سپاهی گری

با فروپاشی شاهنشاهی ساسانی میراث آن در زمینه کشورداری، دیوان سالاری و دیگر عرصه ها به جهان اسلام انتقال یافت و ضمن سازگاری با جهان بینی و قوانین اسلامی در کسوتی تازه به حیات خود ادامه داد. در این میان یکی از مواریث و سنن دولتمداری ساسانی که تا حد زیادی مغفول مانده، سنت های سپاهیگری است که گمان اغلب مورخان برآن است که با فتح ایران توسط اعراب مسلمان و فروپاشی نظام طبقاتی و کاست گونه ساسانیان طبقه نظامیان هم برای همیشه از عرصه هستی محو شدند و نشانی از آنها در دوره اسلامی باقی نماند. این در حالی است که حذف طبقه نیرومند سپاهیان ساسانی ابدا به معنای حذف میراث داران این طبقه نیست و با مطالعه تحولات سیاسی نظامی جامعه ایران در فرایند گذار از ساسانی به عصر اسلامی، به خوبی می توان وارثان سنت های سپاهیگری ساسانی را در وجود جنگاوران دیلمی مشاهده کرد که این سنت های را تا چندین قرن بعد از اسلام در اقصی نقاط جهان اسلام نمایندگی کردند.