شایسته سالاری در مدیریت

هدف اصلی این پژوهش تهیه ابزاری استاندارد به منظور ارزیابی کمّی عملکرد مدیریتی مدیران و فرماندهان ناجا مبتنی بر شاخصهای عملکرد مدیریتی نظام شایسته سالاری بر اساس روشهای جدید اندازه گیری است. بدین منظور از نمونه ای 664 نفری از مدیران و فرماندهان ناجا از تمام استانهای کشور و ستادفرماندهی ناجا صورت تصادفی طبقه ای درخواست شد که میزان تناسب هر یک از شاخصهای عملکرد مدیریتی نظام شایسته سالاری را روی پیوستار مشخص کنند. در مرحله تجزیه و تحلیل داده ها، پس از سرند و بررسی مفروضه های آماری داده های معتبر ویژگیهای روانسنجی شاخصها و سؤالات طبق نظریه کلاسیک (CTT) و نظریه سؤال- پاسخ (IRT) با استفاده از نرم افزارهای آماری Statistica و Multilog تعیین، و بخشی از شاخصها بدین طریق حذف شد. در ادامه با استفاده از شیوه تحلیل عاملی اکتشافی، شاخصهای عملکرد مدیریتی فرماندهان و مدیران به 41 شاخص کاهش یافت و در هفت عامل شناخت سازمانی، مهارت هدایت، رهبری و ایجاد انگیزش، مهارت برنامه ریزی و تصمیم گیری، مهارت ارتباط و تعامل سازمانی، مهارت نظارت و کنترل، به کارگیری فناوری، مهارت روابط اجتماعی دسته بندی شد.

در این تحقیق سعی شده است بر اساس ویژگیهای مدیران شایسته در چهار بعد مدیریتی، شخصیتی، رفتاری، ارزشی و بینشی و تبیین سبک رهبری تحول آفرین نسبت به بررسی رابطه بین این ویژگیها با بروز سبک رهبری تحول آفرین بین مدیران سازمان اقدام گردد. این تحقیق از نوع کاربردی و روش آن همبستگی است. جامعه آماری این تحقیق فرماندهان، رؤسا و مدیران فرماندهی انتظامی تهران بزرگ به تعداد 100 نفر است و با توجه به محدود بودن جامعه آماری نمونه گیری انجام نشده و تمام شماری گردیده است. ابزار گردآوری دادههای پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته حاوی 37 سؤال از ویژگیهای مدیران شایسته است. پایایی پرسشنامه (با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ ) 0.8963 براورد و برای تجزیه وتحلیل یافته ها از آمار توصیفی و استنباطی (t یک نمونهای و آزمون تحلیل واریانس فریدمن) با استفاده از نرم افزار spss استفاده شده است. نتایج تحقیق حاکی است که ویژگیهای مدیران شایسته در انتخاب سبک رهبری اثربخش و تحول آفرین در سازمان مؤثر است و بین این متغیرها رابطه معناداری هست.

در این پژوهش سعی شده است تا ضمن روشن ساختن مفهوم شایستگی و فرایند شایسته سالاری به شناسایی عوامل کلیدی شایسته سالاری و تعیین روابط متقابل و تعاملات آنها از طریق بررسی ادبیات موضوع و نظر خبرگان و تلفیق نظریات کارشناسان نیروی انتظامی استان بوشهر پرداخته شود. سپس با استفاده از الگوسازی ساختاری تفسیری، روابط میان این عوامل کلیدی شناسایی، و بر مبنای روابط به دست آمده، الگوی ساختاری جامع از عوامل کلیدی هویت شایسته سالاری ارائه میگردد. این ساختار میتواند به طور منظم و هدفمند، روشی را برای انتخاب افراد در راستای اهداف و استراتژیهای سازمان ایجاد، و عوامل مناسب را شناسایی، و استاندارد مناسبی را برای آسان کردن فرایند تصمیمگیری ایجاد کند.

یکی از اهداف اساسی حکومت اسلامی، رشد و تعالی انسان و ایجاد جامعه ای صالح، بالنده و پیشرو در پرتو نظام شایسته سالار است. لازمه این امر مبارزه با مفاسد و زشتی ها و ترویج معروف و فضایل است که تحقق این امر نیز تنها با حاکمیت صالحان و شایستگان در مناصب و پستهای سازمانی امکان پذیر است و این امر در مبانی اسلامی ریشه دارد. از این رو، این پژوهش در صدد تبیین مبانی شایسته سالاری با رویکرد اسلامی به روش توصیفی- تحلیلی است که در آن به بخشهای هستی شناسی، انسانشناسی و ارزش شناسی از مبانی شایسته سالاری اشاره شده است.