مطالب مرتبط با کلیدواژه

معلولیت


۱.

حقوق بشر و ناتوانی (معلولیت)(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی تابستان ۱۳۸۳ شماره ۱۳

کلیدواژه‌ها: حقوق بشر ناتوانی معلولیت

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی توسعه جامعه شناسی توسعه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی مسایل اجتماعی و انحرافات
تعداد بازدید : ۲۱۰۵ تعداد دانلود : ۹۲۶
"حقوق بشر را قلب فعالیت های سازمان ملل متحد دانسته اند. دفاع از حقوق بشر در واقع، دفاع از حیثیت انسانی است. از سوی دیگر جمعیت قابل ملاحظه ای از افراد دارای ناتوانی در کشورهای مختلف جهان زندگی می کنند که سالیانه بیش از 10 میلیون نفر به جمعیت آنان افزوده می شود. در کشورهای در حال توسعه این جمعیت عظیم را افرادی فقیر، وابسته، تحت ظلم و خشونت، فراموش شده و محروم از آموزش های رسمی، حرفه ای و فاقد شغل تشکیل می دهند. تلاش ها برای شناخت اصولی حقوق بشر با تصویب «اعلامیه جهانی حقوق بشر» در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال 1948 آغاز گردید و در طول سالیان متمادی این اعلامیه توانست بستری مناسب برای تدوین، اعلامیه ها و قطع نامه های متعددی جهت رعایت حقوق بشر در میان کشورهای جهان باشد. شمول افراد دارای ناتوانی از همان اعلامیه اول در مواردی همچون ماده 7 و 25 پیداست و در ادامه آن در اعلامیه های «حقوق افراد کم توان ذهنی، 1971»، «حقوق افراد دارای معلولیت، 1974»، «پیمان نامه جهانی حقوق کودک، 1981» و «قوانین استاندارد برای برابرسازی فرصت ها در مورد افراد دارای ناتوانی، 1963» به طرز بارزی حمایت شده است. در حال حاضر مهم ترین چالش، بحث مجمع عمومی سازمان ملل متحد برای تصویب «پیمان نامه جهانی حقوق افراد دارای ناتوانی» می باشد که با تصویب آن گام مهمی در جهت رعایت حقوق بشر برای افراد دارای ناتوانی در هزاره سوم برداشته خواهد شد. "
۲.

بررسی تحلیلی رابطه ی وزن نوزازادان به هنگام تولد و فراوانی آسیب های زیستی, شناختی و حرکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران ۱۳۸۶ شماره ۷۵

کلیدواژه‌ها: پیشگیری برنامه‏های مداخله‏ای کم وزنی در هنگام تولّد معلولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸۱
وزن هنگام تولّد در سلامت کودکان نقش به سزایی دارد. بررسی‏ها نشان داده‏اند نوزادان کم وزن در مقایسه با نوزادان با وزن طبیعی, بیشتر در معرض خطر ابتلا به بیماری‏ها قرار دارند. علاوه بر این رابطه‌ی میان کم وزنی و فراوانی معلولیّت‏ها در بسیاری از پژوهش‏ها نشان داده شده است. با توجّه به اهّمیّت این مسأله در طرّاحی برنامه‏های مداخله‏ای و پیشگیری اوّلیّه، پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‌ی میان وزن نوزاد و فراوانی معلولیّت‏ها در ایران و روش‏های پیشگیری از آن صورت گرفته است. در این پژوهش, وزن هنگام تولّد 3857 کودک و نوجوان 5 تا 25 ساله با عقب‏ماندگی ذهنی، ناشنوایی و کم شنوایی، نابینایی و کم بینایی، معلولیّت جسمی- حرکتی، چند معلولیّتی، فلج مغزی و اُتیسم بررسی شده است. یافته‏های حاصل از این پژوهش نشان داده است که 43/63 درصد گروه نمونه به هنگام تولّد وزنشان کمتر از 3 کیلوگرم بوده است و بیش از 21 درصد آنان با وزنی کمتر از 5/2 کیلوگرم متولّد شده‏اند. در بیشتر موارد کم‏وزنی کودک به هنگام تولّد به تغذیه‌ی نامناسب مادر در دوران بارداری مربوط می‏شود. نتایج حاصل از پژوهش با بهره‏گیری از روش‏های آمار توصیفی به صورت فراوانی و درصد ارائه شده است. علاوه براین با استفاده از آزمون تک متغیّری "کالموگروف اسمیرونف" تفاوت میان فراوانی افراد با کم وزنی هنگام تولّد و افراد با وزن طبیعی در گروه نمونه بررسی شده است. نتایج, بیانگر فراوانی بیشتر ناتوانی ما در کودکانی است که با وزن کم متولّد شده اند. کلید واژه‌ها: کم وزنی در هنگام تولّد. پیشگیری. معلولیّت. برنامه‏های مداخله‏ای
۳.

بررسی وضعیت عادت ماهیانه در دختران کم توان ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در حیطه کودکان استثنایی سال هشتم زمستان ۱۳۸۷ شماره ۴ (پیاپی ۳۰)

کلیدواژه‌ها: معلولیت عادت ماهیانه کم توان ذهنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۵۶ تعداد دانلود : ۸۷۶
هدف: هدف از انجام این پژوهش تعیین وضعیت عادت ماهیانه، نشانگان قبل از عادت ماهیانه، عادت ماهیانه دردناک و رعایت بهداشت دوران عادت ماهیانه در معلولین ذهنی یک مرکز توانبخشی در شهرضا بوده است. روش: این پژوهش به روش توصیفی بر روی 188 نفر ازدختران عقب مانده ذهنی، که در محدوده سنی 60-14 سال قرار داشتند و به طور شبانه روزی دراین مرکز نگه داری می شدند، انجام شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ای مشتمل بر 21 سؤال بود که 6 سؤال مشخصات فردی و 15 سؤال در مورد وضعیت عادت ماهیانه بود. پرسشنامه ها در طی 2 ماه، به وسیله مادریاران مرکز تکمیل شد و اطلاعات با استفاده از نرم افزار SPSS و آزمونهای توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها:در رابطه با اهداف پژوهش، یافته ها نشان دادند که اکثریت افراد (4/89درصد) وارد دوره عادت ماهیانه شده اند، اکثریت(5/65 درصد)مشخص نیست که کدام یک از علائم نشانگان قبل از عادت ماهیانه را دارند، 6/59 درصد عادت ماهیانه منظم داشتند، 2/78 درصد هیچ آگاهی در مورد رعایت بهداشت فردی در دوران عادت ماهیانه نداشتند و مادریار مراقبت آنان را به عهده داشت. نتیجه گیری : نتایج حاصل از این پژوهش، تعدادی از نیازهای این افراد را مشخص کرده که بر این اساس مسئولان و مدیران می توانند راهکارهایی برای بالا بردن کیفیت زندگی این دختران بیابند.
۴.

ساخت اجتماعی معلولیت: پژوهشی با رویکردی برساخت گرایانه اجتماعی؛ مطالعه موردی شهرستان رشت(مقاله علمی وزارت علوم)

منبع: مطالعات میان رشته ای در علوم انسانی دوره سوم بهار و تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ و ۳ (پیاپی ۱۰ و ۱۱)

کلیدواژه‌ها: معلول نظریه بنیانی معلولیت رویکرد کیفی نگرش برساخت گرایانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶۵
معلولیت پدیده ای اجتماعی است که در علم پزشکی با ناتوانی جسمانی تعبیر می شود. این واقعیت اجتماعی در هر جامعه ای وجود دارد و به اقتضای شرایط جامعه و افکار افراد جامعه، به صورت متفاوت تفسیر می شود. این تفاسیر در کنش متقابل افراد جامعه با فرد معلول، بر نگرش فرد معلول به معلولیت خود و واکنش وی به این شرایط مؤثر است. خانواده، دوستان و اطرافیان می توانند بر «تصور از خود» معلولان تأثیر بگذارند. در این پژوهش، بعد ذهنی معلولیت به مثابه یک مسئله اجتماعی از طریق تأکید بر عامل آگاهی و ساختار ذهن فرد معلول در نظر گرفته شده است. بنابراین از رویکرد نظری برساخت گرایانه استفاده شده است. اهداف این پژوهش، شناخت برساخت اجتماعی معلولیت، واکنش معلول نسبت به آن و برجسته کردن بعد ذهنی معلولیت هستند. روش جمع آوری داده ها شامل مشاهده مشارکتی و شرکت در مصاحبه عمیق است و از نظریه بنیانی برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شده است. نتایج نشان داد فرد معلول خود را موجود ناتوانی می بیند که همواره نیازمند کمک است. آنها فکر می کنند تنها زمانی می تواند زندگی همراه با خوشبختی داشته باشند که سلامتی خود را بازیابند.
۵.

بررسی برهان کیهان شناسی کلامی از منظر حکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جستارهای فلسفه دین سال دوم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۳ (پیاپی ۵)

کلیدواژه‌ها: حرکت جوهری معلولیت حدوث عالم نامتناهی بالفعل برهان کیهان شناسی کلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
تعداد بازدید : ۱۶۷۲ تعداد دانلود : ۶۴۴
ویلیام لین کریگ نوع جدیدی از براهین کیهان شناسی را احیا کرده که به برهان کیهان شناسی کلامی مشهور شده است؛ در این برهان، آغاز زمانی (حدوث) جهان، نشانة معلولیت و در نتیجه، اثبات کنندة وجود علتی فراطبیعی برای جهان قلمداد می شود. کریگ برای اثبات مقدمة اصلی برهان خویش (حدوث عالم)، به دو دلیل فلسفی و دو تأیید علمی تمسک جسته است. از سوی دیگر، اثبات حرکت جوهری عالم طبیعت در حکمت متعالیه، حرکت عمومی و لاینقطع هر موجود طبیعی را نشان می دهد؛ به نظر می رسد همین مطلب، نشان دهندة معلولیت طبیعت بوده و می توان با استناد به آن، وجود علتی فراطبیعی را برای طبیعت اثبات کرد. در این مقاله، از یک طرف، برهان کریگ و ادلة فلسفی آن تقریر خواهد شد. سپس از منظر حکمت متعالیه تحلیل و ارزیابی می شود؛ و از طرف دیگر، با استفاده از حرکت جوهری، دلیلی در جهت تقویت این برهان اقامه می شود.
۶.

ارزیابی موانع مؤثر بر مشارکت افراد ضایعه نخاعی ایران در فعالیت های بدنی تفریحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت ورزشی سال هشتم مرداد و شهریور ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: فعالیت بدنی معلولیت موانع مشارکت تفریح ضایعه نخاعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی آسیب شناسی ورزشی و حرکات اصلاحی ورزش معلولین
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی مدیریت ورزشی تحلیل مقالات و پایان نامه ها
تعداد بازدید : ۹۳۸ تعداد دانلود : ۴۹۶
پژوهش حاضر با هدف ارزیابی موانع مؤثر بر مشارکت افراد ضایعه نخاعی ایران در فعالیت های بدنی تفریحی اجرا شد. این پژوهش به لحاظ هدف کاربردی و از نظر روش گردآوری اطلاعات از نوع تحقیقات توصیفی- تحلیلی بود که به صورت پیمایشی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش شامل افراد ضایعه نخاعی تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور بود (12851=N) که 443 نفر به صورت خوشه ای از 10 استان کشور به عنوان نمونه تحقیق انتخاب شدند. ابزار تحقیق پرسشنامه محقق ساخته ای بود که روایی محتوایی آن را استادان متخصص حوزه اوقات فراغت (10 نفر) و ضایعه نخاعی (5 نفر) تأیید کردند و پایایی آن نیز در یک مطالعه راهنما با 50 نفر و استفاده از آلفای کرونباخ، 87/0محاسبه شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل اکتشافی و آزمون تحلیل مسیر استفاده شد. پس از دسته بندی موانع با تحلیل اکتشافی در شش گروه موانع طراحی محیطی و ساختمانی، موانع اطلاعاتی، موانع روحی و جسمانی، موانع دسترسی، موانع حمایت اجتماعی و موانع اقتصادی، مدل پژوهش با استفاده از آزمون تحلیل مسیر، بررسی شد. نتایج نشان داد مدل پژوهش در سطح قابل قبولی از برازندگی قرار دارد و از بین شش مانع شناسایی شده برای مدل، موانع اقتصادی بیشترین و موانع اجتماعی کمترین تأثیر را بر مشارکت افراد ضایعه نخاعی ایران در فعالیت های بدنی تفریحی داشتند. در نتیجه با توجه به تأثیر زیاد موانع اقتصادی، پیشنهاد می شود برای کمک به افزایش مشارکت افراد ضایعه نخاعی ایران در فعالیت های بدنی تفریحی، اولویت بیشتری به رفع این موانع داده شود.
۷.

مطالعه دسترس پذیری خدمات و تسهیلات برای افراد با آسیب بینایی شهر تهران

نویسنده:
منبع: مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال اول زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: معلولیت آسیب بینایی مدیریت شهری طراحی فراگیر دسترس پذیری برابری فرصت ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۴ تعداد دانلود : ۱۳۰۸
این پژوهش با هدف بررسی مناسب سازی فضای شهری برای افراد با آسیب بینایی شهر تهران انجام شده است. روش در انجام این تحقیق، پیمایش از طریق پرسشنامه محقق ساخته می باشد که با روش نمونه گیری تصادفی از جامعه آماری 12600 نفر به وسیله فرمول کوکران حجم 671 نفر از افراد آسیب دیده بینایی از بین نابینای مطلق تا نیمه بینا صورت پذیرفت. بنا بریافته های حاصل از تحقیق، مدیریت و برنامه ریزی شهری در شهر تهران فراگیر نبوده و در طراحی معابر، مکانها و ارائه خدمات و تسهیلات شهری، امکان حضور و دسترسی ایمن و مستقل نابینایان لحاظ نشده است. عدم برخورداری از امنیت و وابستگی به دیگران در تردد و نیز در بهره مندی از امکانات و تسهیلات شهری از مهم ترین مسائل نابینایان در این زمینه است. اقدامات مدیریت شهری در این خصوص نیز به دلیل فقدان نیازسنجی، اولویت سنجی، مشاوره با ذی نفعان و کاربست نظر آن ها در اجرا، عدم نظارت دقیق و اطلاع رسانی به نابینایان و سایر شهروندان از اقدامات صورت گرفته و نیز ضعف فرهنگی، فاقد کارایی لازم بوده و تأثیر چندانی بر افزایش دسترسی نابینایان نداشته است. نتایج حاصل شامل دسترسی ناکامل معابر شهری و فضای عمومی و همچنین وجود موانع بسیار ریسک و آسیب پذیری این قشر در جریان حرکت در معابر و فضاهای شهری شده است. فضای سایبری به سبب میزان بالای استفاده افراد نابینا از ابزارهای هوشمند مثل رایانه تلفن همراه هوشمند ظرفیت بسیار بالایی برای مناسبسازی دارا می باشد لذا جای اقدام بسیار دارد تا این افراد از فضای سایبری به امکانات بیشتری دسترسی پیدا کنند.
۸.

اثربخشی آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارامدی و تحمل ناکامی والدین کودکان معلول جسمی- حرکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روان شناسی افراد استثنایی دوره جدید سال هشتم تابستان ۱۳۹۷ شماره ۳۰ 113 - 132

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی معلولیت ناکامی خودکارامدی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۰ تعداد دانلود : ۵۲۳
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی بر خودکارامدی و تحمل ناکامی والدین کودکان معلول جسمی حرکتی بود. این پژوهش با روش نیمه تجربی همراه با پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری برای یک گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری پژوهش شامل والدین معلولین جسمی حرکتی دارای پرونده در بهزیستی شهرستان پلدختر در سال 1396 بود که نمونه تحقیق به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه 16 نفری آزمایش و کنترل جایگزین شدند. آموزش برنامه کاهش استرس مبتنی بر ذهن آگاهی در 8 جلسه دو ساعتی به صورت هفتگی به گروه آزمایش ارائه گردید. اما گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکردند. هر دو گروه یک هفته پیش از جلسه اول و یک هفته پس از جلسه آخر و 30 روز بعد، با پرسشنامه های خودکارامدی والدگری دومکا (PSAM) و تحمل ناکامی هارینگتون سنجش شدند. نتایج تحلیل واریانس چند متغیره با اندازه گیری مکرر (RM- MANOVA) نشان داد که برنامه آموزشی بر بهبود خودکارآمدی والدگری و تحمل ناکامی اثر داشته و میانگین گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش یافته است (0001/0>P). یافته های پژوهش حاضر ضمن ارائه چشم اندازی روشن در حیطه استفاده از درمان نوظهور ذهن آگاهی در کاهش مشکلات روانشناختی افراد، زمینه مطلوبی جهت اتخاذ این برنامه آموزشی در حوزه پیشگیری و گسترش این شیوه در مشکلات بین فردی فراهم می آورد.
۹.

نگرش زنان معلول نسبت به فرزندآوری در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی بهار ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 152 - 184

کلیدواژه‌ها: نگرش معلولیت زنان معلول فرزندآوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۲ تعداد دانلود : ۴۲۷
پژوهش حاضر با هدف «بررسی نگرش زنان معلول نسبت به فرزندآوری در شهر تهران» با روش توصیفی و پیمایشی انجام شده است.جامعه آماری شامل کلیه زنان معلول همسردار (49-15) در شهر تهران(1500 نفر) بر اساس سرشماری سال 1395 است.روش نمونه گیری به صورت سیستماتیک بوده وحجم نمونه بر اساس فرمول کوکران 300 نفر انتخاب گردید. ابزار سنجش، پرسشنامه محقق ساخته که با 42 سؤال بوده است. نتایج تحلیل عاملی نشان داده است که بین گویه های یک عامل با گویه های عامل دیگر، هیچگونه همبستگی مشاهده نشد و هر عامل به طور مستقل بر نگرش زنان به فرزندآوری تأثیر دارد. نگرش زنان معلول نسبت به فرزندآوری با توجه به سن ازدواج، نوع شغل، منزلت و موقعیت اجتماعی زنان متفاوت است. بین نگرش زنان معلول نسبت به فرزندآوری با درآمد، ثروت خانواده و مشاغل مختلف رابطه وجود ندارد. همچنین بین نگرش زنان معلول نسبت به فرزندآوری با رفاه اجتماعی، عدالت محیطی و برخورداری از تأمین اجتماعی رابطه معنی داری وجود دارد. نتایج رگرسیون نشان داده است، عوامل جمعیتی با بیش از 57% ، عوامل اجتماعی با بیش از 69% ، عوامل اقتصادی با بیش از 58% و عوامل فرهنگی با بیش از 63% در نگرش زنان معلول به فرزندآوری مؤثر می باشند. بنابراین آنچه بیش از هر مسئله ایی در تغییر نگرش زنان معلول به باروری قابل تعمق است برخورداری از رفاه اجتماعی است.
۱۰.

بررسی شیوع استفاده از شبکه های اجتماعی در معلولان و تأثیر آن بر بهداشت روان

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال ششم ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۵) 124-135

کلیدواژه‌ها: شبکه های اجتماعی سلامت روان معلولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۴ تعداد دانلود : ۲۴۸
مقدمه: بهداشت روانی جامعه یکی از محورهای ارزیابی سلامتی جوامع مختلف است که تحت تأثیر کیفیت زندگی بوده و امروزه در میان معلولان از اهمیت زیادی برخوردار است. هدف: این مطالعه باهدف تعیین شیوع استفاده از شبکه های اجتماعی در معلولین و تأثیر آن بر بهداشت روان معلولان در شهر سنندج انجام گردید. روش: به صورت مطالعه ای مقطعی، در بین معلولان شهر سنندج پرسش نامه های فردی و استاندارد سلامت عمومی ( GHQ ۲۸ ) تکمیل گردید. در نهایت ۴۰۰ نفر (۲۰۲ نفر مذکر و ۱۹۸ نفر مؤنث) پرسش نامه ها را تکمیل نمودند. نتایج از طریق تی تست و کای دو و یا فیشر مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: بین شبکه های اجتماعی فیس بوک، واتس آپ، تانگو، تلگرام و لاین با سلامت روانی معلولان ارتباط معنی داری وجود دارد ( ۰/۰۵ > p ) و همچنین تعداد ساعات استفاده از اینترنت با سلامت روانی ارتباط معنی داری دارد ( ۰/۰۵ > p ). نتیجه گیری: استفاده از شبکه های اجتماعی بر سلامت روان معلولان تأثیر مثبتی دارد در نتیجه ضروری است در زمینه استفاده از شبکه های اجتماعی، انواع شبکه ها و فواید و مضرات آن اطلاع رسانی شود.
۱۱.

وضعیت اجتماعی معلولان در دوران قاجار(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تاریخ سال سیزدهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴۹ 91 - 116

کلیدواژه‌ها: دوره قاجاریه معلولیت امیر کبیر عصر مشروطیت تاریخ اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۱ تعداد دانلود : ۴۳۴
این مقاله بر این قصد است تا پایگاه ، جایگاه و نقش اجتماعی معلولان در دوره قاجاریه را بر اساس اسناد و منابع دست اول و تحلیل اسنادی بکاود . علاوه بر این مشخص نماید که افراد دارای معلولیت در جامعه در چه وضعیتی بسر می بردند و این امر را هم در ساختارهای اجتماعی و هم در محتوای فرهنگی و ذهنیتی جامعه ایرانی نسبت به این گروه ردیابی کرده و بدون ابراز احساسات و ارزشداوری نسبت به این وضعیت ، واقعیت های موجود را ارائه کند . از سویی دیگر در خصوص پایگاه ، جایگاه و نقش اجتماعی آنها از نظریات جامعه شناسی همراه با تطبیق با واقعیت های عینی معلولان استفاده شد . نتیجه حاصل شده از دوره قاجار نشانگر جایگاه و نقش بسیار اندک و نازلی بوده است که جامعه ایرانی بواسطه ساختارهای سنتی خود در عرصه اجتماعی به معلولان تحمیل و تلقین می کرد . این جایگاه و نقش به تمام عرصه های سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی تسری پیدا می کرد و معلول در برابر انجام این خواسته های اجتماعی نقش و جایگاهی برای خود تصور نمی کرد و رفتارهای ناشی از ترحم های خویشاوندی و قبیله ای و بنده نوازی و مهرورزی دینی در برون رفت از این وضعیت کارساز نبوده است . زمان امیر کبیر و دوره مشروطه تلاش های جدیدی برای تغییر و تحول این وضعیت برای معلولان رخ داد که استمرار آن شرایط جدیدی را ولو مقطعی (از لحاظ زمانی) و منطقه ای (از لحاظ گستره جغرافیایی) بوجود آورد .
۱۲.

اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید درمانی بر افسردگی مادران کودکان دارای معلولیت جسمی حرکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: شناخت اجتماعی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 1 - 1

کلیدواژه‌ها: امید افسردگی معلولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۸ تعداد دانلود : ۲۷۸
مقدمه: این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر رویکرد امید درمانی بر افسردگی مادران کودکان دارای معلولیت جسمی حرکتی صورت گرفت. روش: پژوهش حاضر آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون، با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش شامل مادران کودکان دارای معلولیت جسمی حرکتی بود. با روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر از بین این افراد انتخاب و در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) گمارش شدند و گروه آزمایش امید درمانی قرار گرفت. مقیاس افسردگی بک به صورت پیش آزمون و پس آزمون در هر دو گروه اجرا شد. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که نمرات شرکت کنندگان گروه آزمایش، در نمره افسردگی به طور معناداری کمتر از گروه گواه بود. نتیجه گیری: بر این اساس، امید درمانی می تواند باعث کاهش علائم افسردگی مادران کودکان معلول شود و گام مؤثری در بهبود وضعیت روانی آن ها و روابط والد فرزندی باشد.
۱۳.

تحلیل کیفی مقایسه ای روابط بین زوجین از نگاه مادران دارای فرزند معلول و مادران دارای فرزند سالم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های مشاوره جلد ۱۴ زمستان ۱۳۹۴ شماره ۵۶ 109-143

کلیدواژه‌ها: روابط بین زوجین مادر فرزند معلولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۴ تعداد دانلود : ۴۱۲
هدف: این مطالعه با هدف مقایسه کیفی روابط بین زوجین از نگاه مادران دارای فرزند معلول و مادران دارای فرزند سالم انجام شد. روش: به منظور انجام این مطالعه کیفی 12 نفر از مادران دارای فرزند عقب مانده ذهنی مرکز توانبخشی روزانه آهنگ و 12 نفر از مادران دارای فرزند سالم مراجعه کننده به سراهای محله نبی اکرم (ص) و چهارصد دستگاه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. سؤالات کلی و باز در محور کیفیت ارتباط زوجین از طریق مصاحبه عمیق مطرح شد. اطلاعات حاصل از مصاحبه ها پس از پیاده سازی ، به روش تحلیل محتوا و با بهره گیری ازمدل استراوس و کوربین تجزیه و تحلیل و کدگذاری شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که زوجین دارای فرزند سالم نسبت به زوجین دارای فرزند عقب مانده ذهنی از کیفیت ارتباط بهتری برخوردار بودند. به لحاظ نحوه توجه کردن به خود و بهره گیری از مهارتهای حرف زدن ، نحوه توجه به شریک زندگی و استفاده از سبک های ارتباطی سالم و صریح ، زوجهای دارای فرزند سالم وضعیت مطلوب تری کسب کردند اما به لحاظ روش های برخورد با مشکل بین دو گروه مورد مطالعه ، تفاوت بارزی مشاهده نشد. نتیجه گیری: روابط بین زوجین یکی از ابعاد بسیار مهم نظام خانواده است که در خانواده های دارای فرزند معلول ، نقش به سزایی در سازگاری یافتن اعضای خانواده با عضو مبتلا دارد. از این رو لازم است که در زمینه ارتباط زوجین در اینگونه خانواده ها پژوهش های بیشتری به عمل آید و از سوی دیگر از آنجا که مادران رابطه تنگاتنگ تری با فرزند معلول دارند و آسیب های بیشتری را به لحاظ روحی و روانی متحمل می شوند ، لذا لازم است از آموزشها و حمایت های عاطفی و روحی و روانی لازم برخوردار شوند
۱۴.

تاثیر عوامل کالبدی محیط بر افزایش حس تعلق به مکان در طراحی مجتمع های مسکونی ویژه افراد دارای معلولیت

نویسنده:
منبع: معماری سبز سال ششم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۱۹) جلد اول 29-36

کلیدواژه‌ها: معلولیت مکان حس تعلق به مکان عوامل کالبدی محیط مجتمع مسکونی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۳ تعداد دانلود : ۷۲۹
با توسعه روزافزون زندگی شهری، فرآیند پیشرفت شهرها متمایل به رنگ باختن انسان و ویژگی های او در طراحی گشته است؛ و این موضوع در رابطه با طراحی های ویژه افراد دارای معلولیت بیشتر به چشم می خورد. براین اساس، صاحب نظران در علوم معماری و شهرسازی، در پی خلق فضاهایی برآمدند تا بتوانند فضایی شایسته و درخور استفاده کنندگان این محیط ها طراحی کنند؛ و این امر ممکن نبود جز با بهره مندی از ایجاد حس تعلق به مکان که در ارتقاء کیفیت محیط های شهری و فضاهای مسکونی نقش بسیار مهمی ایفا می کرد. در این بین، عوامل کالبدی محیط به عنوان یکی از عناصر مطرح در ادراک حس تعلق به مکان از طریق همسازی و قابلیت تامین نیازهای انسان، مورد بحث و بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر نیز، تلاش بر آن است تا بتوان با استفاده از عوامل کالبدی محیط در طراحی مجتمع های مسکونی ویژه معلولین، حس تعلق به مکان را در این افراد افزایش داد. از این رو، با بهره مندی از روش کیفی، به تحقیق و بررسی موضوع پرداخته و راهکارهایی در جهت نیل به افزایش ادراک حس تعلق به مکان ارائه می شود.
۱۵.

تاثیر الگوهای طراحی در افزایش حس اعتماد به نفس معلولین جسمی-حرکتی؛ نمونه موردی: شهرستان بوکان

نویسنده:
منبع: مطالعات طراحی شهری و پژوهش های شهری سال سوم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۱۱)

کلیدواژه‌ها: معلولیت معلول جسمی حرکتی اعتماد به نفس شهرستان بوکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۶ تعداد دانلود : ۳۱۴
اعتماد به نفس، به عنوان رکنی اساسی و بنیادین در شکل گیری شخصیت انسان مطرح می شود؛ و نقش مهمی در سلامت روان فرد ایفا می کند. سازمان بهداشت جهانی اذعان کرده است که حدود 10% جمعیت جهان، دارای معلولیت بوده است. از این رو، توجه به شرایط محیطی در راستا ارتقاء اعتماد به نفس معلولین در جامعه حیاتی بوده؛ و دستیابی به این امر مستلزم مهیا کردن شرایط محیطی مناسب جهت حضور افراد معلول در جامعه بدون نیاز به حضور همراه، به گونه ای که فرد معلول احساس استقلال فردی جهت انجام امور خود داشته باشد؛ می باشد. در پژوهش حاضر، تلاش بر آن است تا بتوان تاثیر الگوهای طراحی جهت افزایش اعتماد به نفس معلولین جسمی حرکتی را مورد بررسی قرار داد. از این رو، با بهره مندی از روش اقدام پژوهی و بررسی داده های جمع آوری شده از طریق پرسشنامه ها، به بررسی مشکلات افراد معلول اشاره شده و راهکارهایی را در جهت نیل به بهبود شرایط محیطی مطرح کرد.
۱۶.

تحلیل چند سطحی عوامل مؤثر بر معلولیت در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه انجمن جمعیت شناسی ایران سال دوازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۳ 213-237

کلیدواژه‌ها: معلولیت توسعه اقتصادی- اجتماعی مدل چند سطحی رفاه اقتصادی نرم افزار HLM

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۷ تعداد دانلود : ۴۵۲
مقاله پیش رو به بررسی تحلیل چند سطحی عوامل مؤثر بر معلولیت در ایران می پردازد. برای سطح اول این مطالعه، از داده های فردی سرشماری سال 1385 و برای سطح دوم مطالعه از اطلاعات وزارت بهداشت و یا مراکز خدمات پزشکی استان ها، سالنامه آماری کشور و اطلاعات سرشماری سال 1385 بهره گرفته شده است. یافته ها نشان داد که در سطح اول، سن با معلولیت رابطه مثبت و معناداری دارد به طوری که، با افزایش یک سال سن، معلولیت 6/2 درصد افزایش می یابد. جنس نیز رابطه معناداری با معلولیت دارد و زنان 1/41 درصد کمتر از مردان دچار معلولیت می شوند. رابطه رفاه اقتصادی افراد با معلولیت، منفی و معنادار است و با افزایش رفاه اقتصادی افراد، معلولیت 6/3 درصد کاهش پیدا می کند. محل سکونت نیز معنادار نشده است. در سطح دوم، رابطه توسعه اقتصادی، اجتماعی با معلولیت معنادار نشده است. پس، با توجه به افزایش جمعیت سالمندان در ایران، انتظار می رود که تعداد معلولان نیز افزایش پیدا کند. از طرفی، با توجه به اهمیت رفاه اقتصادی افراد جامعه و وجود نابرابری امکانات و خدمات در سطح فرد، ضروری است برای نیل به افزایش رفاه افراد، نسبت به انجام برنامه ریزی اساسی و هدفمند، مبادرت گردیده و در این راستا توجه به کاهش نابرابری های درون منطقه ای نسبت به نابرابری های بین منطقه ای، نقش مؤثری برعهده خواهد داشت.
۱۷.

بازنمایى شخصیت های عربى در سریال ها و فیلم هاى انیمیشنى غربى(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال یازدهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۳۸ 11 - 35

کلیدواژه‌ها: معلولیت معلولیت جسمی - حرکتی فیلم بازنمایی تحلیل دریافت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۲ تعداد دانلود : ۳۱۳
  عوامل موثر برای پیدایش دیدگاه غرب نسبت به شرق به طور کلی و به طور ویژه جهان عرب را باید از سده های دور در متون کتاب های مقدس، ماجراهای جنگ های صلیبی و در سده های متاخر در آثار سفرنامه نویسان وجهانگردان اروپایی در پی رویارویی با سرزمین های عربی و فرهنگ مردمان عرب دانست. این مقاله در چارچوب نظریات پژوهشگران مطالعات فرهنگی به نگارش در آمده است. براساس این دیدگاه، آثار و تصویر های که غرب درباره اعراب و سرزمین شان ساخته است، غالبا آمیخته با برتری طلبی است. این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای و مشاهده مجموعه ها و فیلم های انیمیشنی نسبت به گردآوری داده ها اقدام و سپس با روش تحلیلی و انتقادی آنها را مورد بررسی و ارزیابی قرار داده است. نتیجه ی این مقاله نشان می دهد که پدیده (بازنمایی) غرب از اعراب و سرزمین های عربی، به عنوان یک پدیده رسانه ای مطرح است و غرب، مردمان خاورمیانه عربی را به عنوان (دیگری) نشان می دهد تا برای ایجاد هویت (خویش) به صورت کلیشه های ایدئولوژیک تمدن غربی بهره گیری و اعراب را در محصولات فرهنگ و هنر تصویری به صورت مردمانی ناشناس و هراس انگیز بازنمایی می کند. هنرهای تصویری به ویژه فیلم های انیمیشن به عنوان یکی از بخش های مهم رسانه ای، فرادستی فرهنگ غربی را از طریق، اندیشه ها، باورها و الگوهای زندگی غربی به کودکان و نوجوانان سراسر دنیا بازتولید و تلقین می کند.
۱۸.

مقایسه تاب آوری و اضطراب در بین والدین دارای فرزند معلول شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: آموزش، مشاوره و روان درمانی (تعالی مشاوره و روان درمانی) دوره هشتم بهار ۱۳۹۸ شماره ۲۹

کلیدواژه‌ها: معلولیت تاب آوری اضطراب والدین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۴۵ تعداد دانلود : ۳۹۷
هدف:هدف پژوهش حاضر، مقایسه تاب آوری و اضطراب در بین والدین دارای فرزند معلول شهر تهران بوده که در سال تحصیلی 1397-1398 در تهران صورت گرفت. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع علی- مقایسه ای بود. جامعه ی آماری پژوهش حاضر کلیه ی والدین دانش آموزان مدارس استثنایی(بعثت و میثم ) منطقه 2 تهران بود که به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شد. نمونه آماری پژوهش حاضر شامل 196 نفر از والدین کودکان مدرسه استثنایی بود.ابزار مورداستفاده در پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب بک(1990) وپرسش نامه تاب آوری کونور و دیویدسون (۲۰۰۳) بود. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از روش از آمار توصیفی (فراوانی درصد، میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (تحلیل واریانس یک راهه).استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که بین نوع معلولیت (شنوایی، نابینایی، جسمی- حرکتی) با تاب آوری والدین مدارس استثنایی منطقه 2 آموزش وپرورش شهرتهران تفاوت وجود دارد. همچنین بین نوع معلولیت (شنوایی، نابینایی، جسمی- حرکتی) با اضطراب والدین مدارس استثنایی منطقه 2وآموزش وپرورش شهرتهران تفاوت وجود داشت. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمد حمایت اجتماعی همه جانبه، ارائه خدمات و امکانات توانبخشی و آموزشی از طرف ارگان های اجتماعی ضروری می باشد. هنگامی که این نوع حمایت ها در جامعه وجود داشته باشد، از یک طرف موجب رشد فرد معلول در جنبه های مختلف شده و از طرف دیگر به دلیل کم شدن وابستگی فرد معلول به خانواده، میزان استرس خانواده کمتر می شود که این امر خود به نوبه خود موجب سازگاری بیشتر در آنان می شود.
۱۹.

طراحی مدل موانع ازدواج معلولین در ایران با رویکرد مدلسازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه مددکاری اجتماعی زمستان ۱۳۹۷ شماره ۱۸ 85 - 132

کلیدواژه‌ها: معلولیت ازدواج معلولین موانع ازدواج مدلسازی ساختاری تفسیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۳۳ تعداد دانلود : ۴۸۶
امروزه با توجه به آمار رو به افزایش معلولین بررسی مسائل مربوط به آنان مورد توجه جهانی قرار گرفته است، چرا که توانمندسازی و ارتقاء کیفیت زندگی معلولین می تواند عامل موثری نیز در بهبود شاخصه های رشد و توسعه جوامع باشد. در این میان برخی نیازهای معلولین نیازمند نگاه خاص و برنامه ریزی ویژه است که از آن جمله می توان ازدواج و تشکیل خانواده معلولین را نام برد. هدف: با توجه به ضرورت ازدواج این قشر هدف از تحقیق پیش رو تعیین متغیرهای مؤثر و موانع ازدواج معلولین و دستیابی به مدل این عوامل در جهت برنامه ریزی و اقدام مؤثر در این حوزه است. روش: برای دستیابی به این متغیرها از تحقیقات پیشین و مصاحبه از چهار گروه معلول، خانواده معلول، مسئولین مراکز و متخصصین استفاده شده است، روش مورد استفاده برای تحلیل روابط بین متغیرها، مدلسازی ساختاری تفسیری ISM است که میزان اثرگذاری و اثرپذیری متغیرها بر یکدیگر نیز با استفاده از تحلیل MICMAC در آن مشخص گردید. یافته ها: یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که عوامل نوع و شدت معلولیت تأثیرگذارترین متغیرهای مدل به دست آمده هستند که پس از آن نوع نگرش جامعه به معلولیت و فقدان سازوکارهای سازمانی و قانونی نیز عامل مهمی در رفع موانع ازدواج معلولین می باشد. نتیجه گیری: بنابر نتایج ضروری است که چالش های حاصل از موانع ذکر شده با اولویت آموزش و پیشگیری و اصلاح نگرش و اقدام در حوزه سیاست گذاری های صحیح رفع گردد.
۲۰.

دسترسی به خدمات توانبخشی: حقی در شمار حقوق بشر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات حقوق عمومی دوره ۵۱ بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 39 - 58

کلیدواژه‌ها: توانبخشی اجتماعی توانبخشی حرفه ای حقوق بشر توانبخشی پزشکی دسترسی به خدمات توانبخشی معلولیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۷ تعداد دانلود : ۲۴۶
آسیب های مختلف جسمی، روانی و اجتماعی بنا به علل گوناگون می تواند مردمان در معرض آن را با چالشی بیش از تهدید سلامتی مواجه سازد. چالشی که به رغم درمان های اولیه و اقدامات پزشکی ممکن است همچنان زمینه های بازگشت فرد به جامعه را فراهم نسازد و نیاز به مجموعه اقداماتی به منظور بازگشت به زندگی عادی وجود داشته باشد. موضوعی که از آن با نام توانبخشی یاد می کنند که در چارچوب علوم توانبخشی پیوند نزدیکی با معلولیت یافته است. به رغم پیشرفت های علم توانبخشی در چند دهه اخیر، از منظر حقوقی و به ویژه رویکرد حقوق بشری شاهد خلأهای قانونی در خصوص مقوله توانبخشی هستیم. ازاین رو، مقاله پیش رو با هدف تبیین نگاه حقوق بشری به توانبخشی، با درنظر گرفتن این فرضیه که دسترسی به خدمات توانبخشی یک حق بشری است، با نگاهی توصیفی- تحلیلی به این پرسش اصلی که آیا دسترسی به خدمات توانبخشی را می توان به عنوان یک حق بشری مستقل شناسایی کرد؟ پاسخ گفته است که دسترسی به خدمات توانبخشی حقی در شمار حقوق بشر است.