عبدالجلیل

حماسه دینی امام حسین (ع) از طریق مختلف از جمله زبان تصویر به نسلهای بعدی انتقال یافت. یکی از این کتابها که توجهی به آن نشده و دارای نسخه های متعدد مصور در قالب چاپ سنگی می باشد مجالس المتقین است. مسئله این تحقیق معرفی نسخ مصور چاپ سنگی مجالس المتقین موجود در کتابخانه ملی و مطالعه تطبیقی نسخه طراحی شده توسط عبدالجلیل، هنرمند ناشناخته است. اهداف این تحقیق، بازشناسی نسخ مصور چاپ سنگی مجالس المتقین و هنرمندان آن و نیز مطالعه ویژگیهای طراحی و شخصیت پردازیهای عاشورایی انجام شده در نسخه کتاب مذکور، همچنین بیان تفاوتها و شباهتهای طراحی هنرمندان این نسخ است. سؤال این تحقیق عبارت است از : 1- ویژگیهای نسخ مصور چاپ سنگی مجالس المتقین چیست و هنرمندان آن کدامند؟2 -شاخصه های طراحی و شخصیت پردازیهای انجام شده توسط عبدالجلیل در نسخه کتاب مذکور چیست؟ 3- تفاوتها و شباهتها در عملکرد طراحان نسخ مجالس المتقین کدامند؟ در نتایج حاصله از 5 نمونه جامعه آماری کتاب مجالس المتقین که به روش توصیفی تحلیلی و از نوع کیفی به شیوه کتابخانه ای و اسنادی انجام شده است مشاهده می شود که اثر عبدالجلیل دارای ویژگیهایی از جمله هاشورزنیهای پراکنده و متراکم، اندامهایی کوتاه قامت، چهره هایی گرد است همچنین در سپاه اشقیاء فشردگی نامنظم و حرکات اغراق شده در چهره دیده میشود. عدم رعایت نسبتها و پس زمینه تصویر نکته بارزی است. در این نسخه بیانگری و پویایی و دوری از تزئینات به خوبی دیده میشود در حالیکه در سایر نسخ به خصوص اثر محمد اسماعیل تبریزی، سایه روشنها به صورت نقطه گذاری و حجم پردازی کمتری بارز است. کلیت طراحیهای خویی تزئینات و پرداخت بیشتری در قالب نظم و تقارن دارد به طور کلی کادربندیهای مربع شکل، پوشش ائمه، زیبایی آرمانی و عدم واکنش احساسی در چهره شخصیتهای مثبت، نحوه طراحی پوشش چهره امام حسین (ع)، جهت قرارگیری پیکره ها و ترکیب بندی قطری در اغلب تصاویر نسخ مشترک است.