تخیل اجتماعی

در ادبیات اجتماعی، تخیل اجتماعی مفهومی نوین است که از سویی، ساختارهای اجتماعی آن را تعیین می کنند و از سوی دیگر، خود در ساخت فرایندهای اجتماعی نقشی سازنده دارد. رسانه ها یکی از تعینات اجتماعی تولیدکننده تخیل هستند. در این پژوهش، الگوهای تخیلات اجتماعی در میان کاربران رادیو و رسانه های تولید کاربر مجازی، تحلیل شده است. برای دستیابی به این هدف، با استفاده از روش کیفی و مصاحبه نیمه ساختاریافته و همچنین نرم افزار MAXQDA10، چهار الگوی «تخیلات فردگرایانه»، «تخیلات فردگرایانه فرا مادی»، «تخیلات توسعه گرایانه ابزاری» و «تخیلات اجتماعی آرمانی» در کاربران رادیو شناسایی شده است. در میان کاربران رسانه های تولید کاربر مجازی، تنها الگوی تخیل به دست آمده «تخیل فرا واقع مصرفی» است که تولید کننده پیام با کاربرد خود ایده آ ل سازی، مخاطب را در مصرف به اقناع ذهنی می رساند. این رسانه ها قدرت اجتماعی خردی هستند که تخیلات مخاطبان را شکل می دهند. جریان اجتماعی تولیدشده مبتنی بر تخیل در هر دو رسانه، آرمان پردازی های فردی است که اهداف اجتماعی و معطوف به دیگری را کمتر در خود نهفته دارد.تخیل اجتماعی، رادیو، رسانه های تولید کاربر

زیبایی شناسی به دانش چگونگی استفاده از حس ها برای دانستن اشاره دارد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی و معرفی دیدگاه ماکسین گرین درباره هنر و زیبایی شناسی و استخراج اشارات وی در تربیت زیبایی شناسی است. بدین منظور، هدف پژوهش این است که گرین درباره هنر و زیبایی شناسی چه آموزه هایی دارد؟ برآیند توجه به این آموزه ها در آموزش وپرورش چیست؟ برای پاسخ به سؤالات، نخست با استفاده از روش های تحلیل و نوشتن، برخی از مقالات و مصاحبه های گرین درباره این موضوع مطالعه شد؛ آنگاه بر اساس دیدگاه ایشان درباره هنر و زیبایی شناسی، اشارات و راهبردهای کلیدی در تربیت زیبایی شناسی استخراج شد. او زیبایی شناسی را یک صفت برای تجربه زیبایی شناسی و نامی برای درک تبعیض ها و فهم هنرهای مختلف می داند. گرین به سه دلیل اصلی و کلیدی تربیت زیبایی شناسی را در دوره معاصر مهم می داند: 1) بازنمودن فضاهای ذهنی، 2) هوشیاری گسترده و 3) کشف اهمیت تخیل. از دیدگاه گرین آنچه زیبایی شناسی را اعتلا می بخشد، هنر است. تمام سعی گرین این است که متصدیان آموزش وپرورش را از غفلت فزاینده ای که راجع به آموزش عمومی هنر و زیبایی شناسی شده است، آگاه کرده و اهمیت آن را در زندگی گوشزد کند.

برخی محققان اروپایی بر این باورند که مفاهیمی همچون ملت و ناسیونالیسم مفاهیمی جدید هستند و از قرن هجدهم به بعد شکل گرفته اند. راویان این دیدگاه استدلال می کنند که این مفاهیم تا پیش از اراده روشنفکران و حکومت ها برای بازسازی و برکشیدن آنها از دل تاریخ و استفاده سیاسی از آنها اساسا وجود نداشته اند. در مورد ایران نیز برای نمونه ضیا ابراهیمی بحثی را به عنوان ناسیونالیسم بی جا ساز در کتاب خود با عنوان پیدایش ناسیونالیسم ایرانی مطرح می نماید. از نظر او روشنفکرانی ایرانی تلاش کردند تا ایران را در یک فرآیند ایدئولوژیک، بی مکان و بی جا تصور کنند و آن را با اروپا و نه اعراب پیوند دهند و این فرآیند آمیخته به نژاد پرستی و نگرش های نازیستی و عرب ستیزی ایرانیان بوده است. این مقاله نشان می دهد که مفاهیمی همچون تخیل اجتماعی و روایتگری موجب قوام هویت ملی و به تبع آن دولت-ملت ایران بوده اند. تخیل در معنایی که توضیح خواهیم داد نزد ایرانیان هماره دارای جایگاهی ویژه بوده است و نقش محوری در شکل دهی به هویت ایرانیان داشته است و در مواجهه ایرانیان با جهان مدرن در آستانه مشروطه نوعی درک مدرن از ملت را شکل داده است. ابراهیمی ضمن خطاهای روشی درک درستی از تاریخ ایران نیز ندارد و بررسی ایران ذیل دیدگاه های اروپایی نیز اشتباه دیگر ابراهیمی است.

مهم ترین موضوع در این مقاله به دست آوردن تحلیلی اجتماعی از روایت های تاریخی ایران به روایت شاهنامه است. نگارنده با استفاده از مدل هگل از تخیل اجتماعی در پی یافتن مفاهیمی از روایت های تاریخی شاهنامه در محتوای هستی شناسی ، روش شناسی، ایستایی شناسی و پویایی شناسی است. پس از مقوله بندی و کد بندی مفاهیم نتایج نشان داد از نظر هستی شناسی، انسان مورد روایت شاهنامه مسئول، خلاق و کنشگر است و روش شناسی بررسی پدیده ها و روایت ها در شاهنامه، نوعی تحلیل دیالکتیکی است که در فضای کنش متقابل نمادین انجام می شود، جامعه ای که در شاهنامه ترسیم شده به شدت نیازمند رهبران کاریزمایی است که در اثر گناه و اشتباه فرهی خود را از دست نداده اند، در چنین جامعه ای با پیدایش مسئله و مشکل، هم کنشی مردم  در زمینه خرد، دیانت و ایدئولوژی که معنای عمومی مردم را در کنش متقابل وهم فهمی با یکدیگر تشکیل می دهد، و این هم کنشی می تواند منجر به  پویایی اجتماعی و یا شورش و دگرگونی اجتماعی باشد.