجوانان آموزش داد که به رشد مکانیزم های دفاعی پیشرفته در آنها منجر شود.
۴۲.

هویّت دینی و نقش تاریخ در شکل گیری هویّت (با نگاهی بر سیر تاریخی هویّت دینی و بحران هویّتی در تاریخ ایران)

نویسنده:
منبع: تاریخنامه خوارزمی سال پنجم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۱۸

کلیدواژه‌ها: هویت تاریخ بحران هویت هویت دینی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه باستان شناسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ گروه های ویژه تاریخ ادیان
تعداد بازدید : ۱۶۱۷ تعداد دانلود : ۱۲۶۱
با وجود افزایش و شدت یافتن فرآیندهای توسعه و نو سازی، دین همچنان در تمام ابعاد خود به عنوان منبع مهمّی برای هویّت و معنابخشی در جهان متجدّد و آشفته به شمار می رود. برخورداری از دین و تعالیم مذهبی مشترک، پای بندی و وفاداری به آن و اعتقاد و تمایل به مناسک و آیین های مذهبی فراگیر در فرآیند شکل دهی به هویّت ملّی و دینی بسیار مؤثّر است. مسئلة اصلی پژوهش پاسخ به این سؤال است: تاریخ چه نقشی در شکل گیری هویّت دینی با تکیه بر سیر تاریخی آن در طول بحران های هویّتی در تاریخ ایران داشته است؟ مقاله حاضر با روش توصیفی تحلیلی، به سیر تاریخی هویّت دینی و بحران هویّتی در تاریخ ایران و نقش تاریخ در شکل گیری هویّت پرداخته است. نتایج این مقاله حاکی از آن است که، هرچند بحران های هویّتی مختلفی در طول تاریخ بر ما ایرانیان وارد شده است ولی همیشه با قدرت، و با کمک تاریخ غنی سرزمین خود، فرهنگ مهاجم را جذب و سپس بدون اینکه اصالت خویش را از دست بدهیم، هضم نموده ایم و هویّت ملی و دینی خود را شکل داده ایم.
۴۳.

ملی گرایی باستان گرا و بحران در هویت انسان ایرانی؛ بازخوانی پاسخ مطهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انسان پژوهی دینی سال چهاردهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۳۷

کلیدواژه‌ها: اسلام ایران بحران هویت باستان گرایی ملی گرایی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه اندیشه و فقه سیاسی اندیشه سیاسی اسلام تاریخ سیاسی
تعداد بازدید : ۱۰۹۵ تعداد دانلود : ۱۰۵۷
تحولات صورت گرفته در غرب منجر به بروز شکاف و فاصله بسیار بین غرب و سایر کشورها - به ویژه کشورهای حوزه تمدن اسلامی - شد که نخستین بار در شکست های نظامی خود را نشان داد. نخبگان فکری این جوامع در مقام تبیین علل عقب ماندگی و نحوه جبران آن، رویکردهای متفاوتی در پیش گرفتند. در تاریخ معاصر ایران، در میان برخی از روشنفکران اواخر دوره قاجاریه، نوعی از ملی گرایی باستان گرا شکل گرفت که اسلام را از عوامل اصلی عقب ماندگی و از بین برنده مجد و عظمت ایران می دانست. این شکل از ملی گرایی در دوره پهلوی به مرامی رسمی تبدیل شد. به نظر می رسد این تلقی از ملی گرایی، به ظهور بحران دوگانگی هویت ملی و دینی ایرانیان انجامید و بسیاری از اندیشمندان ایرانی را به فکر چاره برای حل این مسئله واداشت. این مقاله بر آن است تا با بررسی اندیشه های مرتضی مطهری به واکنش و راه حل این متفکر معاصر در پاسخ به بحران هویت ایرانیان بپردازد. لذا ابتدا عوامل مطرح شدن پرسش از هویت انسان ایرانی را می کاود و در ادامه پاسخ مطهری به این بحران را بررسی می کند.
۴۴.

تأثیر بحران هویت بر پیشگیری اجتماعی از جرم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه حقوق کیفری سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۴)

کلیدواژه‌ها: جامعه پذیری بحران هویت فرهنگ پذیری وفاق اجتماعی پیشگیری اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۹۳ تعداد دانلود : ۵۶۶
پیشگیری اجتماعی از جرم، مبتنی بر جامعه پذیری و پیوند فرد با جامعه و ادغام در شبکه روابط اجتماعی است. این جامعه پذیری در بستر نظام فرهنگی و ارزشی و در نتیجه یگانگی فرد با عناصر فرهنگی صورت می گیرد و هویت فرد که در نتیجه شناسایی فرد از خویشتن و واقعیت های پیرامون آن شکل می گیرد، به عنوان عامل پیوند فرد و جامعه، مولفه مهم جامعه پذیری است. احساس هویت در هر جامعه ای نیز وابسته به فرایند سازگارى با محیط اجتماعى و هم بستگی و پیوند با ارزش های جامعه است که با آسیب دیدن آن بحران هویت پدیدار می گردد. هویت بحران زده که در نتیجه نگرش فرد به عناصر اثرگذار و سازنده شخصیت وى پدید می آید فرد را ناتوان از جامعه پذیری و وفاق اجتماعی می سازد. این مقاله با بررسی پیامدهای بحران هویت بر فرایندها و منابع هویت سازی موثر بر جامعه پذیری، تاثیرپذیری پیشگیری اجتماعی از بحران هویت فرهنگی را مورد بررسی قرار می دهد.
۴۵.

جامعه ایرانی و چالشهای سبک زندگی جدید

نویسنده:
منبع: دستاوردهای نوین در مطالعات علوم انسانی سال اول خرداد ۱۳۹۷ شماره ۱ 45 - 61
تعداد بازدید : ۲۷۸۴ تعداد دانلود : ۲۵۰۶
در فرایند گذار از زندگی سنتی به زندگی نوین، دگرگونی های گسترده ای در حوزه های مختلف فرهنگ، هویت، معاشرت، علایق، عادات و... رخ داده است. این پژوهش با هدف مطالعه چالشهایی که جامعه ایران در عصر جدید با آن مواجه است انجام شده است؛ در این راستا پس از بررسی اسناد موجود (مقالات، کتب و سایت ها) به تحلیل، تشریح و جمع بندی مباحث پرداخته شد. در حال حاضر، خانواده و اعضای آن به طور گسترده ای تحت تأثیر این تغییرات قرار دارند. بالا رفتن سن استقلال و تشکیل خانواده، تغییرات در ساختار و وضعیت اشتغال، کاهش جمعیت خانواده، کاهش پیوندهای درون نسلی و شکاف نسل ها از جمله این تغییرات است. تغییر و گسترش نقش و فعالیت ها به تغییر انتظارات، اشتغال و وضعیت اقتصادی منجر شده است که تقسیم وظایف فردی، خانوادگی و اجتماعی را دگرگون ساخت. در حالیکه مصارف زینتی، کالاهای لوکس و تعویض دوره ای وسایل منزل به طور گسترده ای مورد توجه قرار گرفته است؛ اما تنظیم درآمد، کیفیت زندگی، سلامت جسمی و روانی و... چندان مورد توجه نیست و هر روز شاهد گسترش مشکلات بهداشتی نظیر چاقی، بیماری های قلبی و مصرف بی رویه دارو هستیم. آنچه مسلم است، حتی با وجود پیشرفت ها و تغییر مقتضیات زمان باز هم نمی توان به سنت ها، رسوم، هنجارها و فرهنگ خودی بی توجه بود و از طرفی تعدیل انتظارات، مدیریت و برنامه ریزی در زندگی امروزی امری غیرقابل انکار و بلکه بسیار ضروری است.
۴۶.

ضعف دولت ملت سازی در سوریه و وقوع جنگ داخلی در این کشور (2016-2011)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال سیزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 99-121

کلیدواژه‌ها: اصلاحات بحران هویت بهار دمشق جنگ داخلی دولت ملت سازی سوریه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰۵ تعداد دانلود : ۵۳۶
اکثر کشورهای برآمده از امپراتوری عثمانی، از جمله سوریه، با ضعف در روند دولت ملت سازی مواجه بوده و همین امر باعث شکنندگی آن ها در یک قرن گذشته شده است. در عین حال، موقعیت ژئوپلیتیک، سوریه را همواره مرکز توجه قدرت های بزرگ قرار داده است. متن حاضر با تمرکز بر ضعف دولت ملت سازی در سوریه، نشان می دهد ضعف دولت ملت سازی در سوریه چه تأثیری بر وقوع جنگ داخلی در این کشور داشته است. اگرچه از ابتدای استقلال سوریه، گروه های قومی و مذهبی مختلف در کنار یکدیگر می زیسته اند و احزاب و ایدئولوژی های مختلف فعال بوده اند، به دلایل مختلف نهادها و ساختارهای فرهنگی و سیاسی متزلزل باقی ماندند و همبستگی ملی نیز محقق نشد. نتیجه این شکنندگی ناشی از تعدد و تراکم طولانی مدت بحران را می توان به روشنی در وضعیت پنج سال گذشته دید؛ ضعف روند دولت ملت سازی در سوریه عامل اصلی بروز جنگ داخلی در این کشور بوده است و بسیاری از مشکلات اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی از آن نشئت می گیرند. چالش های پیش روی سوریه در روند دولت ملت سازی، این کشور را به پرتگاه جنگ داخلی کشانده است. در ابتدای بحران اخیر (2011)، اصلاحات جدی و عمیق سیاسی و اقتصادی به صورت یک خواست عمومی درآمد، به ویژه آنکه اصلاحات مورد نظر بشار اسد که در سال 2000 به قدرت رسید، ظرف مدت کوتاهی به خاطر کارشکنی های حزب بعث و ارتش ناکام و متوقف شد. با این حال، برخورد قهرآمیز نیروهای نظامی و امنیتی با اعتراضات مردمی، در کنار دخالت تدریجی و فزاینده قدرت های خارجی سبب شد توانایی دولت سوریه در تأمین ثبات با تردید مواجه شود و مشکل قدیمی ضعف روند دولت ملت سازی اثر خود را به عنوان یکی از عوامل ریشه ای جنگ داخلی این کشور نشان دهد.
۴۷.

بررسی تطبیقی کاربست پارادایم جهانی شدن فرهنگ و جهان بینی دینی بر ساماندهی زندگی بشریت با تأکید بر معارف رضوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرهنگ رضوی سال چهارم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۵ 193-228

کلیدواژه‌ها: تحلیل گفتمان جهانی شدن فرهنگ نظام سرمایه داری معارف رضوی اخلاق مداری بحران هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۸ تعداد دانلود : ۴۸۲
متأثر از آموزه های رنسانس شاهد مبنا قرار گرفتن مؤلفه هایی چون اومانیسم، سکولاریسم و توجه صرف به عقلانیت در ساحت سیاسی اجتماعی بشر هستیم؛ که این امر مهم تحولات کمی و کیفی ساختاری را در پی داشته است. سیطره نگرش منافع محوری صرف، نسبیت انگاشتن مذهب و معنویت در سطح جهان، رشد روزافزون درگیری های نژادی قومی، استعمار و استثمار منابع انسانی طبیعی، از بین رفتن استقلال و اراده بشریت به تبع توجه صرف به عقلانیت ابزاری، از نتایج آموزه های فوق و مهم ترین مصداق آن، یعنی جهانی شدن فرهنگ است. مقاله حاضر در پی پاسخ به این سؤال است که کدام یک از جهان بینی های لیبرال دموکراسی و معارف رضوی توان و قابلیت تأثیرگذاری بیشتری در جهان مادی گرا و ایدئولوژی زده امروزی را دارند؟ یافته های پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی و ابزار تحلیل گفتمان به دست آمده حاکی از آن است که مشکلات روحی روانی، متزلزل شدن بنیادهای خانواده و سایر ناهنجاری های اجتماعی سیاسی از مهم ترین پیامدهای حاکم شدن گفتمان جهانی شدن فرهنگ و دال مرکزی آن یعنی اومانیسم است. همچنین نگرش هایی نظیر مارکسیسم، نئومارکسیسم و ... نتوانسته اند این خلأ اساسی را پر کنند. به همین منظور به دنبال تزلزل معنایی و حمایتی سایر گفتمان ها، معارف رضوی به عنوان فرهنگ فرابشری و دال های مرکزی آن چون: محبت، رأفت، اخلاق مداری، عدالت و آزادی به عنوان مؤلفه های فطری الهی که امروزه از گمشده ها و نواقص زندگی بشریت اند، می توانند راهگشای معضلات کنونی و تحقق بخش خواسته های مادی و معنوی افراد و شکوفایی قابلیت های وجودی آنان شوند
۴۸.

مدرنیته و بحران هویت معاصر؛ بر مبنای آرای داریوش شایگان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه علوم سیاسی سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۵۱) 157 - 183

کلیدواژه‌ها: بحران هویت داریوش شایگان فرهنگ سنت تجدد هویت ناب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۲ تعداد دانلود : ۵۶۶
داریوش شایگان، در کنار اندیشمندانی چون سید احمد فردید، جلال آل احمد و علی شریعتی، از برجسته ترین اندیشمندان پنج دهه اخیر ایران محسوب می شود. از مباحث کانونی و محوری در آثار این اندیشمندان، پرداختن به مسئله هویت و هویت ایرانی، در مواجهه با چالش های پیش روی در جهان مدرن است. این مقاله در پی پاسخگویی به این سوال است که «داریوش شایگان چه رویکردی را در خصوص بحران هویت جهان معاصر پی می گیرد؟» ایده مقاله این است که وی در کنار تاکید بر حفظ هویت اصیل و ناب، به رَد و طرد یکجانبه غرب دست نمی زند و لزوم شناخت و آگاهی نسبت به ریشه ها و محرّک های غرب مدرن را مطرح می کند و یکی از منسجم ترین و فلسفی ترین پاسخ ها را در خصوص بحران هویت ارائه می دهد. بدین ترتیب نقد همزمان سنت «جهان بینی شرقی» و تجدّد «جهان بینی غربی» و تلاش برای درانداختن طرحی نو، مهم ترین ویژگی آثار و آرای شایگان می باشد که در این مقاله بدان پرداخته شده است.
۴۹.

بررسی ابعاد بحران هویت دراشعار «عدنان الصایغ»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه نقد ادب عربی دوره هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۱۳ (پیاپی ۷۱) 105-130 صفحه

کلیدواژه‌ها: بحران هویت شعر معاصر عراق عدنان الصایغ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۹ تعداد دانلود : ۳۹۷
«هویت» از مهم ترین مؤلفه های شخصیتی انسان و تلقی او از خود یا پاسخ به سؤال «چه کسی بودن» است. در دنیای کنونی، انسان به دلیل وجود تهدیدهای فراوان سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دچار بحران شده و بحران هویت در آثار ادبی و به ویژه در شعر شاعران معاصر نمود یافته است. اوضاع سیاسی- اجتماعی چند دهه ی اخیر عراق، شرایط بروز بحران هویت در ادبیات معاصر این کشور را فراهم آورده است. عدنان الصایغ (متولد1955م) شاعر معاصر عراقی از نزدیک شاهد شرایط نابسامان عراق است و ابعاد مختلف فردی و ملی بحران هویت در اشعارش منعکس شده است. نوع زندگی او در عراق و شرایط سیاسی این کشور و مهاجرت اجباری شاعر از عواملی است که بحران هویت را در او ایجاد کرده است. هدف ما در این پژوهش این است که با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی ابعاد مختلف این بحران در اشعار این شاعر مهاجر عراقی بپردازیم.
۵۰.

Geographical Restriction and Interests as a Bulwark against Disintegration of Iraq(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: ژئوپلیتیک سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۸) 245 - 279

کلیدواژه‌ها: تجزیه عراق بحران هویت همسایگان عراق ایالات متحده آمریکا حصر جغرافیایی همه پرسی استقلال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۴ تعداد دانلود : ۲۸۰
In the wake of the capture of Iraqi lands, especially Mosul by the ISIS, the talk of disintegration of Iraq was ever more serious in political circles. The idea is still at issue even after the collapse of the ISIS and its defeat in Mosul. The main objective of this study is to examine whether ethnic and religious conflicts are powerful enough to lead to Iraq’s disintegration. Considering the recent developments in Iraq with pretexts of ethnic and religious conflicts, the question considered in this article is whether this situation could pose a threat to the territorial integrity of Iraq or not? Monitoring the positions of internal groups of Iraq, U.S. interests as well as neighboring countries including Iran, Saudi Arabia and Turkey indicates that disintegration of Iraq would not be beneficial for these countries and it will cause farther violence in the region. In this research, the roles of certain Foreign & domestic or International & national elements in the Iraqi politics and society are being analyzed. A study of the effect of the three variables of Kurds, Sunnis and Shias on Iraqi disintegration or integrity indicates that the Kurd variable has the largest contributing effect on Iraq disintegration while the other two variables show lesser potential for driving the country towards disintegration. Nevertheless, the interests of the regional and trans-regional states combined with the geographical situation of Iraq as a landlocked territory prove to be an obstacle in the way of disintegration of the country. According to the findings of this research, the territorial disintegration of Iraq does not seem to be a viable scenario and territorial integrity of Iraq is more consistent with the objectives and interests of local communities and foreign governments. <br />  <br /> 
۵۱.

تاثیر تلفن همراه بر بحران هویت جوانان

نویسنده:
منبع: قانون یار دوره سوم بهار ۱۳۹۸ شماره ۹ جلد دوم

کلیدواژه‌ها: بحران هویت عصر دیجیتال و الکترونیک پیشرفت تکنولوژی تلفن همراه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۴۲ تعداد دانلود : ۵۳۴
با توسعه خدمات تلفن همراه در ایران و افزایش تعداد خطوط اپراتورهای مختلف ، مسایل اجتماعی و فرهنگی جدیدی گریبانگیر جامعه شده است. با توجه به بنیان های ارزشی تلفن همراه می توان گفت این وسیله ارتباطی دارای جنبه های تخریبی و یا سازندگی گوناگونی در جامعه است که مثبت و یا منفی بودن آن به نوعی به تاثیر متقابل میزان غلبه و ورود اطلاعات از طریق این ابزار، ارتباط پیدا می کند. این در حالیست هم اکنون شمار کاربران تلفن همراه در کشور به بیش از 66 میلیون نفر رسیده است که این رقم به عنوان یکی از مهمترین دستاوردهای دولت نهم به حساب می آید . بدون شک نباید از افزایش برق آسای شمار مشترکان در کشور بی تفاوت عبور کرد وباید آن را روزنه امیدی دانست برای ورود جامعه ایرانی به دنیای ارتباطات و فناوری اطلاعات، اما افزایش کمی این وسیله ارتباطی بدون توجه به هیچ پیش زمینه فرهنگی جامعه، می تواند خود سرچشمه بسیاری از آسیب های فرهنگی و اجتماعی به حساب آید که به طور مستقیم یا غیر مستقیم زندگی شخصی و اجتماعی تمامی افراد را مورد تهدید قرار می دهد. در همین حال امروزه به دلیل پیچیدگی های گسترده روابط اجتماعی و اداری باید استفاده از تلفن همراه را به عنوان یکی از محبوب ترین ابزار ارتباطی مغتنم شمرد و از فرصت هایی که توسط آن ایجاد می شود استفاده کرده و برای تهدید های آن چاره ای بیندیشیم .
۵۲.

بررسی رابطة سبک زندگی اسلامی با بحران هویت و سلامت عمومی در نوجوانان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی اسلامی بحران هویت سلامت عمومی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۵۲ تعداد دانلود : ۶۱۷
این پژوهش با هدف بررسی رابطة سبک زندگی اسلامی با میزان بحران هویت و سلامت عمومی در نوجوانان شهر تبریز انجام شده است. بدین منظور، نمونه ای با حجم 200 نفر و به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، از بین کلیة دانش آموزان دختر پایة سوم دبیرستان ساکن شهر تبریز در سال 92-93 انتخاب گردید. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامة سبک زندگی اسلامی کاویانی، پرسش نامة سلامت عمومی گلدبرگ و پرسش نامة بحران هویت احمدی استفاده شد. داده های به دست آمده، با شاخص های آماری توصیفی، ضریب همبستگی و رگرسیون مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان می دهد، بین سبک زندگی اسلامی با بحران هویت و وجود نشانگان مرضی، در نوجوانان، رابطة معکوس معنادار وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیری نشان داد که سبک زندگی اسلامی، می تواند میزان بحران هویت و سلامت عمومی را در نوجوانان تبیین کند.
۵۳.

پنداشت های فرهنگی- مذهبی و بازتولید کنش های خشونت بار : مطالعه موردی داعش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی سیاست سال هفتم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۲۶ (پیاپی ۵۶) 163 - 193

کلیدواژه‌ها: فرهنگ افتخار اضطراب مرگ مذهب بحران هویت داعش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۹ تعداد دانلود : ۴۲۹
متأثر از گسترش رخداد های خشونت بار، فرقه گرایانه و تروریستی در یک دهه ی اخیر، غالب تحلیل گران و پژوهشگران سیاسی در یک دهه اخیر کوشیده اند تا ضمن بحث پیرامون رفتار فردی و جمعی انسان ها، درباره زمینه ها و علل گسترش افراطی گرایی و خشونت سیاسی تأمل کنند. توجه به نقش مؤلفه های فرهنگی و مذهبی با هدف چرایی گرایش افراد به انجام اقدامات خشونت بار، به عنوان یکی از مهمترین دلایل برای فهم خشونت سیاسی در این مقاله مورد توجه است. در این مقاله تلاش خواهد کنش های معطوف به خشونت داعش در چارچوب عوامل فرهنگی- مذهبی مورد تحلیل، نقد و ارزیابی قرار گیرد <br /> پرسش اصلی این است که دلایل و زمینه ها و ساختارهای فرهنگی و مذهبی در بروز خشونت درمیان اعضای گروه داعش کدام اند؟فرضیه پژوهش حاضر نیز بر این مبناست که خشونت داعش برآمده از عواملی نظیر بازتولید فرهنگ خشونت، تعصب مذهبی، بحران معنا، احساس تحقیر، تبعیض، احساس بی ارزشی و عدم کفایت و جایگاه است. محورهای اصلی این مقاله، مهمترین عوامل فرهنگی-مذهبی در بروز خشونت داعش شامل تعصب مذهبی، فرهنگ افتخار، احساس تبعیض و تحقیر فرهنگی- مذهبی، بحران معنا و گم گشتگی هویتی و میل به بقاء و غلبه بر اضطراب مرگ را مورد توجه قرار می دهد.
۵۴.

فرآیند شکل گیری اندیشه سیاسی جلال آل احمد: " بازگشت به خویشتن"(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۰ زمستان ۱۳۸۹ شماره ۴ 299 - 313

کلیدواژه‌ها: بازگشت به خویشتن بحران بحران هویت فضای گفتاری هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸۴ تعداد دانلود : ۳۳۹
جلال آل احمد از مهم ترین و تأثیرگذارترین روشنفکران معاصر است. در این پژوهش با استفاده از الگوی نظری اسپریگنز، فرآیند شکل گیری اندیشه سیاسی او تبیین خواهد شد. فهم فرآیند شکل گیری اندیشه سیاسی آل احمد مستلزم راهیابی به اندیشه او است. هرمنوتیک روشی مؤلف محور اسکینر یکی از معتبرترین رهیافت ها در فهم متون و آراء سیاسی بشمار می رود. طبق این روش در نظر گرفتن آثار " غرب زدگی" و "در خدمت و خیانت روشنفکران" به عنوان یک کنش گفتاری قصد شده، در ارتباط با فضای گفتاری دوران نوشته شدنش، نشان می دهد که این آثار پاسخی به مسئله " بحران هویت" در دهه چهل در ایران بوده است. از اینرو اگر اندیشه سیاسی را به عنوان آراء و عقاید درباره سامان وجه سیاسی حیات انسانی تعریف کنیم، می توان اندیشه سیاسی جلال آل احمد در سال های دهه 40 را "بازگشت به خویشتن" نامید.
۵۵.

مدرنیته و اصالت گرایی فرهنگی در روسیه و ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ بهار ۱۳۹۰ شماره ۱ 115 - 134

کلیدواژه‌ها: اصالت گرایی فرهنگی اندام وارگی اجتماعی بحران هویت تقلید فرهنگی جامعه شناسی تاریخی رمانتیک گرایی روشنگری غربی مدرنیته نوسازی از بالا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۴ تعداد دانلود : ۳۴۴
مدرنیته پدیده ای است که در چهارچوب اصول روشنگری به صورت فرایندی درون جوش و متناسب با شرایط تاریخی و فرهنگی اروپای غربی شکل گرفت و به تدریج دامن? آن به سایر کشورها و نظام های فرهنگی رسوخ یافت. این مقاله به دنبال بررسی پیامدهای ورود مدرنیته به کشورهای غیر غربی در سطح روشنفکری است و در این راستا کشورهای روسیه و ایران به عنوان موارد مطالعاتی انتخاب شده اند. استدلال نویسنده این است که ورود مدرنیته به این کشورها موجب ایجاد بحران هویت در سطح روشنفکران شد و آنها در جستجوی راه حلی برای برون رفت از این بحران، با تأثیرپذیری از روشنفکران آلمانی مخالف جنبش روشنگری غربی، به اصالت گرایی فرهنگی روی آوردند. در انجام این مطالعه از الگوی جامعه شناسی تاریخی سود برده شده است که بهترین الگو برای انجام مطالعات فرهنگی و مقایسه ای است.
۵۶.

نقش هویت دینی در همگرایی ایران و آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۱ پاییز ۱۳۹۰ شماره ۳ 1 - 21

کلیدواژه‌ها: ایران آسیای مرکزی بحران هویت سیاست خارجی قدرت های فرا منطقه ایی همگرایی هویت دینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۸ تعداد دانلود : ۴۶۵
مقوله ی باورها و ارزش های دینی همواره یکی از محورهای مهم و تکوینی سیاست خارجی جمهوری اسلامی و نیز تبلور آن در عرصه ی تصمیم گیری بوده است. با درک این مهم، پژوهش حاضر ضمن در نظرگیری هویت اسلامی به عنوان عنصر احیا شده در کشورهای آسیای مرکزی و نیز عدم توانایی در ایفای نقش سازنده بوسیله این هویت در تامین منافع ملی ایران،این سوال را فراروی خویش می بیند که چرا این هویت نتوانسته واجد کارایی درخور و قابل ملاحظه باشد؟ ادعای این نوشتار این است که فرهنگ سیاسی پیشینی و بحران هویت در سطح واحد و نیز مداخله قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای تاکنون مانع از بسط همگرایی میان ج.ا.ایران با کشورهای آسیای مرکزی از رهگذر هویت اسلامی شده است.
۵۷.

بحران هویت در عراق معاصر: واکاوی علل و زمینه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۳ بهار ۱۳۹۲ شماره ۱ 217 - 235

کلیدواژه‌ها: بحران هویت عراق ایالات متحده طائفه گرایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۳ تعداد دانلود : ۳۹۵
بسیاری ازدولت ها خصوصا در جهان سوم با مساله شکل نگرفتن هویت جمعی در قلمرو سیاسی خود مواجه هستند. تکوین یک شعور مشترک بین اعضای این دولت ها که با آن خود را از دولت های دیگر تمییز دهند به تاخیر افتاده است؛ شکل نگرفتن هویت جمعی برای سامان سیاسی دولت ها به حدی مهم است که از آن به عنوان یکی از مهمترین زمینه های ایجاد بحران برای  دولت ها یاد می شود.عراق از زمان شکل گیری در 1921م تا امروزه یکی از کشورهایی است که با این مشکل روبرو بوده است. ساختار سیاسی و واقعیات اجتماعی، این کشور  را به سمتی سوق داده است که از دولت های پادشاهی تا حکومت های دیکتاتوری و حتی در سیستم دموکراتیک امروزی عراق این مشکل یکی از زمینه های بحران زا به شمار می رود. سوال اصلی این پژوهش بررسی عوامل دخیل در شکل گیری بحران هویت در عراق با تاکید بر عراق بعداز 2003م است.
۵۸.

دولت سازی در افغانستان در رهیافت واقع گرایی ساختارگرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست دوره ۴۴ پاییز ۱۳۹۳ شماره ۳ 547 - 564

کلیدواژه‌ها: بحران هویت دولت سازی مشروعیت نیروهای اجتماعی همبستگی اجتماعی هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵۱ تعداد دانلود : ۴۷۲
دولت سازی در افغانستان ضرورت جدید سیاست امنیتی آمریکا محسوب می شود. نظریه پردازان امنیتی آمریکا معتقدند که تروریسم انعکاس شکل گیری «دولت های ورشکسته» و محیط های اجتماعی است که جلوه هایی از هرج ومرج در آن تداوم یافته است. بدین ترتیب، دولت سازی در افغانستان را باید در قالب رهیافت واقع گرایی ساختارگرا بررسی کرد. مؤلفه های هویتی یکی از عوامل اصلی دولت سازی محسوب می شود. بنابراین، دولت در افغانستان را باید نمادی از معادله ساختاری در شکل بندی های قدرت در نظام بین الملل و همچنین نشانه های هویتی و اجتماعی در افغانستان دانست. شرایط ساختاری برای شکل گیری دولت در افغانستان به وجود آمده است، اما تمامی شواهد نشانگر آن است که به دلیل تداوم تضادهای هویتی و اجتماعی، روند دولت سازی با تأخیر همراه خواهد بود.
۵۹.

تبیین رابطهشبکه اجتماعی مجازی اینستاگرام و بازتعریف هویت جنسیتی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه زنان سال دهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۸) 85-112

کلیدواژه‌ها: هویت جنسیتی بحران هویت شبکه های اجتماعی مجازی بازتعریف هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۳۹ تعداد دانلود : ۵۲۶
مساله پژوهش حاضر، ریشه در «بحران هویت» جوامع در حال گذار دارد. بحران هویت، وضعیتی است که به دلیل تحولات ساختاری جامعه و عدم تحول نظام ارزشی و بالاخص ارزش های هویتی جامعه، بوجود آمده است. بنابر ویژگی فرآیندی و ارتباطی هویت، بازتعریف هویت جنسیتی می بایست توسط خود افراد صورت گیرد. در همین راستا، فضای مجازی به معنای عام و شبکه های اجتماعی مجازی به معنای خاص کلمه؛ فضای ارتباطی جدیدی برای انسان ها بوجود آورده اند، در ساحت نظر، عامل مهمی برای بازتعریف هویت جنسیتی به شمار می آیند. امروزه که فضای مجازی در جامعه فراگیر شده است، بررسی نقش شبکه های اجتماعی مجازی در بازتعریف هویت جنسیتی مهم بنظر می رسد. بنابراین سوال اصلی پژوهش بررسی رابطه میان فضای مجازی (اینستاگرام) و بازتعریف هویت جنسیتی می باشد. روش بررسی پژوهش، از نوع کمی و مشخصا پیمایش بوده و از پرسشنامه برای جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. داده های بدست آمده نشان از آن دارد میان مدت زمان عضویت در اینستاگرام، میزان استفاده از اینستاگرام و در نهایت، انگیزه و هدف استفاده از شبکه مذکور و بازتعریف هویت جنسیتی، رابطه مستقیم و معنادار وجود دارد.
۶۰.

تحلیل نظری چندپارگی هویت به مثابه بحرانی جامعه شناختی (مطالعه موردی: رژیم صهیونیستی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانش سیاسی سال پانزدهم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 195 - 216

کلیدواژه‌ها: هویت بحران هویت هویت سازی برساخت گرایی اسرائیل رژیم صهیونیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۴۴۷
هویت از جمله مهم ترین عوامل مؤثر در ضریب امنیتی جوامع معاصر ارزیابی می شود که متناسب با آن می توان نسبت به شناخت و تحلیل فرصت ها و تهدیدات امنیت ملی اقدام کرد. از این منظر موضوع چندپارگی هویتی وارد مطالعات امنیتی شده است. در پژوهش پیش رو با رویکردی توصیفی-تحلیلی به واکاوی جایگاه «هویت» در امنیت سازی رژیم صهیونیستی با استفاده از نظریه «برساخت گرایی»، پرداخته شده است. با توجه به تقابل راهبردی جمهوری اسلامی ایران با این رژیم نامشروع، نتایج پژوهش می تواند در اختیار نهادهای سیاسی و امنیتی ذی ربط قرار گیرد و در مدیریت سیاست ها و تقویت منافع ملی ایران و مصالح جهان اسلام، به کار آید. سؤال اصلی عبارتست از وضعیت بحران هویتی در جامعه اسرائیل چگونه است؟ نتایج به دست آمده دلالت بر آن دارد که رژیم صهیونیستی با تعریف منبع «سرزمین موعود»، «هویت واحد تاریخی» و «فرهنگ یهودی» در تلاش برای ترمیم خلأ هویتی سه گانه «مکان»، «زمان» و «فرهنگ مشترک» خودش و رهایی از وضعیت بحرانی ناشی از چندپارگی هویتی است. اگرچه رژیم صهیونیستی در این زمینه تلاش بسیاری کرده، لیکن در فرایند هویت بخشی، بامعضلاتی مواجه شده؛ چالش هایی نظیر «سکولاریسم و الحاد»، «اختلافات طایفه ای»، «چندزبانی» و دیگر موارد که می تواند در کانون توجه راهبردنگاران ایران قرار گیرد.