تراموا

برنامه ریزی و اجرای رویکرد محرک توسعه یکی از راهبردهای بکار گرفته شده جهت فراهم کردن بسترهای لازم در تکوین جریان بازآفرینی و توسعه میان افزا در بخش های مرکزی و تاریخی شهرها است. در این راستا، اجرای پروژه های حمل و نقل همگانی نظیر خطوط تراموا به عنوان یکی از ابزارهای محرک توسعه شهری در بافت های تاریخی شهری محسوب می شود. این پژوهش کاربردی در صدد تبیین و اولویت بندی معیارهای مکانیابی تراموا با رویکرد پروژه محرک توسعه شهری است. پژوهش حاضر از نوع توصیفی_ تحلیلی است و از روش تحلیل شبکه ای فازی (FANP) جهت ارزیابی معیارها بهره گرفته است. بدین منظور بافت تاریخی منطقه ۱۲ شهر تهران با وجود پتانسیل های ارزشمند تاریخی در مرکز شهر قدیم تهران انتخاب گردید. پس از ارزیابی یافته ها می توان گفت که در میان معیارهای مکان یابی تراموا در بافت تاریخی منطقه ۱۲ شهر تهران، مهمترین عوامل، کاهش آلودگی محیط و گسترش حمل و نقل عمومی هستند. همچنین کمترین اهمیت نیز به معیارهای مشارکت شهروندان و آموزش آن ها اختصاص داده شد. بر خلاف تصور عام که سرمایه گذاری مهمترین عامل در تحریک بافت به شمار می رود، این معیار رتبه 7 را در میان دیگر معیارها کسب نمود.

اندیشمندان به منظور کاهش مسائل ناشی از مدهای حمل ونقل، توسعه حمل ونقل عمومی را به عنوان راهکار مناسب مطرح کرده اند. سیستم تراموا به علت اشغال کم فضا، حداقل صدای تولیدی، و انعطاف پذیری بالا یکی از مناسب ترین گزینه ها در حمل ونقل درون شهری است. با توجه به توسعه آتی در شهر تبریز سیستم تراموا گزینه مناسبی برای توسعه حمل ونقل درون شهری است. هدف اصلی پژوهش حاضر واکاوی شاخص های طراحی و گردشگری شهری در احداث تراموای شهری است. با توجه به هدف پژوهش، روش پژوهش حاضر دارای ماهیت کمی می باشد و براساس مطالعات صورت گرفته، شاخص های طراحی مسیرها و ایستگاه های ترامواشهری استخراج و با استفاده از پرسشنامه و تکمیل آنها مبنی بر نظرات متخصصان در دانشگاه و سازمان ترافیک به بررسی و تحلیل تطبیقی اطلاعات حاصل با استفاده از آزمون های فریدمن و کندال در نرم افزار SPSS پرداخته شده است. نتایج حاصل حاکی از آن است که مولفه سهولت دسترسی با بیش ترین امتیاز دارای بیشترین اهمیت و مولفه عدالت و همه شمولی با کم ترین امتیاز دارای کمترین اهمیت در تدوین شاخص های طراحی مسیر و ایستگاه های تراموای شهری است. شاخص های اتصال و پیوستگی، سهولت دسترسی، عدالت و همه شمولی کارائی و پاسخدهی و حمل ونقل پایدار از شاخص های طراحی مسیرها و ایستگاه های تراموا محسوب می شود که در تمامی بافت های شهری دارای اهمیت است. با توجه به ویژگی های بافت تاریخی، شاخص های هویت وگردشگری پایدار نیز در کنار شاخص های مذکور در طراحی مسیرها و ایستگاه های تراموا حائز اهمیت است. به همین منظور راهکارهایی در راستای تحقق شاخص های ارائه شده پیشنهاد شدند.