متغیر زمینه ای

صنعت برق یکی از صنایع مهم و اساسی در جهت رشد و توسعه اقتصادی کشور به شمار می آید. از این رو ارزیابی عملکرد این صنعت و شناخت نقاط قوت و ضعف هر یک از بخش های آن اعم از بخش تولید، انتقال و توزیع می تواند موجب بهبود رشد اقتصادی در زمینه های مختلف شود. با توجه به اهمیت بخش انتقال، در مطالعه حاضر عملکرد 16 شرکت برق منطقه ای ایران طی سال های 1390 تا 1398 با توجه به اثر متغیرهای زمینه ای بر کارایی مورد تحلیل و ارزیابی قرار می گیرد. در این راستا از دو تکنیک تحلیل پوششی داده ها و حداقل مربعات معمولی به ترتیب جهت تعیین امتیاز کارایی و تخمین اثر متغیرهای زمینه ای بر کارایی استفاده می شود. به این منظور در مرحله نخست، کارایی تکنیکی هر یک از شرکت ها با توجه به ورودی ها و خروجی های مختص آن ها بر اساس تکنیک تحلیل پوششی داده ها محاسبه می شود. در مرحله دوم لگاریتم مقدار کارایی به دست آمده بر روی متغیرهای زمینه ای رگرسیون می شود تا میزان اثر آن ها بر کارایی تعیین گردد. باقی مانده حاصل از رگرسیون صورت گرفته تحت عنوان توان مدیریتی معرفی می شود. در پایان با توجه به کارایی اصلاح شده پس از حذف اثر متغیرهای زمینه ای معیاری برای رتبه بندی شرکت ها ارائه می شود.