جغرافیای ترس

بیش از دو دهه است که پژوهشگران گردشگری به موضوع جنسیت توجه نشان داده اند و به تدریج مسئلۀ نابرابری، محدودیت ها، و ادراک زنان از محدودیت، ترس، خطر، تهدید، و امنیت، وارد حوزۀ مطالعات اجتماعی و گردشگری شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ترس های زنان در سفر و راهبرد های رویارویی آنان با این ترس ها انجام شده است. رویکرد کیفی با اتکا به 19 مصاحبۀ عمیق نیمه ساخت یافته اتخاذ شد. مشارکت کنندگان، زنان متعلق به پایگاه اجتماعی اقتصادی متوسط ساکن شهر مشهد بودند. یافته ها در چارچوب سه نوع ترس (ساختاری، اجتماعی، و شخصی) و سه نوع شیوۀ رویارویی با این ترس ها مقوله بندی شد. در این طبقه بندی، منظور از ترس ها یا راهبردهای «ساختاری»، منابع ترس یا راهبرد های مواجهه ای است که به ساختار اجتماعی، کالبدی، و طبیعی مقصد گردشگری مربوط می شود. کاربرد صفت «اجتماعی» برای ترس ها و راهبردها، ناظر به اموری است که در فرایند کنش متقابل رخ می دهد. ترس ها و راهبرد های «شخصی» نیز به اموری مربوط است که بیشتر در محدودۀ انتخاب ها، ترجیحات، قابلیت ها، و ابتکارات شخصی و شناختی می گنجد. یافته های این پژوهش نشان می دهد که اگرچه زنان به سبب شرایط ذهنی خود، شرایط عینی محیط های گردشگری، و برساخت اجتماعی ترس در زنان، ترس هایی را تجربه می کنند، اما در برابر آن، انواع مقاومت فعالانه یا انفعالی را درپیش می گیرند و از آن به عنوان ابزاری برای توانمندسازی خود بهره می گیرند. اگرچه این تجربه ها به لحاظ کیفیت و عمق با تجربه های زنان کشورهای توسعه یافته متفاوت است، اما با وجود تمهیدات محافظه کارانه تر، مسیر مشابهی را می پیماید.