دینامیک شهری

در دهه های اخیر همگام با رشد شهرنشینی، مدل های مختلفی جهت بررسی و پیش بینی رشد شهری بکار گرفته شده است.در این زمینه، ماشین های خودکار سلولی در چهارچوب رویکرد سیستمی وارد مباحث جغرافیایی شد. مدل های مختلفی به منظور ایجاد قوانین گذار در ماشین های خودکار سلولی ترکیب می شوند که در این زمینه می توان به زنجیره مارکوف اشاره کرد.در زنجیره مارکوف،حالت آینده یک سیستم تنها وابسته به حالت پیشین سیستم است، درحالیکه در ماشین های خودکار سلولی،حالت آینده یک سیستم نه تنها وابسته به حالت سابق، بلکه وابسته به حالت همسایگان نیز می باشد و همین ویژگی است که به آن ماهیت فضایی یا جغرافیایی می بخشد. پایش الگوی رشد شهر درطی تقریبا 30 سال گذشته روند توسعه شهر مراغه عمدتا در جهات شرقی و بر روی زمین های بایر رانشان می دهد.شهر مراغه در بین سال های 1369 تا 1379 یک رشد نسبتا سریعی را تجربه کرده و پس از آن نیز به صورت پیوسته عمدتا به سمت شرق توسعه یافته است. شبیه سازی فضایی الگوی رشد شهر نشان می دهد که در سال های آتی این روند همچنان تداوم خواهد یافت. بطوریکه در طی ۱۷ سال آینده 774 هکتار از اراضی بایر و دیم و درحدود 417 هکتار از اراضی کشاورزی و باغات به ساخت وسازهای شهری تبدیل خواهند شد. همپوشانی فازی لایه های مختلف نشان می دهد که مکان یابی اولیه توسعه فیزیکی شهر مراغه به طور مناسبی صورت گرفته و بهتر است روند فعلی توسعه با تمایل بیشتر به سمت جنوب شرق، اجتناب از ساخت و ساز در شیب های تند و همچنین جلوگیری از تغییر کاربری اراضی کشاورزی به شهری تداوم یابد.