تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی تقابل های گفتمانی فیلم «به وقت شام» با رویکرد وَن لیوون(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و سوم زمستان ۱۴۰۱شماره ۶۰
99 - 124
حوزههای تخصصی:
هدف از این پژوهش، تحلیل گفتمان انتقادی بازنمایی تقابل های گفتمانی فیلم «به وقت شام» است. این فیلم با حمایت مالی سازمان هنری رسانه ای اوج ساخته شده است. حاکمیت سیاسی ایران بنا به دلایل سیاسی، نظامی و اجتماعی به مقابله با داعش در جنگ سوریه و عراق پرداخت. فیلم به وقت شام نیز سعی در بازنمایی حضور خلبانان ایرانی در سوریه و تقابل آن ها با داعش را داشته است. در این پژوهش، فیلم مورد مطالعه بر اساس روش تحلیل گفتمان انتقادی ون لیوون، تحلیل شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که فیلم در حال بازنمایی بازیگران در دو قطب داعشی و غیرداعشی است؛ بدین ترتیب داعشی ها افرادی بنیادگرا، مطلق گرا، درشت اندام، تند خو و متوحش و غیرداعشی ها انسان هایی متمدن، با اندام مناسب و مطابق با هنجارهای معمول بشری بوده اند. قطب بندی گفتمانی فیلم با قطب بندی مورد نظر قدرت ایران، تطابق دارد؛ به عبارتی شاهد «سراسربینی» فوکویی دولت ایران به منظور اشاعه باورها و گفتمان موردنظر خود برای اخذ تأیید ملت، هستیم. همچنین هر دو قطب داعشی/غیرداعشی، پرتوتایپ هایی را نسبت به یکدیگر دارند؛ به عبارتی دیگر داعشی ها تمام افراد غیر از تفکر خود را دشمن دین و خداوند می خوانند و در مقابل غیرداعشی ها نیز تمام داعشی ها را افرادی غیرمنطقی و متوحش می خوانند.