گردشگری تاریک

مطالعه کیفیت تجربه گردشگران به ویژه در ارتباط با تمایلات رفتاری، یک حوزه پژوهشی مهم در صنعت گردشگری محسوب می شود. بااین وجود، درحالی که تعداد زیادی از مطالعات در مورد کیفیت تجربه در گردشگری انبوه وجود دارد، بررسی تجربی کیفیت تجربه در گردشگری تاریک کمتر مورد توجه قرار گرفته است. ازاین رو، هدف از پژوهش حاضر بررسی کیفیت تجربه بر تمایلات رفتاری گردشگران با نقش میانجیگری تصویر ذهنی از مقصد، ارزش ادراک شده و رضایت گردشگران در مقاصد گردشگری تاریک است. این پژوهش ازنظر هدف کاربردى، شیوه جمع آوری اطلاعات پیمایشى و به لحاظ بررسى روابط بین متغیرها، همبستگى از نوع کمى است. به منظور دستیابی به هدف پژوهش، داده های از 330 گردشگر که از دو مقصد گردشگری تاریک (موزه جنگ خرمشهر و موزه عبرت) بازدید کرده اند، جمع آوری شد. نتایج آزمون فرضیه ها با به کارگیری نرم افزارهای SPSS و SmartPLS حاکى از آن است که کیفیت تجربه گردشگر به طور مستقیم بر تمایلات رفتاری آن ها تأثیر ندارد اما از طریق متغیرهای میانجی تصویر ذهنی از مقصد، ارزش ادراک شده و رضایت بر تمایلات رفتاری گردشگران تأثیر مثبتی می گذارد. در این میان تصویر ذهنی از مقصد بیشترین نقش میانجیگری را در روابط میان کیفیت تجربه و تمایلات رفتاری ایفا می کند؛ و رضایت گردشگر مهم ترین پیشایند تمایلات رفتاری گردشگران است.

هدف: گردشگری تاریک بُعد خاصی از گردشگری است که تأثیر جنبه های منفی مقصد گردشگری در جذب یا دفع گردشگر را بررسی می کند. وجود فرصت های متعدد (مانند باتلاق ها، مناطق کوهستانی، بیابان ها) و تهدیدهای گوناگون (مانند عملکرد ضعیف در مقابل مشکلات داخلی، حمایت ایران از کشورهای مسلمان و مخالفت با ابرقدرت ها) ضرورت توجه به این موضوع را به وجود آورده است. این پژوهش با هدف بررسی الگوی واکنش هیجانی در فضای گردشگری تاریک در ایران با توجه به نقش تجربه و انگیزه پایه ریزی شده است. روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد کاربردی و به روش توصیفی از نوع پیمایشی طراحی شده است. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه گردشگران خارجی مراجعه کننده به شهر یزد در پاییز 1398 است که طی نمونه 170نفره به صورت تصادفی نظرسنجی شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسش نامه و به شیوه پیمایشی بوده است. یافته ها: با توجه به تأیید روایی و پایایی مدل های اندازه گیری و ساختاری و برازش و کیفیت مناسب مدل، نتایج نشان داد که انگیزه در تجربه، تجربه در واکنش هیجانی و انگیزه در واکنش هیجانی تأثیر معنی داری می گذارند. اصالت/ارزش افزوده علمی: نتایج این تحقیق برای طرح ریزی و اجرای رویکردهای جدید توسعه صنعت گردشگری ایران مفید خواهد بود و به مدیران و بازاریابان برای فرهنگ سازی بین المللی و بهبود عملکرد بازاریابی گردشگری کمک خواهد کرد.