دغدغه محیط زیستی

هدف از این پژوهش، بررسی رفتارهای محیط زیستی شهری  شهروندان 18 ساله و بالاتر شهر مشهد بوده است. در این پژوهش از رویکرد پژوهشی قیاسی برای تبیین و از پرسشنامه برای گرداوری داده ها استفاده شد. در مبانی نظری، مفاهیم شهروندی محیط زیستی و سواد محیط زیستی توضیح داده شده است. نمونه ای با حجم 689 نفر در شهر مشهد به روش تصادفی سیستماتیک انتخاب شدند. در این مرحله آگاهی، دانش، دغدغه و رفتار محیط زیستی به عنوان ابعاد سواد محیط زیستی سنجیده شده و در قالب پرسشنامه، با مراجعه پرسشگران به در منازل و گفت وگوی حضوری تکمیل شد. آزمون فرضیه ها و تجزیه وتحلیل داده ها به کمک آزمون های آماری ناپارامتریک انجام شد. نتایج مطالعه نشان داد که سواد محیط زیستی جامعه مورد مطالعه در ابعاد آگاهی و دانش در سطح بالایی است، درحالی که در ابعاد دغدغه و رفتار محیط زیستی  نمره پاسخگویان تنها اندکی از حد متوسط بالاتر بود. همچنین میان سواد محیط زیستی در همه ابعاد آن با متغیر تحصیلات رابطه معنادار در جهت مستقیم، اما ضعیف مشاهده شد. رفتار محیط زیستی  جمعی مردان بیش از زنان، اما رفتار فردی محیط زیست در میان زنان بیش از مردان است. هیچ کدام از شاخص های سواد محیط زیستی  با سن رابطه نداشتند. درنهایت این که بین متغیرهای آگاهی، دانش و دغدغه محیط زیستی  با رفتار محیط زیستی رابطه معنادار در جهت مستقیم و با شدت ضعیف برقرار بود.

گردشگران می توانند محیط زیست را به خطر بیندازد، باعث تغییر آن شده و اثرات منفی بسیار زیادی در آن به بار آورند اما شناخت صحیح فعالان گردشگری از آموزه های دین و بزرگان آن درباره حفظ محیط زیست و پایبندی به این ارزش ها می تواند به کنترل و نظارت رفتار صحیح خود و گردشگران در محیط های طبیعی کمک نماید؛ از این رو نحوه تأثیر آموزه های اسلامی-رضوی بر خرید محصولات و خدمات گردشگری دوستدار طبیعت هدف این پژوهش می باشد. نوع پژوهش توسعه ای/کاربردی و توصیفی/پیمایشی بوده و جمع آوری داده ها، براساس پرسشنامه ای متشکل از 37 سؤال و انتخاب هدفمند نمونه 102 نفری از فعالان صنعت گردشگری انجام گرفته است. یافته های پژوهش از تأثیر مثبت متغیر آموزه های اسلامی-رضوی بر جمع گرایی فعالان گردشگری حکایت دارد. همچنین بر مبنای یافته های پژوهش، میان جمع گرایی با دغدغه زیست محیطی و تمایل به پرداخت، سواد زیست محیطی با تمایل به پرداخت، دغدغه زیست محیطی با تمایل به پرداخت برای محصولات و خدمات سبز گردشگری ارتباط وجود دارد اما میان آموزه های اسلامی-رضوی با سواد زیست محیطی و سواد زیست محیطی با دغدغه زیست محیطی ارتباط معناداری مشاهده نگردید. تبیین کاربردی دیدگاه های محیط زیستی اسلامی-رضوی در حوزه های گردشگری و ثبت روز ملی محیط بان مصادف با میلاد امام هشتم براساس نتایج این پژوهش پیشنهاد می شود.