ارزیابی فرهنگی

جهانی شدن تغییرات زیادی را در مفهوم فرهنگ به همراه داشته است. یکی از این تغییرات مستقیما در مورد نگرش نسبت به زبان در موقعیت های آموزش زبان خارجی منعکس می شود. ارزیابی کتاب های درسی گامی مهم در زمینه ترسیم و ارتقای ویژگی های کتاب های آینده است. بدین جهت، این مقاله به بررسی و نقد نحوه ارائه فرهنگ در کتاب درسی زبان انگلیسی «پراسپکت دو» می پردازد. این کتاب تازه تالیف در پایه هشتم نظام آموزشی ایران جهت تدریس زبان انگلیسی مورد استفاده قرار گرفته است. در این پژوهش، با 15 نفراز معلمان شهر همدان با سابقه تدریس این کتاب مصاحبه و سوالات پیشنهادی Ferit Kilickaya (2004) پرسیده شد و نتایج آن با استفاده از مدل معرفی شده (2007)Dörnyei مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد که این کتاب به بومی سازی توجه خاصی نشان داده است و موارد فرهنگی اشاره شده در این کتاب غیرمستقیم، بسیار محدود و تنها مربوط به فرهنگ زبان مادری است و هیچ اشاره ای به فرهنگ زبان خارجی نشده است. بنابراین، با توجه به ارتباط تنگاتنگ میان زبان و فرهنگ، حذف اطلاعات فرهنگی کشورهای اروپایی باعث حصول دانشی ناقص و ناکارآمد نسبت به کشوری است که دانش آموزان در حال یادگیری زبان آن هستند.

اسناد بالادستی، جزء مهم ترین اسناد مرتبط با حوزه فعالیت های فرهنگی که در بسیاری از تصمیمات و اقدامات مهم در حوزه فرهنگی مورد استفاده قرار می گیرد. هدف از این پژوهش ارائه مدلی جهت ارزیابی فعالیت های فرهنگی در دانشگاه آزاد اسلامی کشور بر مبنای اسناد بالا دستی است. روش تحقیق از نوع تفسیرگرایی و از نظر هدف یک بررسی کاربردی[1] و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی[2] است. جامعه این پژوهش، شامل کلیه متخصصان حوزه فرهنگی شاغل در دانشگاه ها، مراکز آموزش عالی و حوزه های علمیه تا حد اشباع نظری می باشد. در این پژوهش از روش تئوری داده بنیاد با رهیافت نظام مند برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. داده های پژوهش از طریق مصاحبه های عمیق و نیمه ساختار یافته با 18 نفر خبره که با روش نمونه گیری نظری انتخاب شده اند، گردآوری شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری MaxQDA استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد عوامل سازمانی شرایط لازم جهت شکل گیری عملکرد بالای فرهنگی دانشگاه را فراهم می کنند. دستاوردهای حاصل از تحقیق می تواند در راستای ارزیابی فعالیت های فرهنگی دانشگاه آزاد اسلامی برمبنای اسناد بالادستی به کار رود.