ژرف اندیشی در آینده نگاری باز: رویکردی جدید برای ساختن آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آینده پژوهی دفاعی سال ششم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۲۲
7 - 36
حوزه های تخصصی:
موج چهارم آینده نگاری شرکتی که به اصطلاح آینده نگاری باز نامیده می شود؛ رویکردی است که از طریق تعاملات گسترده اجتماعی و تسهیم دانش ذینفعان داخلی و خارجی، به دنبال درک، پیش بینی و شکل بخشیدن به تغییرات آینده است؛ با این حال، ادبیات آینده نگاری باز هنوز در مرحله توسعه نظریه قرار دارد؛ بنابراین هدف این مقاله تعمُق شناخت و درک ماهیت آینده نگاری باز در قالب سه محور چرایی، چیستی و چگونگی است. این پژوهش با مرور نظام مند ادبیات و خلاصه سازی مقاله های نمایه شده در پایگاه های علمی معتبر بین المللی در بازه ی زمانی (2020-2000) انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که چرایی آینده نگاری باز در قالب دو مقوله ی محرک های محیطی و دیدگاه های نظری حمایت کننده، تبیین می شود. تفکر خارج از چارچوب، هم افزایی منابع، جذب دانش خارجی، مدیریت دانش همکارانه، الهام بخشی از نوآوری باز و چشم انداز باز نمایانگر چیستی آینده نگاری باز هستند. فرایند اجرایی آینده نگاری باز شامل سه مرحله قبل، حین و پسا آینده نگاری و مستلزم پیش شرط های فردی، تیمی و سازمانی است؛ علاوه بر این، برای اعتمادسازی، تسهیل جریان اطلاعاتی، هماهنگی و ارزیابی برنامه ها، نقش راهبرد پرداز مهم است. این پژوهش با مرور نظام مند ادبیات، بینشی عمیق از چیستی، چرایی و چگونگی آینده نگاری باز ارائه می دهد که ضمن توسعه نظریه آینده نگاری باز، دریچه ای جدید برای پژوهشگران می گشاید.