معماری غربی

با آغاز قرن بیستم مشاهده می شود که فضاهای موزه ای و نمایشگاهی روند توسعه جدیدی را آغاز نموده و این مراکز از درک سنتی موزه داری دور شده و به مراکز چند منظوره علمی، تاریخی و آموزشی تبدیل شده اند. با توسعه مفهوم نمایشگاه، وحدت بین رشته ای افزایش یافته و خود فضا نیز در طراحی گنجانده شد تا ارتباطات چند لایه ای برقرار شود. امروزه دیگردر موزه ها فقط اشیا به نمایش گذاشته نمی شوند، بلکه نمایشگاه خود به یک اثر هنری تبدیل شده است.به همین منظور برای نمایش اثربخش تر مجموعه ها و رساندن پیام به بازدیدکنندگان، طراحی فضایی مناسب برای این مکان جهت تعامل و ارتباط بهتر با بازدیدکنندگان از اهمیت ویژگی برخوردار شده است. در این پژوهش جهت بررسی المان های موثر در طراحی موزه و نمایشگاه ها در معماری اسلامی و غربی، به روش توصیفی – تحلیلی اقدام شده و داده های مورد نظر با روش اسنادی، کتابخانه ای جمع آوری شده است. نتایج حاصل از بررسی ها نشان می دهد که در طراحی فضاهای نمایشگاهی و موزه ها سه المان اصلی فیزیکی، آگاه سازی و فنی دخیل هستند که هر یک از آنها نیز به مولفه های دیگری تقسیم میشوند. برای موفقیت در دستیابی به اهداف برپایی هر نمایشگاهی، سه عنصر مهم بازدیدگننده، هنرمند و تنظیم کننده وجود دارد که هر کدام برای تامین نتایج مورد انتظارمان بسیار مهم میباشند.

یکی از عواملی که در جامعه، سیر تطور را نشان می دهد، معماری است. در ایران نیز همانند سایر نقاط با تکیه بر تغییرات انجام شده در ابعاد مختلف جامعه، معماری سیر تغییراتی را به خود دیده است. این تغییرات در دوره معاصر با ورود مدرنیته به کشور و تأثیرپذیری از غرب در دوره پهلوی برجسته تر است. دگرگونی های معماری در بناهای مسکونی به ویژه در خانه های دوره پهلوی با اقتباس هایی از معماری غربی شکل گرفته است. یکی از ابعاد طراحی معماری، نمای بناها است که در دوره مذکور مؤلفه های بصری آن تغییرات قابل توجهی داشته است. در این پژوهش به بررسی سیر تطور در نمای خانه های معاصر ایران با تأثیرپذیری از معماری غربی، با تأکید بر خانه های مسکونی دوره پهلوی در ارومیه پرداخته خواهد شد و تأثیر معماری غربی بر تغییر ساختارها و جزئیات نماهای خانه ها موردبررسی قرار خواهد گرفت. دراین پژوهش از روش توصیفی-تحلیلی برای مرور ادبیات تحقیق و بررسی عناصر و الگوهای اقتباس شده در نماهای خانه های مسکونی ارومیه در دوره پهلوی استفاده شده است. جامعه آماری، 16 نما از خانه های مسکونی ارومیه است که به صورت هدفمند جهت تحلیل انتخاب شده است. نتایج حاصل از تحلیل ها نشان می دهد بین مؤلفه های بررسی شده فرم بنا، تزئینات و مصالح بیشترین الگوپذیری از معماری غربی را پارامترهای فرم بنا و تزئینات داشته است. از تغییرات مهم می توان به تغییر از نماهای متقارن به نامتقارن، تغییر محل مرکزیت ورودی بنا، اندازه و شکل پنجره ها و تغییر در مصالح، حضور ایوان ستون دار در دوره های اولیه و حذف آن در سال های بعد، تغییر در نوع سقف بناها، جانمایی بالکن در جداره نمای خیابانی در بناهای متأخر به عنوان نمادی از برون گرایی اشاره کرد.