خنده در قرآن

عینی سازی سبک زندگی دینی منطبق بر فرهنگ اسلامی مبتنی بر دریافت دقیق آموزه های قرآن و حدیث است. مسئله پژوهش حاضر آن است که الگوی فرهنگی خندیدن و خنداندن بر مبنای آموزه های قرآن و حدیث، چگونه ترسیم می گردد؟ وفق یافته های تطبیقی پژوهش، این دو منبع، الگویی بر مبنای معنویت، عقلانیت و جامعه سازی ارائه نموده اند که بایسته های نگرشی آن، باورمندی به کنش گری الهی در خندیدن انسان و باورمندی به لزوم کنش گری انسان همسو با فرهنگ دینی است. بایسته های گرایشی این مسئله، ارزش انگاری خندیدن و خنداندن همسو با فرهنگ دینی و بالعکس است. بایسته های کنشی، ممنوعیت خندیدن به مقدسات، شناخت جایگاه اجتماعی خود، مخاطب شناسی، پرهیز از فراوانی و عادت به شوخی، کنشگری در جمع، عدم کاربست الفاظ قبیح و دروغ، کنش حداقلی قهقهه با پیوست معنوی و خنداندن از طریق گره گشایی است. در نتیجه آشکار گردید رویکرد قرآن و حدیث در مورد خندیدن و خنداندن یکسونگر نبوده و آن را به صورت مجزای از سایر بخش های سبک زندگی ارزش نمی انگارد؛ بلکه آن را در کنار گریستن ارزشی و به صورت هدفمند، مطلوب می شمارد. نتیجه دوم واقع گرایی و لحاظ پیامدهای قطعی یا احتمالی خنده در الگوی دریافتی از این فرهنگ است. سوم آن که این فرهنگ، با نگاهی کاربردی، هنجارهایی قابل پیاده سازی در حریم خصوصی و عمومی ارائه می نماید.