والد کودک

استفاده کودکان از وسایل دیجیتال در حال افزایش است و آثار مخربی بر جنبه های مختلف تحول دارد. مطالعه حاضر با هدف مشخص کردن نقش خانواده و کاستی های موجود در مداخلات کاهش استفاده از رسانه های دیجیتال در کودکان به روش مرور نظام مند انجام شده است. پایگاه های ISC، SID و IranDoc و پایگاه های PsycNet، ScienceDirect، Medline، PubMed، Scopus و Web of Science بین سال 2000 تا 2019 بررسی شدند. معیار ورود شامل مطالعات کارآزمایی در کودکان زیر 12 سال با هدف کاهش استفاده از فناوری های نوپدید بود. از بین مطالعات یافت شده، 18 مقاله بررسی شدند. نتایج نشان داد بیشترین راهبردهای مورد استفاده رفتاری و شناختی بودند و عوامل مربوط به خانواده و تعامل والد کودک به عنوان عاملی مهم در مدیریت رفتار کودک در پژوهش ها مغفول مانده است. آگاهی والدین از پیامدهای منفی فزون کاربری کودکان از فناوری های نوپدید و آموزش آن ها برای انجام فعالیت های جایگزین، می تواند منجر به اثربخشی مداخلات شود، نسبت به زمانی که تنها بر آموزش مهارت هایی به کودکان تأکید می کنند. درگیر کردن والدین در مداخلات زمانی مؤثر است که سایر عوامل تأثیرگذار مانند ویژگی های سرشتی کودک و والدین، کیفیت تعامل والد کودک، الگوهای حاکم بر رفتارهای والدین، سبک های والدگری و عوامل تأثیرگذار در فضای خانه نیز مورد توجه قرار گیرد.

هدف: این پژوهش به منظور بررسی اثربخشی درمان تعاملی (والد کودک) بر استرس والدگری، خودتنظیمی هیجانی و پرخاشگری کودکان مبتلا به اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی انجام شد. روش شناسی: این پژوهش نیمه آزمایشی و با طرح پیش آزمون- پس آزمون وگروه کنترل بود. نمونه شامل 60 نفر از کودکان 5 تا 7 ساله مبتلا به اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده همراه با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی بود که به شکل تصادفی انتخاب و در دوگروه کنترل و دوگروه آزمایش گمارش شدند. برنامه درمان تعاملی والد-کودک برای دوگروه آزمایش اجرا شد. داده ها با استفاده از پرسشنامه علائم مرضی کودک، پرخاشگری شهیم، استرس والدینی آبیدین و خودتنظیمی هیجانی محقق ساخته جمع آوری شد. یافته ها: نتایج تحلیل کواریانس چندمتغیری نشان داد که درمان تعاملی تنها بر استرس والدگری و خودتنظیمی هیجانی گروه های کودکان 7-5 ساله مبتلا به اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده همراه با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی و بدون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی مؤثر بود. همچنین این روش درمانی بر استرس والدگری و خودتنظیمی هیجانی کودکان 7- 5 ساله مبتلا به اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده همراه با اختلال نقص توجه/ بیش فعالی مؤثرتر از گروه بدون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی بود. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش این روش درمانی به عنوان یک مداخله مؤثر در مشکلات هیجانی و جانبی کودکان مبتلا به اختلال آمیختگی اجتماعی بازداری نشده با و بدون اختلال نقص توجه/ بیش فعالی می تواند موردتوجه قرار گیرد.

یکی از انواع اختلال های اضطرابی، اضطراب اجتماعی است که موجب مختل کردن عملکردهای تحصیلی، اجتماعی و خانوادگی می شود و اغلب اوقات سیر مزمنی را طی می کنند که ممکن است تا بزرگسالی ادامه یابد. هدف پژوهش حاضر سنجش اثربخشی برنامه والد کودک شناختی رفتاری بر اضطراب اجتماعی کودکان بود. جامعه موردپژوهش دانش آموزان پسر ابتدایی استان البرز شهرستان کرج بودند که نمونه گیری ابتدا به صورت خوشه ای چندمرحله ای انجام شد و سپس شش مدرسه به صورت تصادفی انتخاب شد. ابزارهای اندازه گیری مقیاس اضطراب اسپنس کودک و والد (1999)، مقیاس اضطراب اجتماعی لیبویتز (2003) بودند. 24 دانش آموز همراه با والد انتخاب شدند که نمره اضطراب اجتماعی آنها نزدیک خط برش بود و با هماهنگی مدرسه با این دانش آموزان پرسشنامه لیبویتز اجرا شد. گروه آزمایش، 13 جلسه درمانی را به صورت گروهی هفته ای یک بار دریافت کردند. طول مدت جلسات 90 دقیقه بود. یازده جلسه مختص کودک و والد و دو جلسه صرفاً برای والدین کودکان بود. نتایج تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد برنامه والد کودک شناختی رفتاری بر اضطراب اجتماعی کودکان مؤثر است و ماندگاری اثر دارد (01/0> p ). براساس نتایج به دست آمده، پیشنهاد می شود از پروتکل درمانی طراحی و اعتباریابی شده در پژوهش حاضر برای کاهش اضطراب اجتماعی کودکان استفاده شود[1].