سیگنال مغزی

درک چگونگی تصمیم گیری مصرف کنندگان، یکی از مباحث موردتوجه پژوهشگران، بازاریابان و مدیران صنعتی است. در این مقاله از سیگنال های مغزی (EEG) 25 شرکت کننده در زمان مشاهده 14 محصول مختلف استفاده شده است. ابتدا سیگنال های EEG پیش پردازش شده و سپس ویژگی هایی از طیف های مرتبه بالا (HOS) به صورت مجموع اندازه دوطیفی ها، مجموع مربع اندازه دوطیفی ها، مجموع اندازه دوهمدوسی ها و مجموع مربع اندازه دوهمدوسی ها در هریک از 10 محدوده صفحه دوفرکانسی و همچنین در کل محدوده فرکانسی و ویژگی های آزمون هاینیچ نظیر مقدار خی دو (CSV)، اﺣﺘﻤﺎل ﻫﺸﺪار ﮐﺎذب (Pfa) وLambda  به منظور بررسی ارتباط حالت های دوست داشتن و دوست نداشتن محصول استخراج شده است. جمعاً 48 ویژگی برای هر کانال سیگنال EEG محاسبه شده که با احتساب 14 کانال برای هر نمونه 672 ویژگی به دست آمده است. ویژگی های برتر به کمک الگوریتم ژنتیک (GA) و روش نزدیک ترین همسایه در مدل رپر انتخاب شد و درنهایت با شبکه عصبی پرسپترون چندلایه (MLP) و ماشین بردار پشتیبان (SVM) طبقه بندی شد. در مرحله انتخاب ویژگی، 206 ویژگی حاصل شد. نتایج نشان داد مدل پیشنهادی به کمک SVM با هسته گوسی توانسته به طور میانگین روی کلیه کاربران به صحت 73.24درصد برسد؛ بنابراین، مشاهده می شود روش پیشنهادی عملکرد مناسبی در تشخیص حالت های دوست داشتن و دوست نداشتن محصول دارد و در کاربرد بازاریابی عصبی مفید است.

با پیشرفت تکنولوژی انسان همواره در پی شناخت تعاملات میان اعضای درونی بدن خود بوده است و به بررسی واکنش های آن در هنگام بیماری و یا در طی یک مداخله، مانند پاسخ های الکتریکی مغز و قلب به تحریک های خارجی مثل بینایی و یا شنیداری پرداخته است. شنیدن آوا و بررسی علائم حیاتی یکی از انواع مداخله است. در این پژوهش به بررسی تأثیر آوای قرآن بر سیگنال های مغزی و قلبی در سه حالت قبل ، حین و پس از گوش دادن به تلاوت قرآن پرداخته شده است . هم زمان سیگنال قلبی و مغزی 50 دانشجوی دختر در محدوده سنی 19 تا 24 سال در ساعت مشخص و با سطح اعتقادی تقریباً یکسان ثبت شد . هدف از این تحقیق بررسی تأثیر گوش دادن به تلاوت قرآن بر ویژگی ها و تفکیک وضعیت های مختلف از یکدیگر به کمک روش های پردازشی آشوب گون، آزمون های آماری و بررسی صحت به کمک طبقه بندی ماشین بردار پشتیبان است. نتایج حاکی از آن است که گوش دادن به تلاوت قرآن تأثیر بسیار عمیقی بر تعاملات بین اطلاعات قلب و مغز داشته و باعث می شود جریان اطلاعات بین سیگنال های قلبی و مغزی که با استفاده از بعد همبستگی و فرکتال مورد بررسی قرارگرفته است، افزایش یافته و تعاملات بین این دو سیستم حیاتی بدن افزایش یابد. از دیدگاه سیستم سایبرنتیک، افزایش تعاملات در یک سیستم زیستی به معنای افزایش خودسازمان دهی و کارآیی سیستم است.

بازاریابی عصبی به کارگیری عصب روان شناسی در پژوهش های بازاریابی است تا به کمک فناوری های نوین به مطالعه حسی حرکتی رفتار مصرف کننده مانند پاسخ های شناختی و احساسی به محرک های بازاریابی بپردازد. عملکرد سیستم های تشخیص اولویت مبتنی بر سیگنال های مغزی (EEG) به انتخاب مناسب روش های استخراج ویژگی و الگوریتم های یادگیری ماشین بستگی دارند. در این مقاله از سیگنال های EEG 25 شرکت کننده در زمان مشاهده 14 محصول مختلف استفاده شده است. در اینجا ابتدا سیگنال های EEG توسط پالایه های میان گذر و ساویتزکی گولای پیش پردازش می شوند و ویژگی های تبدیل موجک گسسته (DWT) و پیچیدگی لمپل زیو (LZC) از آنها استخراج می شود. سپس ویژگی های بهنجارشده به دو بخش آموزش و آزمون تقسیم می شوند. سپس ویژگی های بهنجارشده به شبکه عصبی عمیق (DNN) چهار لایه برای پیش بینی نتیجه آموزش داده می شوند و درنهایت پس از انجام آموزش، مدل پیشنهادی آماده پیش بینی است. برای ارزیابی عملکرد مدل پیشنهادی از مؤلفه های دقت، فراخوانی و صحت استفاده شده است. نتایج نشان می دهد مقدار مؤلفه های دقت 82درصد، فراخوانی 5/87درصد و صحت 5/87درصد برای تشخیص دو دسته پسندیدن و نپسندیدن پس از پنج بار متوسط گیری حاصل شده است. در این پژوهش اثر تبلیغات بر فعالیت مغز مصرف کنندگان با تحلیل سیگنال های EEG بررسی شد. نتایج تجربی بر روی مدل پیشنهادی نشان می دهد که مطالعات دراین زمینه می تواند باعث تغییر و بهبود راهبردهای بازاریابی برای بهبود عملکرد تولیدکننده و رضایت مصرف کننده شود و درنهایت، به منفعت متقابل منجر شود.  

باتوجه به این موضوع که انواع مختلفی از نام های تجاری ماءالشعیر در کشور ایران وجود دارد و هر کدام علاقه مندان و دوستداران مخصوص به خود را به ویژه در بین ورزشکاران دارد و همچنین، با اشاره به اینکه به طور دائم بین این نام های تجاری برای جلب توجه مشتری رقابت وجود دارد، روش های بازاریابی عصبی می تواند اطلاعات مفیدی را در این حوزه به افراد ارائه دهد؛ بنابراین هدف از پژوهش حاضر بررسی تغییرات توان امواج مغزی ورزشکاران دونده در پاسخ به انواع نام های تجاری ماءالشعیر به روش الکتروآنسفالوگرافی از دیدگاه بازاریابی عصبی است. پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر ماهیت، اکتشافی است که به روش تجربی انجام شده است. در پژوهش حاضر فعالیت امواج مغزی 14 داوطلب در مناطق پیش پیشانی، پیشانی و پس سری به روش الکتروآنسفالوگرافی ضبط و تجزیه و تحلیل و سپس برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تی وابسته و تحلیل واریانس استفاده شده است. یافته های پژوهش نشان داد که در میان افراد استفاده کننده از برند های جوجو و ایستک در امواج تتا، آلفا و بتا و نیز در میان افراد استفاده کننده از برند عالیس، دلستر و هی دی در امواج تتا تفاوت معناداری وجو ندارد (sig>0.05)؛ اما در میان افراد استفاده کننده از برند عالیس، دلستر و هی دی در امواج آلفا و تتا تفاوت معناداری وجود دارد (sig<0.05). به طور کلی، افزایش فعالیت موج آلفا و بتا به معنای افزایش فعّال شدن مدارهای عصبی برای توجه، حافظه کاری و یکپارچگی حسی-حرکتی است. در پژوهش حاضر ایجاد تفاوت معنادار در امواج آلفا و بتا استفاده کنندگان از برند عالیس، دلستر و هی دی نشان دهنده ترجیح بیشتر مصرف کنندگان به این برندهاست؛ بنابراین از طرفی، برندهای جوجو و آیستک برای تأثیرگذاری بیشتر بر مصرف کنندگان باید طعم و مزه را بیشتر جذاب کنند و از طرف دیگر، بهتر است که شرکت ها و تولیدکنندگان ماءالشعیر از روش های نوین برای بررسی ترجیحات مصرف کنندگان استفاده کنند تا بدین طریق طعمی به یادماندنی برای مصرف کنندگان ایجاد شود.