استدلال قرآنی

یکی از مسائل قابل توجه در تحقیقات قرآنی، بررسی شیوه های استدلالی به کار رفته در قرآن کریم است. اساساً خداوند چگونه در قرآن کریم استدلال کرده و از چه عناصر بنیادین در این استدلال ها استفاده شده است؟ از میان قرآن پژوهان غربی، رزالیند ورد گویین در این زمینه تحقیق مفصلی انجام داده است. در مقاله حاضر تلاش شده با روش توصیفی-تحلیلی، دیدگاه گویین درباره عناصر بنیادین استدلال در قرآن کریم و چگونگی نقش آنها در تشکیل استدلال های قرآنی واکاوی شود. با بررسی های انجام شده، این نتیجه به دست آمد که گویین سه عنصر بنیادین را در استدلال های قرآنی کشف می کند که عبارت اند از: عهد، نشانه ها و سنت. گویین عهد را به منزله قاعده ای عام می داند که در بسیاری از استدلال های قرآنی نقش مؤثری ایفا می کند. وی این استدلال ها را در قالب استدلال مبتنی بر قاعده شناسایی می کند. علاوه بر این، به گفته وی، قواعد فرعی متعددی از عهد ناشی می شود که به نوبه خود استدلال هایی را شکل می دهند. مباحث گویین درباره شیوه های استدلالی در قرآن و عناصر بنیادین در آنها، زاویه هایی جدید به تحقیقات قرآنی داده و زمینه ای مناسب را برای پژوهش هایی اصیل در این حوزه فراهم می کند.