دوره های یخچالی

اقلیم با تغییرات تناوبی خود طی دوره کواترنر، منشا تحولات بسیاری در فرم های اراضی و شکل گیری تمدن های بشری بوده است؛ لذا در این مطالعه در صدد ترسیم شرایط اقلیمی حاکم بر حوضه جاجرود در کواترنر پایانی با بهره گیری از شواهد ژئومورفیک هستیم. بدین منظور آثار و شواهد یخچالی بجا مانده از دوره های یخچالی در ارتفاعات حوضه جاجرود، به کمک نقشه های توپوگرافی، تصاویر ماهواره ای و بازدید های میدانی ردیابی گردید. این شواهد به صورت 440 سیرک در ارتفاعات شمالی حوضه، با حداقل ارتفاع 2500 متر و حداکثر 4300 متر شناسایی شد. به کمک روش رایت و موقعیت ارتفاعی سیرک ها، خط برف 3000 متر برای حوضه تعیین گردید. نقشه های همدما و همباران حوضه در شرایط کنونی و در کواترنر پایانی، به کمک آمار ایستگاه های سینوپتیک، رابطه سنجی بین دما، بارش، ارتفاع و همچنین با در نظر گرفتن ارتفاع خط برف، ترسیم گردید. نتایج حاکی از افزایش 4/4 درجه ای دما و کاهش 5/151 میلیمتری بارش حال حاضر نسبت به گذشته است. وجود پادگانه های رودخانه ای رودخانه های جاجرود و کرج، مخروط افکنه های گسترده در دامنه های جنوبی البرز، وجود آثار دریاچه ها و چاله های بجا مانده از گذشته و موقعیت تمدن ها و کانون های مدنی شکل گرفته در حوضه موید این تغییرات اقلیمی هستند.