گشت ارشاد

زمینه و هدف: کشور جمهوری اسلامی ایران گه گاهی، با برنامه ریزی های دشمن بر بستر یکی از رخدادهای داخلی، دچار ناآرامی های اجتماعی می شود. در آخر شهریور 1401 به بهانه تقصیر پلیس امنیّت اخلاقی فاتب در فوت یکی از شهروندان، ناآرامی هایی در نقاطی از کشور به ویژه استان های غربی رخ داد. هدف این تحقیق، تحلیل امنیّتی اجتماعی این ناآرامی ها است. روش: تحقیق کاربردی حاضر با رویکرد کیفی مبتنی بر داده های موجود در بانک اطلاعاتی داخلی پلیس امنیّت عمومی فراجا انجام شده است. این داده ها از جمع بندی مصاحبه ها و تحلیل شخصیت تمام افرادی به دست آمده است که در اغتشاشات پاییز 1401 حضور فعال داشته و برای توجیه و مصاحبه به پلیس امنیّت عمومی هدایت شدند. داده های موجود به صورت تمام شمار بررسی و با تحلیل محتوای کیفی مقوله بندی شد. یافته ها: تحلیل یافته های برگرفته از رسانه ها و شبکه های اجتماعی، نشان دهنده واکنش جریان های مختلف معاندین، گروه های اپوزیسیون، سلطنت طلب ها و آنارشیست ها در تولید محتوا و اقدامات مختلف با تکنیک های ویژه در مخالفت با جمهوری اسلامی ایران است. آموزش های ارائه شده در این فضا، چالش های مختلفی را برای کشور ایجاد کرده است. تحلیل محتوای حاصل از مصاحبه ها، پنجاه مقوله را در هفت بُعد مختلف برای تحلیل در بر دارد که عبارت است از: میدانی، عقیدتی و مذهبی، شبکه ای هدایتی، رفتاری، معیشتی اقتصادی، امنیّتی اطلاعاتی و مداخله خارجی. نتیجه گیری: تحلیل های این تحقیق نشان می دهد، ناآرامی های جدید با استفاده از ارتباطات اینترنتی به دنبال تئوری پردازی محافل فکری برای به دست گرفتن افکار عمومی جوانان، زنان و اقلیت های مذهبی و قومی و القای تفکر سانسور شدید در ایران بوده که مقابله با آن مستلزم دستیابی به استقلال فکری، مطالبه گری و مبارزه با جهل به ویژه جهل رسانه ای است. از طرفی، اطلاع رسانی به مردم با روایتگری صحیح برای جلوگیری از روایت سازی های معاندین و مخالفین باید در صدر اقدامات قرار گیرد.

گاهی اوقات در اثر اعمال توام با بی مبالاتی و تقصیری که ماموران گشت ارشاد انجام می دهند ممکن است به افراد جامعه خسارت و زیان هایی وارد آید. در این صورت، بحثی که پیش می آید این است که مسئول جبران خسارت این افراد چه کسانی خواهند بود؟ در ماه های اخیر دعاوی مربوط به شکایت از ماموران گشت ارشاد به صورت قابل توجهی افزایش یافته است لذا باید توجه ویژه به جبران خسارت زیاندیدگان از اعمال ماموران گشت ارشاد نمود در همین راستا این نوشتار در پی پاسخ به این سوال هست که آیا می توان علاوه بر مامور خاطی از دولت نیز مطالبه جبران خسارت نمود؟ در پاسخ به این سوال به نظر می رسد دولت به دوسبب مسئول می باشد که هر دو تحت عنوان مسئولیت ناشی از عمل غیر قرار می گیرد: 1- مسئولیت به سبب زیرمجموعه خود در قوه مجریه ، 2- مسئولیت به سبب نقص قوانین در حوزه قوه مقننه. در این نوشتار پس از بحث در مورد این دو مورد به مساله چگونگی جبران خسارت از طرف دولت خواهیم پرداخت.