حکومت زندیه

مناسبات حکومت و جامعه شهری ایران در دوره های مختلف یکسان نبود و چگونگی اقدامات حاکمان مانند برقراری نظم و امنیت در شهر، برقراری عدالت در جامعه، برخورد با ظلم و ستم مأموران حکومتی، خدمات اجتماعی و عمرانی و جلب حمایت همزمان نیروهای قبایل و گروه های شهری،  نقش مهمی در روابط بین آنها با مردم، میزان رضایتمندی جامعه و همچنین تداوم و یا سقوط یک حکومت داشت. مسئله اصلی پژوهش حاضر، بررسی چگونگی ارتباط حکومت زندیه با جامعه شهری شیراز و تأثیر آن بر روی کار آمدن حکومت قاجاریه است که نگارندگان با استفاده از روش توصیفی و تحلیلی و تکیه بر داده های کتابخانه ای درصدد پاسخ به این مسأله برآمده اند. بر اساس یافته های پژوهش، مناسبات حکومت با مردم شیراز را می توان در دو دسته ی کلی حکومت های اقتدارگرا(قوی) و غیرمقتدر(ضعیف) تقسیم کرد. در این میان، حکومت های اقتدارگرا را می توان خود به دو گروه حکومت های کارآمد(با ویژگی های کلی اقدامات خیرخواهانه حاکم و معطوف به مصلحت عمومی و در نتیجه رضایت نسبی مردم) و ناکارآمد(با ویژگی های منفعت طلبی فردی و خصوصی حاکم و در نتیجه نارضایتی مردم) دسته بندی کرد. مناسبات پادشاهان زندیه با مردم شیراز را می توان در یکی از دسته های مذکور قرار داد و این  موضوع در سقوط حکومت زندیه و روی کار آمدن حکومت قاجاریه نیز تأثیر داشت.