مطالب مرتبط با کلیدواژه

میثاق


۱.

تأمّلی در امکان استعدادی فطرت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فطرت کمال فعلیت تذکر امکان استعدادی میثاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۲۱
آموزه «فطرت» یکی از مباحث بنیادین در اندیشه اسلامی تلقّی می‏شود. بر اساس متون دینی اسلامی، همه انسان‏ها از فطرت خداشناسی برخوردارند؛ ولی مسئله فعلیت یا استعدادی بودن این معرفت حضوری یکی از مسائل مهمی است که نوعا در محافل و منابع علمی مرتبط مغفول واقع شده و کمتر بدان پرداخته شده است. این مقاله با رویکرد نظری و به روش کتاب‏خانه‏ای و اسنادی و با هدف بررسی تحلیلی بر اساس آیات قرآن کریم و روایات اهل‏بیت علیهم‏السلام، به این مسئله پرداخته است. به اعتقاد نگارنده، حتی اگر فعلیت فطرت الهیّه را نتوان اثبات کرد، ادعای صرف استعدادی بودن آن نیز مخالف با فحوای متون دینی است. دست‏کم می‏توان ادعا کرد معرفت الهیّه نهادینه‏شده در درون انسان‏ها در مقامی بالاتر از استعداد عمومی قرار دارد.
۲.

معناشناسی «میثاق غلیظ» در پیمان همسری و بررسی مولفه های بنیادین وفاداری به آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ایمان وفاداری میثاق پیمان همسری معاشرت به معروف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۳۹۶ تعداد دانلود : ۱۰۱۶
پژوهش حاضر با استناد به آیات قرآن و دیدگاه های واژه شناسان و مفسران به تحلیل معناشناختی از تعبیر قرآنی «میثاق غلیظ» پرداخته تا جایگاه والای پیمان زناشویی و ضرورت وفاداری به آن را تبیین کند، آن گاه دو عنصر ایمان که ریشه در حوزه درونی انسان ها دارد و معاشرت به معروف که مربوط به حوزه اخلاق و رفتار آدمی است، به عنوان مولفه های بنیادین و تاثیرگذار در فرایند وفاداری به پیمان همسر کنکاش شده تا راهبردهایی برای تحقق اهداف اصل 10 قانون اساسی مبنی بر پاسداری از قداست خانواده و استواری روابط خانوادگی ارائه کند و در پایان پیشنهاد کرده در قانون مدنی وفاداری به میثاق همسری در ضمن وظایف همسران تصریح شده و کاربرد واژه میثاق در پیمان ازدواج در متون آموزشی، رسانه های جمعی و محاورات عمومی عنایت شود.
۳.

بررسی مقایسه ای ماهیت نکاح در فقه و حقوق موضوعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نکاح عبادت موقعیت نهاد میثاق

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق خصوصی حقوق مدنی عقود معین
  2. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق خصوصی حقوق مدنی خانواده
  3. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق خصوصی حقوق مدنی حقوق مدنی تطبیقی
  4. حوزه‌های تخصصی حقوق فقه و حقوق مباحث فقهی –حقوقی
تعداد بازدید : ۳۸۵۳ تعداد دانلود : ۱۷۸۱
در این مقاله با روشن کردن مفهوم ماهیت اعمال حقوقی به طور کلی و ثمره عملی داشتن این گونه بحث ها، زمینه لازم برای بحث از تعریف و ماهیت نکاح به عنوان یک امر اعتباری، علیرغم نداشتن جنس و فصل حقیقی فراهم آمده است. آنگاه با رویکردی مقایسه ای ضمن پرداختن به تعریف نکاح در فقه، حقوق موضوعه ایران، چند کشور اسلامی و حقوق موضوعه کشورهای غربی به ویژه آمریکا تلاش کرده ایم عناصر ذاتی به کار رفته در مفهوم نکاح را به اجمال شناسایی کنیم. سپس تحلیل های ارائه شده در تبیین تفصیلی شالوده نکاح را از مناظر یاد شده در قالب های قرارداد، موقعیت، نهاد، سبکی برای زندگی و عبادت گزارش کرده، فواید عملی بحث را در مجموعه احکام مترتبه ویا قابل ترتب بر نکاح، براساس ماهیت مختار خود از آن که مُلهم از قرآن کریم و عبادت دانستن نکاح است، بیان و ماده ای را در تعریف نکاح برای درج در قانون مدنی ایران پیشنهاد کرده ایم.
۴.

موطن اخذ میثاق ربوبیت از دیدگاه علامه جوادی آملی

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: فطرت تمثیل ملکوت حجت میثاق ربوبیت ذر

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران شیعی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن انسان و جامعه در قرآن انسان در قرآن
تعداد بازدید : ۱۵۸۲ تعداد دانلود : ۵۹۷
در قرآن کریم از پیمان های گوناگونی یاد شده که خدای سبحان از انسان ها گرفته است. یکی از این پیمان ها، میثاقی است که در آیه 172 سوره اعراف آمده است؛ براین اساس، خدای سبحان تمام فرزندان بنی آدم را از پشت آنان گرفته، تک تک ایشان را بر خودشان شاهد قرار داده، از آن ها بر ربوبیت خویش اقرار گرفته است و همه آنان اعتراف کرده اند. این آیه از پیچیده ترین آیات میثاق است که بیشتر مفسران نتوانسته اند آن را به درستی تبیین کنند. در این مقاله، ابتدا به مهم ترین دیدگاه های مفسران پیشین و اشکالات آن ها اشاره می کنیم. سپس درباره دیدگاه علامه طباطبائی و قوت ها و ضعف های آن از نگاه علامه جوادی آملی سخن می گوییم. در پایان، دیدگاه علامه جوادی آملی را تبیین و به برخی از مهم ترین مباحث درباره آن اشاره می کنیم.
۵.

پیمان الست و نقد آراء مفسران فریقین درباره آیه میثاق(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: شهود علم حضوری فطرت میثاق عالم ذر عهد الست

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۴۸ تعداد دانلود : ۸۹۱
آیه میثاق (اعراف/172) بیان کننده عهد خداوند با بندگان خویش است که موجب ابراز نظرات مختلف مفسران، از جمله وجود عالم ذر برگرفته از روایات، فطرت، تمثیل، دو نشئه ملکوتی و ملکی انسان، عالم عقل و وحی و ... شده است. در این پژوهش پس از ذکر همه این نظرات و بیان نقاط ضعف و قوت هر نظریه، بررسی روایات ذیل آیه بیان خواهد شد که به ظاهر تواتر معنوی دارند، اما پس از حذف مشترکات در طرق و روایات مکرر از یک فرد خاص و بیان اضطراب در متن روایات و ضعف سندی آنها، نه تنها تواتر معنوی، بلکه اعتبار این احادیث زیر سؤال می رود. سپس به تبین نظریه مختار بر این مبنا که شهود حضوری برای انسان در طول عمر وی است، می پردازد؛ بر این اساس که اگر انسان با دست خویش برای خود حجاب ایجاد نکند، قطعاً این عهد و شهود را درک خواهد نمود.
۶.

پیش فرض های محبت در تفسیر میبدی بر آیه الست(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصوف میثاق میبدی الست محبت خداوند

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن کلیات مفسران و تأویل گران
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن موارد دیگر
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تصوف و عرفان اسلامی کلیات شخصیت ها[زندگینامه ها؛ اندیشه ها و..]
تعداد بازدید : ۱۰۳۳ تعداد دانلود : ۱۱۶۶
آیه 172 از سوره اعراف به آیه الست شهرت دارد. موضوع این آیه، پیمان ازلی خداوند با بندگانش در عالم ذر است. از آن جا که این میثاق، دلالت ضمنی بر عشق و محبت خداوند به بنی آدم دارد برخی اختلاف نظرهای مهم در بین مفسران قرآن درباره اینکه این محبت چیست یا به چه معنی است و چگونه ممکن است وجود داشته است. در خصوص محبت از یک طرف متکلمین بودند که آن را به اراده خداوند تأویل می کردند و از سوی دیگر، صوفیه و اهل حدیث بودند که معنی صریح آن را بدون هر گونه تأویلی قبول داشتند و میبدی هم یکی از آن ها بود. بر اساس رهیافت تفسیری اهل باطن و اندیشه های کلیدی عارفان طبق نظر صوفیه که میبدی هم از آن پیروی کرده است خطاب الهی در میثاق الست حکم شراب محبت را دارد که وجود عارف را مستی می بخشد و ماهیت پیمان الست تجربه ای ساده و صرفاً درباره ربوبیت پروردگار نبود، بلکه تجربه ای بود عرفانی و عمیق که ارواح در آن علاوه بر ربوبیت پروردگار درباره معشوقی او نیز پیمان بسته بودند. در این مقاله به روش توصیفی - تحلیلی پیش فرض های میبدی در تفسیر و توجیه او درباره الست و محبت خداوند بررسی و رهیافت کلامی او در کتاب کشف الاسرار و عدهالابرار تبیین شده است.
۷.

بررسی جایگاه اخبار طینت در میان معارف شیعه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نفس قضا و قدر معاد طینت میثاق عالم ذر سعادت و شقاوت خلقت نوری انتقال اعمال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۲۵۳
این مقاله در صدد آنست که ثابت نماید بحث طینت ابعاد مختلفی دارد و تحقیق و بررسی و ارائه تحلیل و توجیه پیرامون اخبار طینت مستلزم آن است که به موضوعات مهم دیگری که پیوند عمیقی با این بحث دارد توجه گردد و تفسیر واضح و روشنی از آنها و ارتباط آنها با اخبار طینت ارائه گردد. در این مقاله پس از تبیین این نکته که این اخبار دارای موضوعات متنوّعی است، به ارتباط آن با مباحثی از جمله: عالم ذر، میثاق، خلقت نوری، سعادت و شقاوت، معاد، قضا و قدر، نفس و انتقال اعمال اشاره می شود.
۸.

قابلیت اجرای فراسرزمینی تعهدات بین المللی دولتها در زمینه حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بشر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: حقوق بشر میثاق مسئولیت بین المللی تعهدات بین المللی صلاحیت فراسرزمینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۰ تعداد دانلود : ۴۵۱
میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با ترسیم تعهدات بین المللی دولتهای عضو در ماده دو از دولتهای عضو می خواهد تا با همکاری و مساعدت بین المللی به دولتهای فاقد امکانات لازم برای تحقق عالیترین سطوح قابل حصول حقوق مندرج در میثاق کمک دهند. تعهد به ارائه مساعدت بین المللی گویای ابعاد فراسرزمینی تعهدات منبعث از میثاق می باشد. کمیته با تأیید قابلیت اجرائی فراسرزمینی تعهدات ناشی از میثاق اعلام می دارد که دولتهای عضو نه تنها متعهد به اجرای مفاد میثاق در قلمرو سرزمینی خود هستند، بلکه بایدمقررات میثاق را نسبت به سرزمینهایی که بر آنها دارای کنترل مؤثر هستند و یا تحت صلاحیت خود دارند نیز به اجرا بگذارند. دولتهای عضو باید با بکارگیری امکانات موجود خود حداکثر تلاششان را به عمل آورند تا به تحقق حقوق مزبور در سایر کشورها مساعدت نمایند، اما اگر دولتی به دلیل کمبود امکانات قادر به انجام این تعهدات فراسرزمینی در حوزه حقوق مزبور نباشد، مسئولیتی از باب عدم انجام تعهدات متوجه او نخواهد بود. لیکن اگر در صورت فراهم بودن شرایط و برخورداری از امکانات مالی کافی، از ایفای این تعهدات قصور نماید، مرتکب نقض میثاق شده و مسئولیت بین المللی او قابل تصور خواهد بود.
۹.

نقد مقاله «پیمان الست و نقد دیدگاه های مفسران درباره آیه میثاق»(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: آیات ألست روایات ذر میثاق شهود بنی اسرائیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۴۶ تعداد دانلود : ۵۷۴
«آیات ألست» که به عنوان «آیه میثاق» شناخته می شود، از دشوارترین و پیچیده ترین آیاتی است که در میان مفسران به اختلاف تفسیر شده است. مقاله «پیمان الست و نقد دیدگاه های مفسران... » از جمله نوشتارهایی است که تلاش نموده بر اساس آخرین تحقیقات و پژوهش ها در خصوص تفسیر «آیات ألست»، دیدگاه برگزیده خود را عرضه نماید. با این حال به نظر می رسد آنچه به عنوان نظریه «عالم شهود» ارائه شده، با نقدهای جدّی روبه رو است؛ به گونه ای که پذیرش این دیدگاه را دچار مشکل می کند. ازاین رو پژوهش انتقادی حاضر تلاش دارد با تحلیل محتوای مقاله مذکور، ضمن بیان نقاط قوت و ضعف آن، راه برون رفت از پیچیدگی ها و معضلات فهم و تفسیر آیات محل بحث را روشن نماید. تدبر و تأمل در فرازها و مفردات آیات، مهم ترین شرط فهم قرآن است؛ شرطی که مقاله مورد اشاره با وجود توجه به آن، در مقام عمل، کمتر به مقصود واقعی آن توفیق یافته است.
۱۰.

ارزیابی دیدگاه مفسران فریقین دربارة آیة میثاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: میثاق عالم ذر عالم ملکوت عالم عقل فطرت اشهاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷۶ تعداد دانلود : ۳۶۴
در آیات 172 و 173 سورة مبارکة اعراف، حکایتی نقل می شود که در تحلیل معنای آن میان مفسران فریقین اختلاف وجود دارد. بعضی از مفسران این حکایت را تمثیل می دانند و آن را بر اساس نظریة تمثیل تفسیر می کنند و باور دارند که منظور آیات مذکور، جریان متعارف زندگی دنیایی و گرایش درونی انسان به خداست. اما برخی از آن ها این حکایت و خطاب نهفته در آن را واقعی می دانند. از نظر گروه دوم، عالمی وجود داشته که در آن، خداوند از همة بنی آدم بر وحدانیت و ربوبیّت خود پیمان گرفته است. البته میان گروه دوم در تفسیر این عالم تفاوت وجود دارد، بعضی آن را به عالم عقل، برخی به عالم ملکوت و عده ای هم به عالم ذرّ تفسیر می نمایند. غیر از دو نظریة تمثیل و عالم ذرّ، همة دیدگاه های دیگر تضعیف می شوند.
۱۱.

نقش آیات تعلیل در سوره احزاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سوره احزاب آیات تعلیل منافقان صادقان میثاق امانت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۴۷ تعداد دانلود : ۵۸۵
سوره احزاب سوره ای است که مطالب خود را در سه بخش بیان نموده است. بخش اول ابطال سنت های جاهلی و اصلاح سنت ها، بخش دوم جریان جنگ احزاب و بخش سوم احکام الهی مربوط به همسران پیامبر(ص) و احکام گسترش حیاء و عفت در جامعه و در هر سه بخش به نقش منافقان در ایجاد بحران در جامعه اشاره دارد. در انتهای هریک از این سه بخش، آیات تعلیلی آمده است که با هم مشابهت هایی دارند و در آن ها عباراتی چون میثاقی که از انبیاء گرفته شده است و سؤالی که از صادقین پرسیده می شود و امانتی که انسان آن را حمل می کند آمده که در سوره منظور از آن ها به صراحت مشخص نیست و لذا آیات تعلیل سوره، معرکه آرای گوناگون مفسران قرار گرفته است. این مقاله با توجه به مطالب کل سوره، درصدد فهم ارتباط آیات تعلیل فوق با یکدیگر و یافتن معنای عبارات ابهام آمیز در آن ها است. نتایج این تحقیق نشان می دهد این سه آیه تعلیل، مکمل یکدیگر و حلقه ی ارتباط سه بخش سوره هستند. در تعلیل اول منظور از میثاق، ابلاغ اوامر الهی و اقامه احکام الهی توسط پیامبران علی رغم مخالفت منافقان و کافران است و منظور از سؤال از صادقان، برقراری نظام سؤال و حساب و سنجش صدق مؤمنان در برابر دستورات و اوامر الهی است و در تعلیل سوم، منظور از امانت، اطاعت و پذیرش ولایت خدا و رسولان است.
۱۲.

شکوفایی معرفت توحیدی عالم ذر در دنیا بر اساس روایات  (مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: معرفت توحیدی عالم ذر فطرت میثاق تذکر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۱۲ تعداد دانلود : ۴۱۰
  معرفت ما به خداوند متعال، ریشه در عوالم قبل از این دنیا دارد و آیات و روایات از معرفتی شهودی صحبت می کنند که ما در عالم ذر نسبت به خدا پیدا کردیم. چنین معرفتی در ما تثبیت شده است و با آن معرفت تثبیت شده، پا به دنیا گذاشتیم، اما نکته مهم در ارتباط با معرفت توحیدی عالم ذر، فراموشی چنین حادثه ای از سوی انسان ها است. این معرفت فطری در حالت اضطرار، هنگام شداید و مواجهه با مرگ، ظهور می یابد. این معرفت همچنین در حالت اختیار به تذکر فرستادگان الهی، می تواند شکوفا شود، آن اتفاق و شهود الهی به یادمان آید و حقیقت معرفت توحیدی در ما ایجاد شود. برای تبیین چگونگی ظهور معرفت توحیدی عالم ذر ابتدا به عنوان مقدمات تحقیق، مسائلی چون معرفت فطری عالم ذر در قرآن و روایات، تثبیت معرفت توحیدی در عالم ذر، فراموشی حادثه عالم ذر و ضرورت معرفت عالم ذر، بررسی شده سپس چگونگی شکوفایی معرفت توحیدی در عالم ذر در دو حالت اضطرار و اختیار، با توجه به آیات و روایات تبیین شده است.
۱۳.

بررسی تطبیقی آموزه پیمان و میثاق در دین زرتشت و یهود(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیمان میثاق رابطه انسان با خدا زرتشت یهود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۲۶ تعداد دانلود : ۴۳۹
آموزه پیمان و میثاق در دین زرتشت و یهود اساس رابطه خدا با انسان بوده و پشتوانه ای ماورایی برای پیوندهای میان انسان ها با یکدیگر تلقی شده و در حفظ نظم اخلاقى و اجتماعى نقشی تعیین کننده داشته است. در این پژوهش به مفهوم پیمان و میثاق و چگونگی بازتاب این آموزه در این دو دین پرداخته شده است. این پژوهش بر دین زرتشت و یهود، کهن ترین ادیان بزرگ آسیای غربی، تمرکز دارد که به نظر می رسد باوجود تفاوت های چشمگیری که دارند، هر دو این آموزه را بنیادین تلقی کرده و با اشکال و نمادهای مختلف آن را نشان داده اند. تفاوت های اساسی در این زمینه بیشتر به منشأ پیمان و میثاق، دایره شمول، تکراری و دفعی یا تدریجی بودن آنها و شباهت های شایان توجه به مفهوم، اهمیت و جنبه تعلیمی آنها در حوزه روابط انسان ها با یکدیگر مربوط می شود. این مطالعه به شیوه تطبیقی و تحلیلی انجام شده و هدف آن، شناخت هر چه بیشتر یکی از آموزه های بنیادی این ادیان در راستای تقویت درک مشترک میان آنها است.
۱۴.

میثاق در قرآن و عهد جدید(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اسلام مسیحیت میثاق نجات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۷۴ تعداد دانلود : ۴۰۴
یکی از مفاهیم بنیادی مشترک در مسیحیت و اسلام مفهوم "میثاق" است. اهمیت و جایگاه این مفهوم در این دو دین موجب طرح این پرسش می شود که آموزه میثاق چیست و ناظر بر چه نوع رابطه ای میان خدا و انسان در این دو دین است. در پاسخ به سؤال مذکور و با بررسی تطبیقی و تحلیلی این فرضیه مورد ارزیابی قرار می گیرد که در هر دوی آن ها میثاق به معنی رابطه ایی دو جانبه میان خدا و انسان است و مفاد اصلی آن عبارت از این است که خداوند به انسان حیات می دهد و وظیفه انسان در قبال آن اطاعت از اوست. در مسیحیت انواع میثاق مطرح است اما در اسلام تنها یک نوع میثاق وجود دارد. این پژوهش به این نتیجه می رسد که منظور از میثاق در مسیحیت خود حضرت مسیح (ع) است اما در اسلام بیشتر توجه به نوع انسان است و پیامبر تنها مذکِر است.
۱۵.

بررسی تطبیقی کاربرد و مفاهیم واژه عهد در قرآن و عهدین

کلیدواژه‌ها: قرآن عهدین عهد میثاق معنا شناسی ترادف

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۲۹ تعداد دانلود : ۶۳۸
برخی لغت شناسان بر این باور هستند که ترادف در قرآن، وجود ندارد. بر این اساس، هر واژه بار معنایی در سیاق جمله دارد. از این جهت ضرورت دارد با تحقیق و تفحص در معنای صحیح کلمات، درک و فهم دقیق تری از کلام الهی داشت. یکی از واژه هایی که در قرآن کریم معانی متعددی دارد واژه "عهد" است که با مشتقات آن 46 بار در مصحف شریف و در کتاب مقدس نیز حدود 300 مرتبه به کار رفته است. در این پژوهش معنای واژه ی عهد و دایره معنایی آن در قرآن کریم با معنای آن در عهدین بررسی تطبیقی شده است. یافته های این پژوهش، نشانگر آن است که مفهوم عهد، در قرآن و عهدین، یکسان نیست؛ بلکه تفاوت معنا داری در این خصوص وجود دارد.
۱۶.

نقد و تحلیل الهیات امید یورگن مولتمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مولتمان الهیات امید میثاق فرجام شناسی صلیب رستاخیز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸۴ تعداد دانلود : ۵۴۸
مولتمان از نسل اول الهی دانان پس از جنگ بود که آثار شوم نومیدی را در جامعه مسیحی درک کرده بود، لذا همگام با اعضای «کلیسای معترف» برای احیای امید مسیحی اقدام کرد. او با بن مایه الهیات لیبرال و وجودی، ضمن اسطوره زدایی از اندوخته های تاریخ مسیحیت، احیای امید را محصول ظرفیت وجودی انسان و برگرفته از شناخت و تصمیم درونی او دانست. مولتمان با روشی دیالکتیکی فرجام شناسی را، که به عنوان پیوستی بی فروغ در پایان کتب مسیحی بود، در کنار صلیب و رستاخیز مسیح، به عنوان اصلی کاربردی در کانون الهیات مسیحی قرار داد. او با عبور از تئیسم و پان تئیسم، متأثر از روح کلی فلسفه بلوخ، خدای پانن تئیستی پاننبرگ را وام گرفت و با تفسیری نو و متمایز از دیدگاه لوتر، بارت و بولتمان در باب صلیب و رستاخیز مسیح، با رویکردی اجتماعی، خدا را همراه با وعده موثقش، در میان رنج انسان ها و پیش رو و همراه آنها، فعال در سرنوشت انسان و جهان دانست. این نوشتار با رویکردی اسنادی، تحلیلی و انتقادی، با تأکید بر اولین کتاب مولتمان، الهیات امید ، ضمن پاسخ به چرایی اهمیت کلیدی «امید» در الهیات مولتمان در مقایسه با بارت، بولتمان و بلوخ، الهیات امید او را تبیین و رابطه اش با رویکرد لیبرال و وجودی بولتمان و الهیات نوارتدوکس بارت و فلسفه امید بلوخ را مورد نقد و تحلیل قرار می دهد. مولتمان توانسته ضمن حفظ قداست و حریم خدای کتاب مقدس، او را همراه با همه جهان و پیش روی انسان های رنجور وارد زندگی روزمره کند و با احیای امید مسیحیِ آینده محور به جای ماندن در گذشته و حال، کلیدی همه فهم برای حل گره گاه های جامعه (مسیحی) ارائه دهد.
۱۷.

برکت در عهد جدید و ارتباط آن با میثاق(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: برکت عهد جدید عیسی مسیح (ع) میثاق نجات نفرین

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۹ تعداد دانلود : ۱۷۶
مفهوم برکت در عهد جدید ریشه در مفهوم میثاق در یهودیت دارد. در سفر پیدایش از حضرت ابراهیم (ع) خواسته شد تا وارد میثاق با خدا شود تا در نتیجه آن برکت الهی بر ابنای بشر عطا شود. مسئله اساسی در اینجا عبارت است از اینکه؛ برکت در عهد جدید چیست و چه ارتباطی میان آن و طرح میثاق وجود دارد؟ در عهد عتیق برکاتی چون سرزمین و ذریه عطیه الهی در برابر وفاداری بنی اسرائیل به مفاد میثاق هستند و این عطایا کاملاً مشروط هستند.  در مسیحیت بر اساس میثاق جدید که میثاق لطف و فیض نامیده شده، نجات مبتنی بر ارتباط  صمیمانه با مسیح (ع) به عنوان منجی است تا یک نظام دینی مبتنی بر یک سری احکام و آیین های معین.  بر این اساس، در مسیحیت عیسی خود  میثاق است؛ زیرا مسیح  منبع همه برکات است. مطابق میثاق جدید، اگر انسان مسیح ایمان داشته باشد، ثمرات آن را در حیات درونی خود به دست خواهد آورد و او را در زندگی بهتر و نجات بعد از مرگ یاری خواهد کرد. در اینجا نقش مسیح به عنوان یک منجی، تنها محدود به بنی اسرائیل نمی شود، بلکه لطف او شامل همه انسان های روی زمین می گردد. در عین حال برکتی که از طریق مسیح ارائه می گردد، نعمت مادی نیست، بلکه برکت معنوی است و بیشتر ناظر به ملکوت الهی و برای زمان آینده است. این پژوهش مبتنی بر کتاب مقدس و منابع کتابخانه ای است و به شیوه تحلیلی به موضوع برکت در عهد جدید می پردازد.
۱۸.

«برکت» و «نفرین» در تورات و رابطه آنها با «میثاق»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: یهوه یهودیت تورات برکت میثاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۵ تعداد دانلود : ۱۸۲
برکت و در مقابل آن، نفرین مفاهیم پیچیده ای اند که ارتباط نزدیک میان کلام و واقعیت را نشان می دهند. خدا یا انسان ها این مفاهیم را در عهد عتیق و در مناسبت های مختلف به کار گرفته اند. برکت و نفرین در تورات به طور مستقیم از جانب خداست و ارتباطی تنگاتنگ با طرح «میثاق» دارد؛ اما در منابع دیگر، آنها مانند افسون های جادویی به نظر می رسند که امور خیر و شر بدان ها نسبت داده می شود. رواج این مفاهیم در متونی غیر از کتاب مقدس نشان دهنده این است که در بین مردم اسرائیل باستان، درک کلی از برکت و نفرین وجود داشته است و مردم آنها را به عنوان اهرم های قدرتمندی برای تأثیرگذاری بر یکدیگر می دانسته اند. برکت در تورات بیشتر به معنی بهره های مادی است و انسان می تواند با درخواست آن یا با انتقال آن به سایرین، نقش داشته باشد. بازگرداندن برکت از جانب انسان به خدا به مفهوم سپاسگزاری از خدا و ستایش اوست. هدف از اعطای برکت از جانب خداوند، بازیابی، تقویت و نگهداری رابطه انسان با خدا و درنهایت، اطمینان از سعادت ابدی انسان است. این تحقیق مبتنی بر تورات و منابع مکتوب است که با روش تحلیلی و با رویکرد نظری به ایضاح مفاهیم برکت و نفرین و نسبت آن با میثاق پرداخته است.
۱۹.

نقد تفسیری- ترجمه ای واژگان نقض، عهد و میثاق در آیه 27 سوره بقره(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم ترجمه نقض عهد میثاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۸ تعداد دانلود : ۲۹۱
یکی از چالش ها در تفسیر و ترجمه قرآن کریم، در لغات قریب المعنی است که از آن ها به مترادفات تعبیر می شود. با پذیرش اصل عدم ترادف در قرآن کریم، اهمیت و ظرافت کار تفسیر و ترجمه قرآن بیش تر آشکار می شود؛ زیرا گاهی در برابر چندین واژه از واژگان قرآن کریم در زبان مقصد تنها یک لفظ می توان بیان کرد. دقت در گزینش واژگان ترجمه در این گونه موارد، مخاطب را به معنا و هدف اصلی و حکمت گزینش این واژگان از سوی خداوند متعال نزدیک تر کرده و علاوه بر رعایت موازین نهفته در حقیقت واژه ها، به آشکار کردن اعجاز بلاغی قرآن، بیش از پیش می پردازد، پژوهش حاضر با شیوه توصیفی-تحلیلی درصدد بوده است با انتخاب یک نمونه از این واژگان مترادف که واژه عهد و میثاق در ذیل آیه 27 سوره بقره می باشد و بررسی واژه نقض که از افعال مشترک به کار رفته برای این دو واژه در قرآن کریم است، ابتدا جنبه های معنایی واژه ها را تبیین نماید و با توجه به این جنبه ها و تفاوت های معنایی تبیین گشته، رویکرد مترجمان و مفسران را مورد بررسی و ارزیابی قرار دهد و در پایان معادل واژگانی مناسبی را در ترجمه فارسی ارائه کند؛ نتایج پژوهش نشان می دهد واژه نقض یک مفهوم شنیداری و صدا داشتن را در خود نهفته دارد که در زبان فارسی معادل دقیقی ندارد و دو واژه عهد و میثاق مترادف نیستند و دارای تفاوت معنایی ظریفی می باشند که مناسب است در ترجمه ها انعکاس یابند.
۲۰.

گفتگوی ادیان بر مبنای آموزه میثاق

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: میثاق گفتگوی ادیان یهودیت مسیحیت و اسلام

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۰۴
در گفتگوهای بین ادیان رویکردهای نظری هر چند لازم، اما کافی نیست. بهتر است گفتمان با تجربه­ای واقعی و بر مبنای آموزه هایی که به کنه ادیان­ مربوط می شوند، پیش برود. این اتفاق در عمل به­وسیله ی اهالی معنا و با تکیه بر باطن ادیان و نیز با گذر از محدودیت­های عقاید شخصی و با نگرش مثبت و به همه ی ادیان و تکریم سایر معتقدان قابل رخ دادن است.  مسئله این است که کدام مبنای مشترک می تواند بهترین مبنا برای گفتگوهای ادیان در نظر گرفته شود. توحید می تواند مبنای مناسبی برای گفتگوهای میان ادیان باشد اما واقعیت این است که الهیات ادیان به لحاظ معرفت شناختی محل بحث بسیاری است و در نتیجه به عنوان یک مسئله، نیاز به مطالعات و بحث های بیشتر دارد. عبادت نیز می تواند به عنوان مبنای مشترک ادیان در نظر گرفته شود.  اما عبادت با جلوه های متفاوت در اصل  یک رابطه شخصی و نوعی مواجهه باطنی با خداوند است و محتوای آن در اصل یک تجربه شخصی است. اما آموزه "میثاق" بویژه در ادیان ابراهیمی اصلی بسیار روشن است و نسبت به برخی آموزه های الهیاتی نیاز کمتری به ایضاح دارد. علاوه بر این آموزه میثاق در مقیاسی کوچکتر در زندگی روزانه ما انسانها امری رایج و متداول است و معنا، مفهوم، و نقش آن در زندگی اجتماعی کمابیش برای همگان روشن است. لذا پژوهش حاضر به تبیین آموزه میثاق بعنوان یک مبنای مطلوب در گفتگوی ادیان، با استفاده از منابع مکتوب و با روش تحلیلی می پردازد.