بخش اسفندقه

تاکنون دو «رویکرد عقلایی گرایی فن محور و ارتباطی» در چارچوب برنامه ریزی توسعه و تحول مطرح بوده است. اما، در نظام مدیریت و برنامه ریزی توسعه و تحول سکونتگاه های روستایی در ایران چیرگی رویکرد عقلایی گرایی با اصالت متخصص چالش های پُرشماری در این فراگرد ایجاد کرده است . بنابراین ، در پژوهش حاضر برای تبیین این چالش ها به شیوه کمی و میدانی و توصیفی- تحلیلی این موضوع در سی روستای نمونه از مجموع 42 روستای ناحیه موردمطالعه با بهره گیری از روش مدل معادلات ساختاری و نرم افزار آموس گرافیک وارسی شده است. یافته های پژوهش ناکارآمدبودن رویکرد حاکم بر مدیریت محلی در راستای بهبود سرمایه اجتماعی و تحولات فضای سکونتگاه های روستایی را آشکار ساخت. همچنین ، یافته های مدل ارتباطی استاندارد آشکار ساخت که برازش ضرایب مسیر متغیر سرمایه اجتماعی و تحولات فضایی و ارتباطشان مطلوب است، اما برازش سرمایه اجتماعی متأثر از رویکرد حاکم بر مدیریت در ارتباط با تحولات فضایی نامطلوب است. زیرا نامولدبودن آموزش به وسیله مدیریت محلی موجب شده تا آگاهی اجتماعی گیرندگان و بروزدهندگان این آموزش ها به گونه ای نامولد و منفعلانه چیرگی داشته باشد . درمجموع ، یافته های پژوهش زمینه لازم برای درک و فهم مشترکی از رویکرد ارتباطی فراهم می کند . از جنبه های ادراکی و معرفتی هم بر مبنای پی آیندها ، نگارندگان در این پژوهش در پی آن اند تا انسجام لازم در ترسیم خطوط اساسی انگاره نوین توسعه و تحول شکل بگیرد و به تعیین چارچوب الگوی کار رویکرد نوین یاری رسانند؛ بدین سان پشتوانه های معرفتی و غنای لازم برای کمک به تحول فضای سکونتگاه های روستایی به گونه ای مناسب از راه مشارکت روستاییان در این فراگرد فراهم خواهد شد .

مقدمه: امروزه، تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی تا حدود زیادی متاثر ازچگونگی سرمایه اجتماعی روستاییان است؛ و پی آیند ارتقاء سرمایه اجتماعی باعث بهبود هماهنگی و همکاری بین افراد یک گروه و سازمان با یکدیگر می شودهدف: پژوهش حاضر به واکاوی اثرات سرمایه اجتماعی و مشارکت روستاییان در تحولات فضایی سکونتگاه های روستایی با نقش میانجی اثرات ادراک شده از طرح ها و برنامه ها در بخش اسفندقه پرداخته است.روش شناسی تحقیق: پژوهش حاضر به روش کمی و توصیفی تحلیلی و با ابزار پرسشنامه، متغیرهای اثرگذار و اثرپذیر را در این ارتباط، وارسی کرده است. همچنین تجزیه و تحلیل ویژگی های جمعیت شناختی و تجمیع پرسش ها برای ورود به مدل، و تحلیل سازه ها و روابط بیان شده در چهارچوب نظری با استفاده از نرم افزارآموس گرافیک انجام شد. قلمرو جغرافیایی پژوهش: قلمرو جغرافیایی این پژوهش، بخش اسفندقه است.یافته ها: پی آیندهای پژوهش حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار بین  4 متغیر سرمایه اجتماعی از 6متغیر است و مشارکت روستاییان با چهار متغیر میانجی اثرات محیطی اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی زیربنایی ادراک شده از طرح ها و برنامه هاسنجیده شده است. نتایج: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که رابطه سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها به واسطه اثرات محیطی معنادار است ومقدار این اثر غیرمستقیم سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها 11/0  است و سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها به واسطه اثرات اجتماعی اثرگذار است و مقدار این اثر غیرمستقیم سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها 18/0است. و اما سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها به واسطه اثرات اقتصادی اثرگذار نیست و مقدار این اثر غیرمستقیم سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها 07/0 است.همچنین سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها به واسطه اثرات کالبدی اثرگذار است و مقدار این اثر غیرمستقیم سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها 23/0 است.و سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها اثرگذار است و مقدار این اثر مستقیم سرمایه اجتماعی روستاییان بر مشارکت در طرح ها و برنامه ها 39/0 است.