اقتصاد آموزش

این مقاله می کوشد تا در چارچوب دانش اقتصاد، اما با رویکرد اسلامی، نظریه «تقاضای معرفت دینی» را استخراج کند. بررسی تجربی آن مجال دیگری می طلبد. معرفت و دانش (Knowledge) را به جای علم (Science) که به طور معمول به علوم تجربی انصراف دارد به کار بردیم تا موضوع مقاله گستره بیشتری از «دانش ها» را شامل شود. معرفت دینی همانند بسیاری از کالاهای اقتصادی یک کالای مصرفی و سرمایه ای است، معرفت دینی همان طور که می تواند رضامندی و مطلوبیت برخورداران آن را فراهم سازد، می تواند توانایی های کارکردی و بازده های اقتصادی و اجتماعی آنان را افزایش دهد. در این مقاله با تبیین ماهیت مصرفی و سرمایه ای «معرفت دینی» بر مبنای روش شناختی مکتب نهادگرایی جدید، در نهایت تابع تقاضای معرفت دینی استخراج شده است.

هدف این نوشتار، تبیین چرایی و ضرورت توجه به تربیت اوان کودکی (تاک) از سوی افراد، گروه ها و نهادهایی است که لازم است به این مهم، نه تنها توجه ویژه داشته باشند، بلکه در این زمینه وارد مرحله عمل گردند.در این جستار، تربیت اوان کودکی به صورت جامع و از همه ابعاد مد نظر بوده است. منظور از اوان کودکی، زیست کودک از بدو تولد تا ورود به پایه اول دبستان است که هم دوره پیش دبستان (توسط آموزش و پرورش) و هم دوره های سنی پایین تر را در مهد کودک ها شامل می شود. برای دستیابی به تببین فوق از روش سنتز پژوهی استفاده شده است که در آن پژوهشهای بیست سال اخیر با روشی نظام مند انتخاب، واکاوی محتوایی و دسته بندی شدند. در مرحله بعد (غربالگری ریز)،25 پژوهش که معیارهای مد نظر را داشتند انتخاب شده اند، سپس سنتزی از یافته های آنان طبق اصول تلفیق، بازاندیشی و بازآرایی داده ها، ارائه شده است. یافته های این سنتز نشان می دهد که ضرورت پرداختن به تربیت اوان کودکی از چهار منظر توجیه پذیر است: توجیه بیولوژیک (یافته های پژوهشی حوزه عصب شناختی و مغز)، توجیه اقتصادی (تحلیل هزینه فایده)، توجیه آموزشی (عملکرد و پیشرفت تحصیلی مطلوب در طول دوره تحصیل) و توجیه اجتماعی (رشد منشها و کنشهای اجتماعی مطلوب در طول نوجوانی و بزرگسالی).

هدف این مطالعه، معرفی جایگاه سواد مالی در نظام نوین آموزشی دنیا و سنجش و بررسی عوامل مؤثر بر آن در میان دانش آموزان مقطع متوسطة اول شهرستان شهرضاست. روش پژوهش، توصیفی-تحلیلی است. جامعة آماری شامل تمام دانش آموزان پایة هشتم مقطع متوسطة اول دولتی و غیرانتفاعی شهرستان شهرضا بوده است و حجم نمونه از طریق فرمول کوکران، 328 نفر تعیین شده است. برای گردآوری داده ها از پرسشنامة محقق ساخته استفاده شده است. این ابزار تلفیقی از آزمون های دانش مالی شورای ملی تربیت اقتصادی امریکا و استانداردهای ملی برای مالی شخصی الگوی جامپ استارت و منطبق شده با شرایط دانش آموزان ایرانی است. استادان، کارشناسان گروه اقتصاد دانشگاه اصفهان و کارشناسان سازمان آموزش و پرورش روایی پرسشنامه را تأیید کرده اند و پایایی آن نیز با محاسبة آلفای کرونباخ 0.75 تأیید شده است. برای بررسی و تجزیه و تحلیل داده ها از روش های آمار توصیفی (میانگین، درصد و فراوانی) و آمار استنباطی (مدل پروبیت) استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد از 154 امتیاز ممکن در پرسشنامه، میانگین نمرة سواد مالی دانش آموزان 90 است که نشان دهندة ناچیزبودن سواد مالی در بین دانش آموزان این مقطع است. همچنین از بین متغیرهای بررسی شده، نمرة ریاضی دانش آموز، پایگاه اقتصادی-اجتماعی خانواده ، سطح تحصیلات و اشتغال مادر در سطح اطمینان 95 درصد بر سطح سواد مالی دانش آموز اثرگذار بوده است. پژوهش حاضر نشان می دهد تفاوت معنادارآماری بین سواد مالی دانش آموزان پسر و دختر وجود ندارد.

هدف اصلی مقاله حاضر واکاوی و ارزیابی نقاداﻧه کتاب آموزش و توسعه: مباحث نوین در اقتصاد آموزش، ﺗﺄلیف معدن دار آرانی و سرکار آرانی از نشر نی است. این کتاب از آثار معدودی است که در زﻣﯿﻨه اقتصاد آموزش ﺗﺄلیف و انتشار یافته است. بررسی و ارزیابی کتاب براساس پرسش نامه داوری شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی در ابعاد ارزیابی شکلی، ساختاری، و محتوایی انجام پذیرفته است. درمجموع، نتایج بررسی نشان می دهد که کتاب، علی رغم اشکالاتی در زمینه های ساختاری و محتوایی، از کیفیت مطلوبی برخوردار است، اما لازم است برای ارتقای کیفیت کتاب در چاپ های بعدی، ازیک سو، یک فصل به طرح ویژگی های خاص آموزش و پرورش ایران اختصاص داده شود و ازسوی دیگر، به پیش نهادهای آخر مقاله توجه شود. به خصوص، در زمینه اقتصاد آموزش و ﺗﺄثیر توسعه انسانی در رشد اقتصادی تحلیل های مناسبی درجهت اصلاح سیاست گذاری هم در زمینه ساختار نهادهای متولی آموزش و تغییر رویکرد آن ها در امر تربیت نیروی انسانی کارآمد و هم در زمینه تخصیص اعتبارات کافی به نهادهای متولی امر آموزش و پرورش اقدامات اساسی صورت گیرد.

این مقاله تأثیر آموزش مجازی بر عملکرد تحصیلی دانشجویان در دوره همه گیری ویروس کووید-19 را بررسی می کند. با استفاده از سه معیار معدل، رفتار اخذ واحد و حذف دروس توسط دانشجویان، میزان تأثیر آموزش مجازی با استفاده از روش رگرسیون داده های تابلویی بررسی می شود. نمونه مورد مطالعه این پژوهش شامل 281 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی و 279 نفر از دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد از سال 1395 تا 1399 (نیمسال های تحصیلی 1-95 تا 2-99) در رشته اقتصاد دانشگاه تهران است. افزون بر اطلاعات تحصیلی دانشجویان، داده ها شامل ویژگی های فردی دانشجویان از جمله جنسیت، بومی یا غیربومی بودن، نوع سهمیه تحصیلی آن ها نیز می باشد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که متوسط تعداد واحدهای اخذ شده، تغییر معنی داری پیش و پس از مجازی شدن آموزش نشان نمی دهد، این در حالی است که متغیرهای دیگر مثل تعداد دروس رد یا حذف شده به میزان زیادی تحت تأثیر این تغییر در سبک آموزش بوده اند. همچنین با مجازی شدن آموزش معدل دانشجویان در هر دو مقطع افزایش یافته که این افزایش در دانشجویان مقطع کارشناسی بیشتر است.طبقه بندی JEL:I21؛ I23؛ I24.

هدف اصلی تحقیق، بررسی رویکرد اقتصادی آموزش عالی از دور است. آموزش عالی از دور برای این که در دنیای امروزی دارای مزیت رقابتی باشد، باید دارای رویکرد اقتصادی باشد؛ لذا برای انجام تحقیق از منابع کتابخانه ای و از روش مروری - تحلیلی استفاده شده است. در آموزش عالی از دور، به علت مواجهه با ویِژگی های رفتاری، عاطفی و اخلاقی یادگیرندگان و همچنین به خاطر برآورد غیر مالی مؤلفه های آموزشی، از روش تحلیل هزینه-اثربخشی به عنوان رویکرد اقتصادی استفاده می شود. روش تحلیل هزینه-اثربخشی، اشاره به کسب بالاترین خروجی با کمترین هزینه در نظام آموزشی دارد؛ بنابراین، در این تحقیق برای مطالعه رویکرد اقتصادی آموزش عالی از دور، دو روش هزینه-اثربخشی واگنر و جووت واکاوی شد که نتیجه نهایی این واکاوی نشان داد در آموزش عالی از دور، به دلیل استفاده از چندرسانه ای ها، پذیرش زیاد دانشجو، دسترسی سریع و به موقع به اطلاعات و استفاده از مدل اسکورم برای طراحی و تولید محتوا، به کاهش هزینه آموزشی و جبران کمبود نیروی انسانی متخصص(اعضای علمی) در فرایند یاددهی- یادگیری منجر می شود.