آموزش دیجیتال

در دنیای معاصر، کودکان و نوجوانان با بهره گیری از قدرت رسانه های دیجیتال و فناوری های نوین به کشف، شناخت و یادگیری جهان پیرامون خود پرداخته و به شیوه های جدید رشد کرده و هویت خود را می سازند. با این قدرت، کودکان و نوجوانان فرصت های بزرگی در اختیار دارند؛ اما با چالش ها و معضلاتی نیز روبه رو هستند. مدارس نیز با پیامدهایی ازجمله امنیت آنلاین، آزار و اذیت سایبری، تجاوز به حریم خصوصی، سخنان نفرت پراکن، اطلاعات نادرست و حواس پرتی دیجیتالی دست وپنجه نرم می کنند. برای رسیدگی به این مسائل، بسیاری از مدارس در تلاش اند با گنجاندن آموزش شهروندی دیجیتال به عنوان بخشی از برنامه های درسی خود، فرهنگ و دانش مثبتی را پیرامون رسانه و فناوری ایجاد کنند. بسیاری از کشورهای پیشرفته و درحال توسعه، آموزش شهروندی دیجیتال در مدارس خود را آغاز کرده اند. برنامه درسی شهروندی دیجیتال به حوزه هایی می پردازد که براساس تحقیقات دانشگاهی و نگرانی های کودکان، معلمان و والدین طراحی شده است. این آموزه ها برای پرورش مهارت ها و کمک به کودکان و نوجوانان طراحی شده اند که این موضوع از اهمیت بسیاری برخوردار است؛ زیرا کودکان و نوجوانان در طول زندگی خود با استفاده از رسانه ها و فناوری نوین و از طریق آن با تصمیمات و پیچیدگی های بسیاری روبه رو هستند؛ از آنچه مصرف می کنند و آنچه را که به اشتراک می گذارند تا نحوه تعامل و ارتباط با دیگران؛ بنابراین، پژوهش حاضر تلاش دارد با بهره گیری از روش تحقیق بنیادی به این پرسش پاسخ دهد که آموزش شهروندی دیجیتال به نوجوانان شامل چه ابعاد و ویژگی هایی است؟ و بُعد هویتی و ارزشی این آموزه ها چیست؟ نوع این پژوهش کاربردی است و می تواند منجربه تدوین برنامه درسی آموزش شهروندی دیجیتال در مدارس و درنتیجه، تربیت نسلی آشنا به فرصت ها و آسیب های فضای دیجیتال و بهره گیری مناسب نسل جدید از فضای دیجیتال شود.

امروزه کمتر کسی از جایگاه درس تربیت بدنی در مدارس و اهمیت آن در ابعاد مختلف اجتماعی- فرهنگی دانش آموزان و آینده قهرمان پروری کشور بی اطلاع است؛ اما آموزش تربیت بدنی در مدارس کشور همواره با چالش های بسیاری مواجه بوده است. پس از همه گیری ویروس کووید-19 و تعطیلی مدارس کشور چالش های پیش روی آموزش تربیت بدنی بیش از پیش نمایان شد. پژوهش حاضر با هدف تحلیل کیفی آموزش های دیجیتال تربیت بدنی در زمان پاندمی کووید- 19 و با رویکرد پدیدارشناسی توصیفی با روش کلایزی انجام شد. نمونه پژوهش حاضر از بین مدیران، معلمان و کارشناسان حوزه تدریس تربیت بدنی به شکل هدفمند انتخاب شدند و جمع آوری داده ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام گرفت، تحلیل داده ها با نرم افزار MAXQDA 2020 انجام شد. در این راستا هفت مضمون اصلی آموزش دیجیتال تربیت بدنی در ایام همه گیری پاندمی کرونا شناسایی شد. نتایج نشان داد که چالش ها و تنگناهای مختلفی جهت آموزش تربیت بدنی به سبک دیجیتال وجود دارد که لزوم توجه بیش از پیش مدیران حاضر در وزارتخانه آموزش و پرورش به آموزش درس تربیت بدنی و به طور خاص به آموزش دیجیتال آن را نمایان میکند.