شواهدگرایی

برخی از معرفت شناسان معاصر استدلال می کنند که توجیه معرفتی ممکن است به دو شکل کاملاً متمایز در معرض نقض قرار بگیرد. در حالت نخست که آن را نقض شواهد می نامند توجیه معرفتی یکسره از بین می رود، اما در حالت دوم که نقض حُکم نامیده می شود با اینکه بخشی از توجیه شخص از بین می رود هنوز بخش دیگری از توجیه باقی می ماند، بنابراین شخص در این حالت تا حدی در باور به گزاره موردنظر موجه خواهد بود. این استدلال از طریق آموزه ای به نام آموزه دو منبعیِ توجیه انجام می شود. در این مقاله پس از شرح این استدلال از طریق تمرکز بر نمونه ای  مشخص از آن که توسط اندرو روتندو (2013) ارائه شده و معرفی آموزه دو منبعی توجیه نشان می دهیم که این آموزه را می توان به دو شکل مختلف صورت بندی کرد. پس از نشان دادن دلایل ترجیحِ صورت بندی دوم بر صورت بندی نخست، برای قضاوت درباره صورت بندی دوم آن را با خوانش برگزیده ای از آموزه شواهدگرایی مقایسه می کنیم. نشان می دهیم که هر چند خوانش موردنظر از شواهدگرایی بهتر از صورت بندی دوم آموزه دو منبعی توجیه عمل می کند خود خالی از اِشکال نیست. برای برطرف کردن این اِشکال، صورت بندی دیگری درباره رابطه توجیه معرفتی و شواهد معرفی می کنیم و شروط لازم و کافی توجیه را به دست می دهیم. مقایسه آموزه های متفاوت توجیه از طریق سنجش عملکرد آنها در سناریوهایی معرفتی انجام می شود که به ترتیب در مقاله معرفی می شوند.