شبکه آیات

از جمله چالش های فرا روی ترجمه قرآن، اختلاف فراوان ترجمه ها در اثر اختلاف در تفسیر آیات است. از آنجا که مترجم ملزم به تبعیت از آراء مفسران است، حل این چالش محتاج یافتن شاخصی دقیق و مبتنی بر منطق زبانی قرآن برای قضاوت میان آراء تفسیری گوناگون است. این شاخص، ناگزیر محصول نگرش ساختارمند به قرآن کریم است. چرا که چنین نگرشی تلاشی عالمانه برای کشف هندسه حکیمانه سور است و ما را به آنچه غرض خداوند حکیم در نزول متن قرآن بوده، می رساند. این جستار با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با بهره گیری از استخراج ساختار هندسی سوره آل عمران و تحلیل اختلافات موجود در ترجمه برخی از آیات این سوره و میزان انطباق هر کدام از آراء تفسیری با شاخص سازگاری با غرض کلی حاصل از ساختار هندسی سوره، در صدد پاسخ به این پرسش بوده است که چگونه از نگرش منظومه ای یا ساختارمند به سوره می توان برای نقد ترجمه بهره برد. برخی نتایج این پژوهش عبارتند از: اولاً: با توجه به اینکه قرآن خود شاخص ارزیابی همه چیز حتی سخنان معصومان علیهم السلام است، شاخص ارزیابی آراء تفسیری لزوما باید درون متنی باشد و این شاخص همان غرض مستنبط از ساختار هندسی سوره است. در این نگاه، واژگان و آیات هر سوره اجزای سازه ای هدفمند هستند که حول محوری واحد چیده شده اند. پس هر نظر تفسیری یا ترجمه ذیل هر آیه که با غرض سوره و جایگاه آیه در این ساختار هماهنگی نداشته باشد مقبول نیست. ثانیاً: ترجمه آیات منتخب سوره مبارکه آل عمران به عنوان مصادیق عینی با این شاخص ارزیابی و آراء تفسیری منطبق با ساختار سوره و ترجمه صحیح مبتنی بر آن ها تعیین گردید.