طراحان مبتدی

مطالعات رفتاری از رایج ترین مطالعات شاخه های علوم انسانی هستند که رفتارهای جامعه مورد مطالعه، درشرایط ویژه مشاهده و ضبط می شوند. رفتارها، کدگذاری شده و تبدیل به یک زنجیره حرکت میشوند که به لحاظ آماری قابل آنالیز هستند. هدف از پژوهش حاضر، افزایش دانش نسبت به طراحان و شناخت ابعاد متفاوت رفتاری آنهاست. دراین مقاله، با انجام طراحی توسط طراحان حرفه ای و مبتدی، نحوه تفکرشان دربرخورد با مسائل درشرایط مختلف، مورد بررسی قرارگرفت. نمونه آماری، دانشجویان مقطع کارشناسی طراحی صنعتی دانشگاه هنر اسلامی تبریز بودند. 8 گروه 2 نفره از دانشجویان سال اول، بعنوان طراحان مبتدی و 8 گروه 2 نفره از دانشجویان سال آخر بعنوان حرفه ای درنظرگرفته شدند. انتخاب، اتفاقی و با دعوتنامه از سوی محقق صورت پذیرفت. نیمی از طراحان درشرایط پاسخ تکنولوژیک و نیمی دیگر درشرایط غیرتکنولوژیک، به طراحی پرداختند. جلسات طراحی ضبط و با استفاده از روشFBS کدگذاری شدند. آنالیز داده ها توسط روش لینکوگرافی و برنامه لینکودر انجام شد. براساس آزمون T، مقدار P در شاخص های شناختی بالاتر از 0.05 بودند. درنتیجه حل مسائل درشرایط مختلف به سطح توانایی های طراحان مرتبط نمیباشد. همچنین طراحان حرفه ای و مبتدی فارغ ازاینکه چه سؤالی به آنها داده شده، از استراتژی واحدی برای حل مسئله استفاده مینمایند. همچنین در مکتوب نمودن مدارک، تغییر معنادار دارند (05/0p<).

هدف تحقیق حاضر، طراحی، کاربست و آزمون راهکاری تربیتی برای پرورش توانایی طراحی دانشجویان مبتدی معماری است. این راهکار تربیتی، یک محیط یادگیری است که محصول یک طراحی آموزشی سازنده گرا، و متضمن دلالت های تربیتی یک مدل توصیفی رشد توانایی طراحی است. کانون توجه این محیط، اشتغال دانشجویان به تکالیف اصیل و واقعی مسئله گشایی طراحی معماری است که توسط رویارویی ساختار یافته و روایت گرانه با پیشینه های ذیربط معماری پشتیبانی می شوند. همچنین، بهره گیری از منابع اطلاعات و ابزارهایی به مسئله گشایی طراحی دانشجویان مبتدی کمک می کنند. مربیان نیز از طریق فعالیت های آموزشی سرمشق شدن، راهنمایی/ راهبری و حمایت/ مراقبت فعالیت های مسئله گشایی دانشجویان را پشتیبانی می کنند. آزمون کاربست این محیط با استفاده از یک طرح تحقیق شبه آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه انجام شد. داده های تحقیق با استفاده از روش سنجش عملکردی و از طریق تعیین رتبه های فراورده های طراحی دانشجویان توسط هیئت داوران مجرب گردآوری شدند. یافته های تحقیق نشان می دهند که محیط یادگیری سازنده گرای طراحی معماری رشد توانایی طراحی دانشجویان مبتدی را تسهیل می کند و خلاقیت طراحی ایشان را بهبود می بخشد. نتایج تحقیق مؤید تأثیر مثبت کسب دانش رویدادی طراحی و توسعه طرحواره های طراحی در رشد توانایی طراحی طراحان مبتدی است؛ همچنین، نشان دهنده توفیق رویکرد طراحی آموزشی سازنده گرا در توسعه روش های آموزشی معماری است.