روایات مردود

شمار زیادی از روایات در موضوعات مختلف احکام و عقاید، تنها با یک سلسله سند و توسط یک راوی نقل شده اند که در میان اصطلاحات حدیثی نام منفرد را به خود اختصاص داده اند؛ گرچه غالباً در مقام نظر گفته می شود که انفراد در نقل از موجبات طرد روایت نیست، برخی نیز آن را نشانه توهم و ضعف راوی دانسته و در مواضع متعدد روایات به سبب منفرد بودنشان خدشه دار تلقی شده اند. این پژوهش با روشی توصیفی تحلیلی درصدد است تا با بررسی موردی بسیاری از روایات منفردِ مردود خوانده شده، اعتبار روایات منفرد و شرایط قبول یا عدم قبول آن ها را به دست آورد. پژوهش ها نشان از آن دارد که روایاتِ منفردِ مردود همواره با سایر قراین ضعف، به خصوص تضعیف راوی و مخالفت با مشهور همراه است. گاه نیز به رغم وثاقت راوی، زاویه داشتن معیارهای گزینش و نقل روایت توسط راوی با دیگران موجبات طرد روایات منفرد او را فراهم آورده است. عام البلوی بودن (مسئله مبتلابه همگانی) نیز اگر با تفرد در نقل همراه شود، روایت را در مظان اتهام و تردید قرار خواهد داد و  نباید دور از نظر داشت که این عامل هنگام معارضه با رأی مخالفان از اسباب طرد منفردات به شمار رفته و می توان گفت که آگاهی از عوامل دخیل در عدم امکان انتشار گسترده برخی روایات موجب شده که بر بسیاری از روایات منفرد عام البلوی خدشه وارد نشود.