راهبرد باز

با توجه به تغییر روند راهبرد و کارآمدی کمتر رویکردهای سنتی به راهبرد لازم است تا سازمان ها رویکرد جدیدی را در پیاده سازی راهبردهای خود اتخاذ کنند که راهبرد باز در این امر نقش مهمی داشته و می تواند به سازمان ها در جهت افزایش کارآیی، بهبود قابلیت های سازمانی و جایگاه رقابتی و توسعه قابلیت های شخصی کمک کند. این راهبرد با هدف افزایش شفافیت و مشارکت و استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات، شکل مدرنی از توسعه راهبرد را ترویج می دهد. با توجه به اینکه مدلی جامع از رویکرد باز به راهبرد، سازمان ها را در رسیدن به این هدف یاری می رساند، هدف این پژوهش ارائه مدل راهبرد باز است. در این پژوهش برای نظریه پردازی از نظریه داده بنیاد و برای طراحی مدل از چارچوب مدل پارادیم نظریه داده بنیاد اشتراوس و کوربین استفاده شده است. مشارکت کنندگان در این پژوهش، خبرگان حوزه تدوین، اجراء و ارزیابی در دانشگاه و صنعت بانکداری هستند که تعداد آنها 11 نفر بوده و به صورت قضاوتی هدفمند انتخاب شدند. با تحلیل داده ها تعداد 193 مورد کد اولیه، 49 مورد مؤلفه و 19 مورد مقوله استخراج گردید که نهایتاً با تعیین شرایط علی (ماهیت سازمان، جهت گیری راهبردی، تفکرات سازمانی و ماهیت محیط)، شرایط زمینه ای (آمادگی فردی، فرهنگی، فناورانه و ساختاری)، شرایط مداخله گر (چالش شفافیت، مشارکت و فناوری)، مقولهمحوری (راهبرد باز)، راهبردها (راهبردهای فناورانه، ارتباطی، ساختاری و کنترلی) و پیامدها (پیامدهای رفتاری، سازمانی و محیطی) مدل پیاده سازی راهبرد باز ارائه گردید.

هدف: راهبرد باز، رویکردی برای گشودن مرزهای مستحکم سازمان و به جریان انداختن دانش از طریق ذینفعان داخلی و خارجی می باشد تا سازمان ها از این طریق بتوانند با افزایش مشارکت و شفافیت اطلاعات و استفاده از ابزارهای فناوری اطلاعات به ایده های استراتژیک بیشتر و کارآمدتری دست پیدا کنند که بکارگیری این رویکرد، نیازمند برنامه اجرایی خاص خود می باشد که با توجه به نقش شرکت های دانش بنیان در اقتصاد کشورهای در حال توسعه و تأثیر بالای راهبرد باز بر عملکرد شرکت های دانش بنیان، هدف این پژوهش ارائه مدل اجرایی راهبرد باز در شرکت های دانش بنیان می باشد. روش: این پژوهش با بهره گیری از رویکرد ظاهرشونده(گلیزری) نظریه داده بنیاد انجام شده است و داده ها از طریق مصاحبه عمیق با 15 نفر از خبرگان حوزه استراتژی در شرکت های دانش بنیان جمع آوری شده است. یافته ها: پس از تجزیه وتحلیل داده های کیفی مصاحبه ها، مدل اجرایی راهبرد باز ارائه گردید. یافته ها شامل 5 مقوله(توسعه عوامل فنی و دانشی، توسعه عوامل سازمانی و انسانی، حساسیت راهبردی، شبکه سازی و چالش ها و رقابت های ایده) می باشد که با توجه به نظرات خبرگان پژوهش، به عنوان راهکارها و برنامه های اجرایی راهبرد باز در نظر گرفته شده اند. نتایج: شرکت های دانش بنیان می توانند با در نظرگرفتن این مدل، نسبت به پیاده سازی راهبرد باز اقدام نمایند و از این طریق به 2 هدف اساسی خود یعنی تولید محصولات جدید و نوآورانه(نوآوری محصول) و ارائه روش های بهینه تولید(نوآوری فرآیند) دست پیدا کنند و با دستیابی به این اهداف، مزیت رقابتی پایدار نیز کسب کنند.