خاندان کججی

کُجُجی ها از خاندان های کهن تبریز بودند که با پذیرش مذهب تشیع به خدمت در سازمان دیوانی صفویان درآمدند. این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی بر پایه منابع و نسخه های خطی کوشیده تا ضمن بررسی تبار و پیشینه به نقش و جایگاه این خاندان در سازمان دیوانی صفویان بپردازد. یافته ها نشان می دهد که کججی ها در جهت دهی و برانگیختن توجه اسماعیل صفوی در راستای یورش و تصرف آذربایجان و نیز شکست نهایی آق قویونلوها نقش چشمگیری داشتند. آنان همچنین در انتقال و تداوم سنتهای دیوانی به دوره صفوی سهیم بودند و توانستند علی رغم رابطه پرفرازونشیب با شاهان تا اوایل سلطنت شاه عباس به مناصب بالایی در تشکیلات دیوانی صفویان برسند، ولی پس از آن از همه عرصه های دیوانی کنار گذاشته شدند. کججی ها بر خلاف روایت ها، پیش از دوره صفوی داعیه سیادت نداشتند، ولی در منابع آغازین صفوی از آنان به عنوان ساداتی که تبارشان به امام چهارم شیعیان می پیوندد یاد شده و برخی از آنان نیز از اواخر سده یازدهم به این سو گرایش یافتند تا خود را با عنوان سادات حسینی بخوانند.