مطالب مرتبط با کلیدواژه
۶۱.
۶۲.
۶۳.
۶۴.
۶۵.
۶۶.
۶۷.
۶۸.
۶۹.
۷۰.
۷۱.
۷۲.
۷۳.
۷۴.
۷۵.
۷۶.
۷۷.
۷۸.
۷۹.
۸۰.
اهواز
حوزه های تخصصی:
بام سبز، باغ بام و یااجرای فضای سبز بر روی پشت بام ساختمان هاست به عبارت دیگراستفاده از پوشش گیاهی بر روی سقف ساختمان هاکه معمولا بام های سبز شهرت دارند به عنوان جایگزینی برای سقف های معمولی که منافع اقتصادی، زیست محیطی و فنی بسیاری به همراه دارند. از مناسب ترین راه ها برای مقابله با پدیده گرم شدن زمین، کاهش تولید دی اکسیدکربن و افزایش اکسیژن می باشد که این امر می تواند با افزایش سطح فضای سبز در شهرها اتفاق بیافتد. یکی از راه های افزایش فضای سبز شهری استفاده از تکنولوژی بام ها ونمای سبز شهری است. این تحقیق از نوع کاربردی است. روش تحقیق تحلیلی، توصیفی، و آماری است. در این مقاله ابتدابه معرفی بام و نمای سبز و نحوه ی تاثیرگذاری فضای سبز بر اقلیم شهری و نقش بام سبز در پایداری معماری شهرسازی و نقش واهمیت بام سبز در زندگی شهری پرداخته می شود و سپس مزایا و معایب استفاده ازاین سیستم ها در محیط شهری بررسی می شود، در انتها به منظور این امر که شهرهای کوچک پتانسیل استفاده از این سیستم ها را در راستای حل پاره ای از مشکلاتشان دارند به بررسی محدوده ای از شهر اهواز به منظور تاثیر بام سبز بر کاربری های شهری دارد پرداخته می شود. نتایج بدست آمده نشان می دهدکه به طورکلی از (36) هکتار کل مساحت محدوده 13 هکتار (حدود 36. 54 درصد)به کاربری های عمومی دولتی اختصاص دارد، که قابلیت احداث بام سبز را داردکه این مقدار تنها با احتساب فضای بام کاربری های عمومی دولتی می باشد و در صورتی که بناهای مسکونی نیز این سیستم را اجرا کنند تحول بزرگی در مساحت فضای سبز محدوده و به تبع آن افزایش کیفیت محیط شهری بوجود می آید. سبزکردن بام ها در محله امانیه می تواند تاثیر زیادی در جلوگیری از انتشار گردوخاک و آلاینده ها و کاهش درجه حرارت و تلطیف هواداشته باشد و میکرو کلیمای شهر توسط بام های سبزبه علت عمل تعرق از سطح گیاهان خنک ومطبوع می شود.
بررسی و ارزیابی کارایی فضاهای شهری در نیازمندی های سالمندان با تاکید بر پارک های شهری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
سالمندان، دارای ویژگی ها و نیازهای خاص جسمانی، روانی و اجتماعی هستند و بدلیل شرایط جسمی و سنی، نسبت به اقشار دیگر جامعه، امکان بیشتری برای استفاده از فضاهای شهری برای گذران اوقات فراغت خود دارند. پارک های شهری، از جمله فضاهایی می باشند که سالمندان وقت خود را در آنجا سپری می کنند. از این رو توجه به نیازهای سالمندان در پارک های شهری و مناسب سازی با توجه به نیازهای سالمندان از ضروریات طراحی پارکها می باشد. پژوهش حاضر با رویکرد توسعه ای – کاربردی و هدف ارزیابی نیازمندیهای سالمندان در پارک محله ای زیتون اهواز محله زیتون کارمندی اقدام به بررسی موضوع نموده است. این پژوهش با استفاده از روش تحقیق توصیفی – تحلیلی و پیمایشی از دو ابزار مطالعات میدانی و کتابخانه ای استفاده نموده است. تحقیقات میدانی از طریق مشاهده و تکمیل 50 پرسشنامه توسط افراد سالمند انجام گرفت. جهت تجزیه و تحلیل یافته ها از مدل TOPSIS و وزن بندی شاخص ها از مدل Entropy و نرم افزارهای VISIO، Grafer، SPSS، MiniTAB و Excel استفاده گردیده است. نتایج نشان میدهد سالمندان مراجعه کننده به پارک، از شرایط موجود رضایت کافی نداشته و بیشتر بخاطر فرار از زندگی اپارتمان نشینی و دیدار دوستان به پارک مراجعه میکنند. نارضایتی آنها بیشتر بخاطر مبلمان نامناسب، عدم رسیدگی، درگیری افراد و کمبود امنیت و روشنایی و نبود بهداشت مناسب در پارک بوده ولی با این حال بدلیل نبود جای مناسب به این پارک مراجعه می نمایند. مشاهدات انجام گرفته حاکی از این است که کیفیت پارک برای رفع نیاز های سالمندان مناسب نیست و نیاز به برنامه ریزی دارد.
ارزیابی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی: مطالعه ی موردی: کتابخانه های دانشگاه های شهرستان اهواز
منبع:
مطالعات دانش شناسی سال ششم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۱
91 - 112
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر بر آن است تا ضمن ارائه ی الگوی مفهومی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی به ارزیابی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی شهرستان اهواز از دیدگاه کارکنان این کتابخانه ها بپردازد. روش پژوهش: این پژوهش که به صورت پیمایشی انجام شده، به لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت از نوع توصیفی و تحلیلی بود. جامعه ی مورد مطالعه شامل کلیه ی کارکنان کتابخانه های دانشگاهی شهرستان اهواز (91 نفر) بودند. در نهایت 68 پرسشنامه گردآوری و تحلیل شد (نرخ بازگشت 72/74 درصد). یافته ها: الگوی مفهومی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی در 7 دسته (فردی- رفتاری؛ اجتماعی- ارتباطی؛ اخلاقی- ارزشی؛ سازمانی- مدیریتی؛ بینشی- ادراکی؛ نوآورانه- کارآفرینانه و تخصصی) شناسایی شد. شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاه های شهرستان اهواز از دیدگاه کارکنان این کتابخانه ها متوسط رو به بالا ارزیابی شده است. نتیجه گیری: با توجه به تحولات صورت گرفته ناشی از رشد فناوری های مختلف و حرکت بیش تر این کتابخانه ها به سمت دیجیتالی و الکترونیکی شدن، کتابخانه های دانشگاهی نیازمند مدیرانی هستند که علاوه بر دانش مدیریتی و تخصصی، از آخرین پیشرفت های فناوری آگاهی یابند و مهارت های سواد اطلاعاتی و سایر مهارت های نوآورانه و فناورانه را فراگیرند. اصالت اثر: عمده ترین مطالعات صورت گرفته برای مطالعه ی مدیران کتابخانه های دانشگاهی، به بررسی وضعیت عمکرد مدیریت این کتابخانه ها از ابعاد محدودی پرداخته شده است. این در حالی است که در پژوهش حاضر به ارزیابی شایستگی های مدیران کتابخانه های دانشگاهی اهواز از ابعاد مختلف پرداخته شده است. نتایج حاصل از این ارزیابی ها می تواند زمینه را برای برنامه ریزی در جهت رفع نقاط ضعف مدیران فراهم کند.
چالش های تعاملی پلیس و شهرداری در پیشگیری اجتماعی از سرقت منزل (مطالعه موردی شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
انتظام اجتماعی سال دوزادهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
173 - 196
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: پیشگیری اجتماعی از جرم علیه اموال شهروندان بویژه، اماکن مسکونی، یکی از حوزه هایی است که نیازمند تعامل سازنده میان پلیس و شهرداری ها است.این پژوهش با هدف شناخت و بررسی چالش های تعاملی پلیس و شهرداری در پیشگیری اجتماعی از سرقت منازل شهری انجام گرفته است. روش شناسی: این پژوهشبه لحاظ هدف، کاربردی و به لحاظ شیوه اجرا از نوع پژوهش های آمیخته است. جامعه مشارکت کننده در مرحله کیفی شامل مدیران سازمان های پلیس و شهرداری در شهر اهواز بود که 12 نفر از آن ها به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. جامعه آماری پژوهش در مرحله کمّی شامل دو گروه فرماندهان و مدیران انتظامی و مدیران شهرداری اهواز به تعداد 76 نفر بود حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان 69 نفر تعیین شد. در مرحله کیفی از نشست طوفان ذهنی به عنوان ابزار گردآوری داده ها استفاده شد. در مرحله کمُی از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی صوری و محتوایی ابزار سنجش توسط 7 نفراز متخصصان کنترل و پس از اعمال نظرات آن ها به تأیید نهایی رسید، پایایی پرسش نامه نیز با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ برابر با 86/0 بدست آمد. داده های مرحله کمی با استفاده از آزمون تی مستقل با استفاده از نرم افزارSPSS تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج آزمون لوین در مورد یکسانی واریانس ها نشان می دهد تنها در سه مورد در سطح 05/0 معنادار بدست آمده است و فرض H1 مبنی بر نابرابری واریانس دیدگاه دو گروه تأیید می شود. در 8 مورد دیگر از چالش های تعاملی مدیریت انتظامی و نهاد شهرداری در زمینه پیشگیری اجتماعی از سرقت منزل در اهواز، سطح معناداری آزمون لوین بالاتر از عدد 05/0 مشاهده می شود. نتیجه گیری: برآیند یافته های پژوهش بیانگر آن است که در بیشتر چالش های تعامل ناجا و نهاد شهرداری در مدیریت پیشگیری از سرقت منزل اختلاف نظر وجود ندارد. بنابراین می توان نتیجه گیری کرد در حوزه های تعاملی پلیس و شهرداری به لحاظ نظری اختلاف دیدگاه میان مدیران این دو سازمان وجود ندارد و بنابراین ضرورت عملیاتی کردن راهبردهای تعاملی در این زمینه آشکار به نظر می رسد.
پهنه بندی حریم ایمنی و آسیب پذیری در شهر اهواز از منظر پدافند غیرعامل(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
آسیب پذیری را می توان نقص ذاتی در ابعاد ویژه محیط شهر دانست که بنا به ویژگی های بیولوژیکی و فیزیکی و یا مشخصه های طراحی آن مستعد آسیب است. از این رو پژوهش حاضر با هدف بررسی ساختارهای شهر اهواز و ریز پهنه بندی آسیب پذیری آن از منظر پدافندغیرعامل و سوق دادن آن به سوی چشم انداز آینده شهر ایمن انجام شده است. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش شناسی توصیفی تحلیلی مبتنی بر رویکرد مطالعات مکانی- مدلی است. داده های این پژوهش شامل شاخص های 11 گانه آموزشی، آتش نشانی، اداری- انتظامی، خطوط برق، پایانه ها، تأسیسات شهری، مراکز تجاری، راه، صنایع شهری، مراکز انتقال گاز و مراکز بهداشتی می باشند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از نرم افزار سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شده است. بنابراین جهت سنجش الگوی همجواری، پس از شناسایی لایه های مؤثر در آسیب پذیری و با استفاده از ابزار Distance نقشه های فواصل برای آن ها طراحی و استاندارد شد. برای توزیع فضایی و ریزپهنه بندی آسیب پذیری شهر اهواز از ابزار FUZZY OVERLAY در نرم افزار ArcGIS استفاده شده است. نتایج نشان می دهد که در بخش ریز پهنه بندی آسیب پذیری، 29/73 درصد مساحت شهر کاملاً آسیب پذیر، 29 درصد آسیب پذیر، 21/18 درصد آسیب پذیری متوسط، 13/22 درصد آسیب پذیری کم و 6/85 درصد از پهنه کل شهر در وضعیت آسیب پذیری خیلی کم قرار دارد.
بررسی رابطه دانش زیست محیطی و رفتار های زیست محیطی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال هفتم پاییز ۱۳۹۰ شماره ۲۴
159 - 178
حوزه های تخصصی:
نخستین گام در تلاش برای ساختن جوامع پایدار کسب سواد زیست محیطی است (فریتیوف،1386). صاحب نظران مطالعات زیست محیطی نظیر بوردن و اسکتینو( 1979)، اسکان و هولزر(1990)، کایزر و همکاران(1999)، بایارد و جولی(2006) و نیز تانگلت و همکاران (2007) معتقدند که بین دانش زیست محیطی و رفتار های مهم زیست محیطی رابطه وجود دارد. با توجه به این که دانش در شکل دهی و پیش بینی رفتار های زیست محیطی تأثیر گذار است، مقاله حاضر به بررسی رابطه میان دانش زیست محیطی با رفتار زیست محیطی)مصرف انرژی خانگی) در مناطق شهری شهرستان ارومیه می پردازد. در تحقیق حاضر، دانش زیست محیطی در دو سطح دانش نظام مند و دانش مربوط به عمل(رفتار)، مطمح نظر قرار گرفته است. بر این اساس، رابطه مثبت بین دانش و رفتار زیست محیطی، فرضیه اساسی تحقیق را شکل می دهد. از نظر روش شناسی، از روش پیمایش استفاده شده و با استفاده از نمونه گیری خوشه ای، نمونه ها از مناطق شهری انتخاب شدند. داده های تحقیق با استفاده از پرسش نامه و از383 نفر از ساکنان شهر ارومیه جمع آوری شدند. نتایج ضریب آلفای کرونباخ (66/63) نشان داد که پرسش نامه تحقیق از روایی نسبتا بالایی برخوردار است. نتایج تحقیق نشان داده است که بر خلاف بسیاری از تحقیقات تجربی پیشین که در سایر مناطق جهان انجام شده، در جامعه آماری مورد بررسی، رابطه معنا داری بین دانش زیست محیطی چه دانش از نوع نظام مند و چه از نوع رفتاری و رفتار زیست محیطی وجود ندارد. در ادامه ی مقاله، دلایل احتمالی بروز این نتیجه مورد بحث قرار گرفته و در موضوعاتی نیز برای انجام تحقیقات آتی پیشنهاد شده است.
ارزیابی تاثیرات کاربری های محرک شهری بر باززنده سازی بافت های تاریخی با رویکرد پویایی (مقایسه تطبیقی بافت های مرکزی، عامری و خرمکوشک اهواز)
منبع:
هویت محیط دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۲
71-89
حوزه های تخصصی:
امروزه مسئله بافت های تاریخی از جمله مسائل مهم در حوزه های شهرسازی و معماری می باشد. یکی از عوامل تاثیر گذار بر باززنده سازی این بافت ها وجود کاربری های محرک هستند که در توسعه و پویایی بافت های تاریخی بسیار تاثیر گذار می باشند. هدف این پژوهش ارزیابی تاثیر کاربری های محرک بر باززنده سازی بافت های تاریخی، مرکزی، عامری و خرمکوشک واقع در شهر اهواز است. عوامل و معیارهای تاثیر گذار کاربری های محرک بر باززنده سازی و پویایی این بافت های تاریخی چیست؟ به عنوان سوال اصلی پژوهش مطرح شده است. با توجه به مقایسه تطبیقی سه بافت تاریخی مرکزی، عامری و خرمکوشک روش تحقیق این پژوهش بصورت توصیفی و تحلیلی و یافته های بدست آمده از طریق مدل ahp و با استفاده نرم افزار expert choice انجام شده است. نتایج تحقیق نشان می دهد بافت مرکزی با میانگین وزنی 691/0، در رتبه نخست، عامری با میانگین وزنی 209/0 و خرمکوشک با میانگین وزنی 100/0 در رتبه های دوم و سوم قرار گرفتند. همچنین با توجه به ارزیابی صورت گرفته، معیارهای اجتماعی با میانگین وزنی 459/0، اقتصادی با میانگین وزنی 285/0، کالبدی با میانگین وزنی 137 /0 و زیست محیطی با میانگین وزنی 119/0، بر تاثیر گذاری کاربری های محرک بر پویایی و باززنده سازی این سه بافت موثر هستند.
آینده نگاری توسعه شهری با رویکرد سناریونویسی (مطالعه موردی: کلانشهر اهواز)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ زمستان ۱۳۹۸ ویژه نامه زمستان
456 - 475
حوزه های تخصصی:
امروزه نگاه متفاوت به آینده باعث شده که انسان هوشمند به دنبال یافتن آینده نباشد، بلکه با بهره گیری از ابزارهای گوناگون آینده مطلوب خود را بسازد. هدف پژوهش حاضر، آینده پژوهی و سناریونگاری در توسعه شهری کلانشهر اهواز بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و CIB می باشد. پژوهش حاضر در سه مرحله ی تعیین شاخص های کلیدی از طریق روش دلفی، شناسایی پیشران های مؤثر از طریق نرم افزارMicMac بر پایه روش تحلیل اثرات متقاطع و تدوین سناریو بر پایه نرم افزار Scenario Wizard مبتنی بر روش سایب انجام گرفته است. نتایج حاصل از پژوهش از میان 37 عامل کلیدی، 10 پیشران مؤثر از جمله؛ جمعیت، کنترل آلودگی هوا، صنعت، ساماندهی محور گردشگری، تولید محصولات ویژه، توانمندسازی سازمان ها، توجه به گسترش کارگاه ها، توجه به صنعت گردشگری، ساماندهی مناطق حاشیه و فضای باز را به عنوان عوامل و پیشران های مؤثر بر توسعه شهری اهواز مشخص کرد. در نهایت پیشران های حیاتی با سه وضعیت تدوین شده و 82 درصد وضعیت ها نشان از مطلوبیت و 18 درصد نشان از ثبات و بحران توسعه شهری اهواز داشتند. مطلوب ترین سناریو، سناریوی شماره یک پیشنهاد گردیده که شامل جمعیت مبتنی بر افزایش، کنترل آلودگی هوا مبتنی بر بهبود، صنعت مبتنی بر توسعه، ساماندهی محور گردشگری مبتنی بر بهبود، تولید محصولات ویژه مبتنی بر حفظ روند فعلی، توانمندسازی سازمان ها مبتنی بر افزایش، توجه به گسترش کارگاه ها مبتنی بر توسعه، توجه به صنعت گردشگری مبتنی بر توسعه، ساماندهی مناطق حاشیه مبتنی بر بهبود و فضای باز مبتنی بر گسترش بوده است.
بررسی ارتباط بین ترکیب و غلظت گرد و غبار با سلامتی دانش آموزان در حوضه کارون (مطالعه موردی: اهواز)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۸
42 - 55
حوزه های تخصصی:
در دهه گذشته استان خوزستان با معضل طوفان های گرد و غبار و ریز گردها مواجه بوده اند. شدت یافتن این پدیده در سال های اخیر در شهر اهواز، بر سلامتی دانش آموزان در حوزه آموزش و پرورش تأثیرگذار بوده است. هدف از این کار تحقیقی، تعیین بافت گرد و غبار و بررسی اثرات آن بر سلامتی دانش آموزان دبستان های دخترانه ناحیه 2 اهواز می باشد. تحقیق حاضر در بهمن ماه سال 95 در شهر اهواز انجام شده است. در این بررسی، 10 نمونه از ریزگرد ها در مجموع به وزن 300 گرم، جمع آوری شد. نمونه ها جهت آنالیز، به آزمایشگاه زمین شناسی منتقل و مورد تجزیه قرار گرفت. در آزمایشگاه، از دستگاه پرتو اشعه ایکس جهت تعیین بافت نمونه خاک استفاده گردید. جهت تعیین رابطه بین غلظت گرد و غبار و بیماری دانش آموزان دبستانی ناحیه 2 اهواز، در طی دوره آماری، به روش آزمون همبستگی، از نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج این تحقیق نشان داد بافت ریزگردهای شهر اهواز بیشتر از نوع رسوبی و ریز دانه (کلسیت و کوارتز) بوده و بین دو متغیر غلظت گرد و غبار با میانگین دانش آموزان بیمار مدارس مورد مطالعه، با داشتن ضرایب پیرسن (**891/0) و کندال (**989/0)، رابطه همبستگی مثبت و قوی تری وجود دارد. یعنی با افزایش غلظت ریزگرد ها، بیماری های ناشی از آن نیز افزایش می یابد. با توجه به سطوح معنی دار به دست آمده در هر دو روش نیز، رابطه این دو متغیر معنادار می باشد. به طور کلی با افزایش میزان غلظت ذرات گرد و غبار و ریزتر بودن نوع ذرات، تعداد دانش-آموزان بیشتری مبتلا به بیماری شده و بیماری مشاهده شده غالب ناشی از ریز گردها در میان دانش آموزان، بیشتر از نوع تنفسی بوده است.
آنالیز بافت گرد و غبار و اثرات آن بر عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستان های دخترانه ناحیه (1) شهر اهواز
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۸
80 - 98
حوزه های تخصصی:
پدیده گرد و غبار در ایران زندگی ساکنان غرب کشور از جمله استان خوزستان را تحت تأثیر خود قرار داده و به محیط زیست، سلامتی و اقتصاد مردم در این مناطق، خسارت های فراوانی وارد ساخته است. اثرات این پدیده بر روی سلامتی مردم و به خصوص کودکان و دانش آموزان استان خوزستان و شهر اهواز، کاملا مشهود و محسوس است. هدف از این تحقیق بررسی بافت و اثرات ریزگرد ها بر وضعیت و عملکرد تحصیلی دانش آموزان دبیرستان های دخترانه ناحیه یک شهر اهواز می باشد. ابتدا داده های روزانه گردوغبار از سازمان هواشناسی و آمار درصد قبولی دبیرستان های دخترانه ناحیه یک شهر اهواز، از اداره آموزش و پرورش خوزستان اخذ گردید. بین داده های گردوغبار با درصد قبولی دانش آموزان از همبستگی پیرسن و جهت تجزیه و تحلیل روند داده ها، از نرم افزارهای، SPSS، و Excel استفاده گردید. همچنین نمونه های ریزگردها جمع آوری شده جهت آنالیز و تعیین بافت، به آزمایشگاه زمین شناسی، انتقال و از روش پرتو اشعه ایکس استفاده شد. نتایج نشان داد طی این دوره، درصد قبولی این دبیرستانها، دارای ضریب روند 28/0 بوده است. دبیرستانهای رضوان و فردوسی به ترتیب با ضریب روند 63/0 و 50/0 دارای بیشترین درصد قبولی و دبیرستانهای فروغ و مهر به ترتیب با ضریب روند 004/0- و 03/0 دارای کمترین درصد قبولی در میان دبیرستانهای دخترانه ناحیه (1) شهر اهواز بوده اند. همچنین دبیرستانهای دخترانه فرزانگان و حضرت معصومه به ترتیب با ضرایب (703/0-) و (634/0-) همبستگی منفی بالایی با افزایش تعداد روزهای گردوغبار و با ضرایب (562/0- ) و (546/0- ) همبستگی منفی خوبی با افزایش تداوم گرد و غبار را نشان می دهند. بافت کانی های تشکیل دهنده نمونه های ریزگرد، بیشتر کلسیت، دولومیت، کوارتز می باشد و حضور کلسیت به عنوان کانی اصلی است.
همبستگی فراوانی روزهای گرد و غبار با تعداد دانش آموزان بیمار مقطع ابتدایی با استفاده از ضرایب آماری. مورد مطالعه: دبستانهای ناحیه 4 شهر اهواز
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۲ بهار ۱۳۹۹ شماره ۸
99 - 126
حوزه های تخصصی:
ریز گردها عامل خطرناکی برای حیات گیاهان، حیوانات و انسان محسوب می شوند. این پدیده، در ایران زندگی ساکنان غرب کشور، از جمله استان خوزستان را تحت تأثیر خود قرار داده و به محیط زیست، سلامتی و اقتصاد مردم در این مناطق، خسارت های فراوانی وارد ساخته است. اثرات این پدیده بر روی سلامتی مردم و به خصوص کودکان و دانش آموزان استان خوزستان و شهر اهواز، بیش از سایر حوزه ها و بخش ها، قابل تأمل و بررسی است. منطقه مورد مطالعه (اهواز) در جنوب غرب ایران واقع شده است. مختصات این محدوده، بین 31 درجه تا 25-31 دقیقه عرض-شمالی و بین 30-48 و 50-48 درجه طول شرقی می باشد. هدف از این تحقیق، تحلیل فراوانی روز های وقوع ریزگرد ها و همبستگی آنها با بیماری های دانش آموزان مقطع ابتدایی ناحیه 4 شهرستان اهواز می باشد. داده های ریزگردها، از اداره کل هواشناسی استان خوزستان اخذ و آمار دانش آموزان مبتلا به عوارض و بیماریهای ناشی از گردو غبار از طریق توزیع پرسشنامه و تکمیل آن توسط اولیای دبستانهای منتخب، گردآوری گردید. داده ها از پرسشنامه ها استخراج و در محیط اکسل وارد شد. بین متغیر های فراوانی روزهای گرد و غبار با تعداد دانش اموزان بیمار، از همبستگی اسپیرمن و پیرسن استفاده گردید و از نرم افزارهای، اس پی اس اس نیز برای پردازش و محاسبات و تحلیل روند داده ها، رسم نمودار و تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. نتایج نشان داد فراوانی روزهای گردوغبار بر افزایش مبتلایان به عوارض ناشی از گردوغبار موثراند و این فراوانی با ضرایب 650/0 پیرسون و *721/0 اسپیرمن، همبستگی مثبت و معنی داری با افزایش دانش آموزان بیمار در سال 95-94 داشته است.
ارزیابی نقش بازآفرینی بافت های ناکارآمد بر مدیریت توسعه در اهواز
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۳ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۰
256 - 270
حوزه های تخصصی:
بافت های ناکارآمد شهری پهنه هایی از شهر هستندکه درمقایسه با سایر پهنه های شهر از جریان توسعه عقب افتاده، از چرخه تکاملی حیات جدا گشته و به کانون مشکلات و نارسایی ها تبدیل شده اند .با این وجود این بافتها درصد بالایی از جمعیت شهری را در خود جای داده و در عین حال از ظرفیت ها و قابلیت های نهفته بسیاری برای توسعه های آتی درون شهری برخوردار هستند. اما پرداختن به بافت های ناکارآمد شهرها و برنامه ریزی برای آنها، جدا از پرداختن به واقعیت های اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی نبوده و مستلزم برنامه ریزی دقیق، جامع و واقع گرانه است.درسالهای اخیر بازآفرینی شهری به عنوان رویکرد جدید برای بهسازی و نوسازی این بافت ها مطرح شده است. این پزوهش با هدف ارزیابی نقش بازآفرینی بافت های ناکارآمد بر مدیریت توسعه در اهواز انجام گرفته که به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS، سپس از طریق تکنیک SWOT تجزیه و تحلیل انجام و جهت آزمون فرضیه از آزمون T استفاده می گردد. یافته های این پژوهش نشان می دهد موقعیت راهبردکلی برای برون رفت از وضعیت موجود و حرکت به سمت بازآفرینی شهری پایدار در ساختار اقتصادی- اجتماعی(راهبرد محافظه کارانه)و در ساختار کالبدی- زیست محیطی(راهبرد تدافعی )می باشد. نتیجه گیری کلی اینکه: در ارتباط با فرضیه با میانگین 28/3 مورد تأیید است.
تاثیر مدیریت پسماند بیمارستانی بر کاهش آلودگی زیست محیطی در شهر اهواز
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۳ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۱۰
271 - 297
حوزه های تخصصی:
بیمارستان ها، مراکز بهداشتی و درمانی مطب پزشکان، کلینیک ها، مراکز تحقیقاتی پزشکی، داروخانه ها، آزمایشگاه ها، سرای سالمندان و... یکی از منابع تولید مواد زائد شهری هستند.از آنجایی که بیمارستان ها و مراکز درمانی مهمترین مراکز تولد زباله های بیمارستانی هستند، در اینجا تأکید بیشتری بر روی زباله های بیمارستانی می شود. دراین پژوهش به منظورتجزیه و تحلیل داده ها و آزمون فرضیات ازنرم افزارSPSS،آزمونT ، ضریب همبستگی اسپیرمن و به منظور مقایسه شاخص های برتر از تکنیک و مدل AHP استفاده شده است. نتایج حاصل از مدل AHPنشان دادند که از دیدگاه افراد شرکت کننده در مطالعه عامل «توجه به آموزش و به روز رسانی کارکنان بخش پسماند « با میانگین وزن ۰/۱۶۲ به عنوان اولین و مهمترین عامل موثر بر مدیریت پسماندهای بیمارستانی بود . عوامل « آگاهی در مورد حفظ سلامت عمومی ، محیط زیست و پسماندهای پزشکی » با وزن ۰/۱۴۲ و « استفاده از تکنولوژی به روز در هر یک از مراحل مدیریت پسماند» با وزن ۰/۱۴۱ در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. نتایج ضریب همبستگی آزمون اسپیرمن بین دو متغیر مدیریت دفع زباله های بیمارستانی و جلوگیری از آلودگی محیطی (097/0) است. در نتیجه فرضیه به تایید می رسد.
مدلسازی عوامل مؤثر بر فعالیت بدنی (مطالعه موردی: مراجعه کنندگان به پارک ها)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت ورزشی سال دوازدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۴۹)
461 - 477
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی پژوهش، مدلسازی عوامل مؤثر بر فعالیت بدنی افراد در پارک ها بود. روش تحقیق از نوع پیمایشی و به لحاظ هدف کاربردی بود. نمونه آماری پژوهش شامل 370 نفر از افراد مراجعه کننده به پارک های سطح شهر اهواز جهت انجام فعالیت بدنی، بود. ابزاراندازه گیری، پرسشنامه محقق ساخته بود که در سه بخش وضعیت محل زندگی، ساختار پارک ها و عوامل روانی-اجتماعی تنظیم شد که پس از تأیید روایی محتوا و سازه آن از طریق تحلیل عاملی در اختیار جامعه آماری قرار گرفت. داده ها نیزبا استفاده از مدل معادلات ساختاری در محیط نرم افزار PLS تجزیه و تحلیل شدند. نتایج نشان داد که وضعیت محل زندگی، ساختار پارک ها و عوامل روانی-اجتماعی بر فعالیت بدنی شهروندان اهوازی تأثیر مثبت و معناداری دارد و ساختار پارک ها و عوامل روانی-اجتماعی، اثری تعدیل کننده بر فعالیت بدنی افراد می گذارد. بنابراین در شرایطی که امکان تغییر محل زندگی افراد و شاخص های مرتبط با آن مانند همجواری و نوع دسترسی وجود نداشته باشد، در وهله اول با تجهیز و افزایش کیفیت امکانات ورزشی و رفاهی پارک ها و در وهله دوم با تقویت عوامل روانی-اجتماعی می توان موانع محیطیِ ورزش افراد را تا حدودی مرتفع کرد.
ارزیابی و پیش بینی تغییرات پوشش گیاهی در ارتباط با تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل LCM و زنجیره CA مارکوف (مطالعه موردی: کلان شهر اهواز)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جغرافیا و مخاطرات محیطی پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳۵
183 - 204
حوزه های تخصصی:
پایش تغییرات کاربری اراضی و پوشش گیاهی، نقش مهمی در مدیریت شهری دارد. هدف این مطالعه، بررسی تغییرات پوشش گیاهی کلان شهر اهواز در ارتباط با تغییرات کاربری اراضی است. ابتدا تصاویر ماهواره ای با الگوریتم ماشین بردار پشتیبان روش شیءگرا، طبقه بندی شده و نقشه های کاربری اراضی تهیه گردید. برای افزایش دقت نقشه ها، از سه شاخص نرمال شده تفاوت پوشش گیاهی، تعدیل کننده اثر خاک و پوشش گیاهی نسبی به طور جداگانه در طبقه بندی استفاده شد. نتایج نشان داد شاخص تعدیل کننده اثر خاک، قابلیت بالاتری داشته و نقشه های آن با بالاترین ضرایب کاپا و صحت کلی، جهت آشکارسازی تغییرات وارد مدل ساز تغییر سرزمین شدند. پیش بینی تغییرات در 10 سال آینده نیز با مدل سلول های خودکار زنجیره مارکوف انجام شد. نتایج بررسی تغییرات نشان داد، پوشش گیاهی روند کاهشی داشته، به طوری که 65/1339 هکتار در بازه 2002-1989 و 50/1860 هکتار در بازه 2019-2002، از پوشش گیاهی کاسته شده است. بیش ترین تغییرات مربوط به تبدیل پوشش گیاهی به نواحی ساخته شده با 44/686 هکتار در بازه 2002-1989 و 51/1032 هکتار در بازه 2019-2002 است. کمترین تغییرات مربوط به تبدیل پوشش گیاهی به پهنه های آب با 18/7 هکتار در بازه 2002-1989 و 33/9 هکتار در بازه 2019-2002 است. نتایج پیش بینی تغییرات تا سال 2029 نیز مؤید کاهش پوشش گیاهی بوده و طی 10 سال 77/785 هکتار از پوشش گیاهی کاسته شده و مساحت آن به 24/2923 هکتار خواهد رسید.
بحران ریزگردها و تأثیرات آن بر امنیت مناطق (مطالعه موردی: شهرستان اهواز)
منبع:
جغرافیا و روابط انسانی دوره ۳ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱۲
156 - 174
حوزه های تخصصی:
مسئله تامین امنیت یکی از موضوعات مهم و بنیادی حکومت ها در فضای کشور است. زیرا بدون دارا بودن امنیت هیچ نوع پیشرفت و توسعه ای در کشور حاصل نخواهد شد. در این میان جنوب غرب کشور از جمله فضاهای جغرافیایی است که به صورت های مختلف تحت تأثیر مسائل امنیتی قرار دارد و این موضوع چه به عنوان یک عامل اولیه و چه به عنوان عامل ثانویه بر توسعه فضایی این بخش از کشور تأثیرگذار بوده است. در مقاله حاضر نگاه به امنیت و ناامنی به عنوان یک عامل ثانویه در جنوب غرب کشور که در مقاله حاضر شهرستان اهواز در نظر گرفته شده است و با روش توصیفی و تحلیلی در پی پاسخ به این سوال است که مهم ترین پیامدهای امنیتی ریزگردها بر مناطق جنوب غرب کشور به ویژه شهرستان اهواز چیست. جامعه آماری تحقیق شامل اساتید، دانشجویان دکتری و کارشناسی ارشد جغرافیا بوده اند و به منظور تجزیه و تحلیل از نرم-افزار SPSS و آزمون رتبه بندی فریدمن استفاده شده است. نتایج به دست آمده از آزمون فریدمن در پنج بعد مورد بررسی و تأثیرات امنیتی آن بر منطقه اهواز نشان داد که در بعد اجتماعی فرهنگی مهم ترین پیامد عبارت بود از مهاجرت از منطقه، در بخش اقتصادی کاهش بازدهی محصولات کشاورزی، در بخش سیاسی افزایش نارضایتی از عملکرد دولت، در بخش زیست محیطی کاهش حاصلخیزی خاک و در بخش دفاعی امنیتی نیز افزایش میزان ترددهای غیرمجاز به عنوان مهم ترین پیامدهای امنیتی بحران ریزگرد در منطقه موردمطالعه شناخته شدند.
مطالعه ی داده بنیاد پیدایش حاشیه ها بر پیکر کلانشهر اهواز(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره دوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
114 - 86
حوزه های تخصصی:
این مطالعه کیفی، با هدف فهم فرایند شکل گیری تجربه حاشیه نشینی در محلات حاشیه نشین شهر اهواز به انجام رسیده است. جمعیت شهری اهواز بر مبنای سرشماری1395 بالغ بر 1184788 نفر است که از این تعداد نزدیک به 400 هزار نفر در سیزده محله حاشیه نشین زندگی می کنند. روش مورد استفاده در این پژوهش، نظریه داده بنیاد به عنوان یکی از روش های اصلی پژوهش کیفی است. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و شیوه نمونه گیری هدفمند - نظری با چهل و دو نفر از ذینفعان مرتبط با حاشیه نشینی گردآوری و جهت تحلیل داده ها از پنج شیوه کدگذاری باز و تشخیص مفاهیم، توسعه مفاهیم در جهت ابعاد و ویژگی ها، تحلیل داده ها برای زمینه، وارد نمودن فرایند به تحلیل و یکپارچه سازی مقولات استفاده گردید. بعد از کدگذاری، نه مقوله اصلی از داده ها پدیدار شد که هر یک از مقوله ها به صورت کامل با استناد به متن مصاحبه ها مورد تحلیل قرار گرفته اند. پاردایم ظهوریافته شامل سه بعد شرایط، کنش- تعامل ها و پیامدها است که بر مبنای نتایج پژوهش در بعد شرایط شامل (رخدادهای پربسامد اقلیمی، تجربه مستقیم جنگ، رونق نفتی، ابرمداخلات اصلاحات ارضی و سرکوب عشایر، فرصت های محدود تحرک روستایی) و در بعد کنش–تعامل (شهرخواهی آرمان گرایانه، مهاجرت به مثابه گریز از بن بن بست)، و در بعد پیامدها (اسکان شهری نامطلوب، اشتغال در اقتصاد غیررسمی) است که حول یک مقوله هسته به نام (مهاجرت امیدوارانه، تقلای زندگی بهتر) شکل گرفته اند
ارزیابی و مکان یابی پارکینگ های طبقاتی با استفاده از مدل AHP)) مطالعه موردی؛ شهر اهواز(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال اول پاییز ۱۳۹۱ شماره ۳
60 - 62
حوزه های تخصصی:
پارکینگ ها به عنوان یکی از مهم ترین زیرساخت های شهری نقش عمده ای در کاهش پارک حاشیه ای و روانی ترافیک ایفا می کنند. امروزه در کلانشهرها به علت محدودیت زمین و فضا با ایجاد پارکینگ های طبقاتی می توان مدیریت بهینه در جهت افزایش خدمات دهی به حجم زیادی از وسائط نقلیه انجام داد. پارکینگ های طبقاتی زمانی می توانند کارآیی لازم را داشته باشند که از مکان یابی مناسب فضایی- مکانی برخوردار گردند. اهواز از جمله کلانشهرهای جنوب کشور است که شبکه حمل و نقل آن در حال حاضر با مشکل اساسی کمبود پارکینگ جهت کاربری مسکونی و سایر کاربری ها روبرو بوده و بارگذاری فعالیت ها بدون توجه به این کاربری سبب گردیده که این مسأله به تدریج بعنوان یک معضل شهری خود را بروز دهد. این معضل در نقاط پرتراکم که از کاربری های چندگانه شهری بویژه کاربری اداری- تجاری و گذران اوقات فراغت برخوردارند خود را به شکل حادی نمایان می سازد. این پژوهش به منظور مکان یابی بهینه پارکینگ های طبقاتی در جهت کارایی بیشتر ابتدا مطالعات اولیه جهت شناسایی معیارهای تاثیرگذار بر انتخاب مکان مناسب پارکینگ انجام، سپس با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) [1] ، وزن دهی معیارها صورت پذیرفته است در نهایت با تلفیق این مدل با سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) [2] محدوده های مناسب جهت احداث پارکینگ های طبقاتی پیشنهاد گردیده است. [1] Analytical Hierarchy Process(AHP) [2] Geographic Information System(GIS)
مطالعه تطبیقی کیفیت زندگی در گونه های مختلف بافت فرسوده شهری (مطالعه موردی: محلات شهشهان، جلوان و ارزنان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال پنجم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۱۹
63 - 74
حوزه های تخصصی:
در پژوهش حاضر به دنبال بررسی شاخص های کیفیت زندگی در محله جلوان با پیشینه روستایی، ارزنان با پیشینه بافت فرسوده و شهشهان با پیشینه تاریخی هستیم. روش تحقیق از نوع توصیفی - تحلیلی بوده و در آن گردآوری داده ها بر پایه پرسشنامه هایی می باشد که در میان محلات 3گانه و بر اساس جمعیت ساکن در هر محله توزیع گردیده است. جامعه آماری آن شامل350 نفر در بافت فرسوده بوده که به شیوه تصادفی ساده برای مطالعه انتخاب شده اند. برای تعیین حجم نمونه از فرمول کوکران استفاده گردید که در نهایت به منظور تحلیل آمار گردآوری شده از نرم افزارSPSS و از روش آماری تی تک نمونه ای استفاده گردید. نتایج نشان داد که در بین زیرشاخص ها فقط در دو زیرشاخص کیفیت روابط اجتماعی و سلامت محیطی در محله جلوان میانگین محاسبه شده بیشتر از میانگین مطلوب(3) است که این نتایج از لحاظ آماری معنادار نمی باشد. بنابراین باید عنوان کرد که در هیچ یک از زیرشاخص ها میانگین محاسبه شده بیشتر از میانگین مطلوب نمی باشد. این بدان معنا است که در هر سه محله مورد مطالعه زیرشاخص های کیفیت زندگی کمتر از میانگین مطلوب است. نتایج مقایسه شاخص ها نیز نشان داد که در هر سه محله مقادیر میانگین محاسبه شده کمتر از میانگین مطلوب است. نتایج همچنین نشان داد که در بین سه محله مورد مطالعه محله شهشهان بالاترین کیفیت(43/2) و محله ارزنان پایین ترین کیفیت(02/2) را دارا می باشند. در این میان محله جلوان بین دو محله فوق با مقدار 24/2 قرار دارد.
ارزیابی وضعیت شاخص های سلامت در شهرستان های استان ایلام(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)
منبع:
جغرافیا و مطالعات محیطی سال ششم بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۱
75 - 90
حوزه های تخصصی:
برخورداری از استاندارد سلامتی یکی از حقوق بنیادی هر انسان بدون توجه به تفاوت های نژادی، مذهبی، اعتقاد سیاسی و وضعیت اقتصادی یا اجتماعی ذکر شده است. یکی از مهم ترین مشکلاتی که شهرستان های استان ایلام را تهدید می نماید، عدم دسترسی به استانداردهای جهانی و حتی ملی در زمینه سلامتی می-باشد. در پژوهش حاضر که به شیوه «توصیفی-تحلیلی» به انجام رسیده، سعی شده نمای سلامتی با ارزیابی 30 شاخص فرعی در قالب3 شاخص های کلی؛ اجتماعی، زیست محیطی و درمانی در شهرستان های استان ایلام و در راستای هدف اصلی این پژوهش بررسی و نشان داده شود. داده های نظری پژوهش به روش کتابخانه ای، آمارنامه ها، کتب موجود و مقالات و شبکه بهداشت استان ایلام جمع آوری شدند. جهت تجزیه تحلیل داده ها ابتدا به وسیله مدل تاپسیس شاخص ها وزن بخشی شدند و رتبه بندی نهایی بدست آمده است، سپس با استفاده از نرم افزار GIS تحلیل مکانی انجام شد. تحلیل یافته ها نشان می دهد که شهرستان های ایلام و شیروان و چرداول از لحاظ برخورداری از شاخص های سلامتی در حال توسعه می باشند. شهرستان های دهلران، دره شهر و آبدانان در وضعیت نیمه برخوردار و شهرستان های ایوان، مهران و ملکشاهی در وضعیت محروم قرار گرفته اند؛ که این امر نشان از وضعیت نامناسب و دور از استانداردهای مطلوب سلامتی در سطح جهانی و ملی در محدوده مورد مطالعه می باشد.