رویکرد پساکیفی

در سال های اخیر، رویکردهای پست مدرن و عملگرا به نظریه های مدیریت استراتژیک، باعث شکل گیری نگاهی کاملاً متفاوت، عاری از انتزاع و عملگرا به مدیریت استراتژیک شده است. نظریه های متعدد و پیچیده انتزاعی مدیریت استراتژیک، نه تنها در عمل قابل کاربرد نمی باشند بلکه منجر به گمراه شدن تصمیم گیرندگان سازمانی می شوند. هر چند که تلاش های اخیر در زمینه آشکارسازی ماهیت عملی و واقعی استراتژی، منجر به ارائه نظریه های عملگرا و توجیه پذیرتر شده است اما سازمان ها از کمبود روشی گام به گام به عنوان راهنمای عملی استراتژیک سازی، رنج می برند. سازمان ها بیشتر از آنکه نیازمند نظریه باشند، نیازمند اقدام عملی در راستای پیاده سازی استراتژی های خود می باشند. بنابراین، هدف از انجام این پژوهش، ارائه نظریه ای عملگرا و تجربی برای استراتژیک سازی سازمان به کمک مطالعه طولی یک شرکت تولید و پخش مواد غذایی در طی 4.5 سال می باشد. این مقاله از طریق انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته رسمی، مصاحبه های غیررسمی قوم نگارانه، مشاهدات میدانی و مصاحبه های پساکیفی، در بازه زمانی 1396 تا 1400 هجری شمسی، به انجام رسیده است. یافته های این پژوهش نشان می دهند که به کمک روش گام به گام عادت سازی مبتنی بر مکانیزم محرک-پاسخ و تقویت عادت ها در راستای جهت گیری کلی سازمان می توان استراتژی ها را پیاده سازی نمود. این نظریه در تناقض با نگاه رایج کل نگر مدیریت استراتژیک است و به طور همزمان به سطح کلان و سطح خرد سازمان توجه دارد.

با قرار گرفتن در عصر آنتروپوسین، جهان با وجود پیچیدگی و تحولات سریع، سرعت بخشی در امر یاددهی- یادگیری، اقدامات عملی و به کارگیری آن را ضروری می داند، به طوری که شیوه های سنتی و پیش سازمان یافته دیگر نمی تواند پاسخگوی نیازهای بشر در امر آموزش باشد. همین امر سبب شد رویکرد نوین پساکیفی که رویکردی غیرخطی، غیر رادیکال و آزاد، با ساختارهای پساساختارگرایانه و پساامانیسمی به منصه ظهور برسد. بنا به اهمیت برنامه ریزی درسی به عنوان رکن اساسی تغییر، تحول و نوآوری در آموزش و پرورش، تحقیق حاضر با هدف بررسی عناصر طراحی و تدوین برنامه درسی با رویکرد پساکیفی به روش اسنادی از طریق پایگاه های اطلاعاتی بین المللی، فارسی و موتور جستجوی علمی صورت پذیرفت که در نهایت 8 مقاله به تفصیل مورد بررسی قرار گرفت. به منظور افزایش اتکاپذیری، تاییدپذیری، باورپذیری صحت داده ها، از شیوه های « بازبینی دو ارزیاب و بهره گیری از نظرات همکاران پژوهشی و تایید آن ها»، «تبیین جزئیات دقیق فرایند گردآوری و تحلیل داده ها»، «سه سویه نگری مبتنی بر تنوع بخشی مقالات مرتبط، تحلیل موارد منفی و متنافض تفسیر شده در داده ها» استفاده شد. نتایج نشان داد که این رویکرد ظرفیت های لازم برای محقق شدن و رفع نیازهای دنیای کنونی بشر را دارد. پژوهش حاضر اولین تلاش داخلی در ورود به حوزه علوم تربیتی، طراحی و تدوین برنامه درسی است. لذا با توجه به رشد و گسترش این رویکرد در جهان و بهره گیری از فرصت های آن، ورود به این حوزه به پژوهشگران داخلی و استفاده از این رویکرد به مربیان و معلمان حوزه ی تعلیم و تربیت پیشنهاد می شود.