پرورش مدیران

هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی مدل استعدادیابی و پرورش مدیران در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران بوده است. این مطالعه بر اساس دو رویکرد کمی و کیفی انجام شده است. این پژوهش ازنظر ماهیت اکتشافی و از لحاظ هدف از نوع تحقیقات توسعه ای کاربردیو از لحاظ روش گردآوری داده ها توصیفی پیمایشی می باشد. روش نمونه گیری در بخش کیفی، روش هدفمند و در بخش کمی روش تصادفی ساده بوده است. نتایج پژوهش حاصل از روش دلفی، در مجموع سه بعد و نه مؤلفه برای استعدادیابی و پرورش مدیران مطرح کرد و نتایج پژوهش حاصل از بخش کمی نشان داد که شناسایی و اکتساب استعداد(مؤلفه شغلی، مؤلفه سازمانی و مؤلفه فردی)، توسعه و استفاده از استعداد (مدیریت مسیر شغلی، ارتباطات تعاملی و پرورش کارکنان) و درنهایت حفظ استعداد (مؤلفه مدیریتی و رهبری، مؤلفه فرهنگی و سازمانی و مؤلفه انگیزشی) بر استعدادیابی و پرورش مدیران تأثیر دارند.

مربیگری مدیریتی، به مثابه یکی از راه های نوین تربیت و پرورش مدیران، بر تغییر رفتار، خودآگاهی، یادگیری و نهایتاً موفقیت شغلی و عملکردی مدیران تأکید دارد. علی رغم آنکه این رویکرد در سازمان های پیشرو جهانی تاکنون با اقبال فزاینده ای مواجه شده است، اما در عمل همچنان فاصله چشمگیری بین دستاوردهای این رویکرد با انتظارات سازمان ها وجود دارد و به ویژه این رویکرد در سازمان های ایرانی نیز به ندرت در کانون توجه قرار گرفته است. بر این اساس، این مقاله با اتخاذ رویکرد پژوهشی کیفی، مصاحبه با 18 نفر از خبرگان موضوع و نیز کاربست روش تحلیل مضمون در نرم افزار MAXQDA، می کوشد ابعاد و عوامل موفقیت «مربیگری مدیریتی» را در شرکت ملی گاز ایران شناسایی کند. یافته های پژوهش نشان می دهد که می توان 21 عامل موفقیت «مربیگری مدیریتی» را در پنج بُعد «ویژگی های مدیر، مربی، سازمان، کیفیت رابطه و اقدامات مربیگری» مفهوم سازی کرد و دلالت های ضمنی مشخصی برای دانش پژوهان، مربیان، مدیران و سازمان ها ارائه داد.

نخستین جرقه های پرورش مدیران، با تشکیل سازمان ها همراه بوده است. در این تحقیق با بررسی نقش ها و کارکردهای خانواده و ساحت های سه گانه انسان (بینش، گرایش و کنش) مشخص شد که یکی از ابزارهای تربیتی و پرورشی، خانواده است. خانواده به عنوان اصلی ترین رکن در تربیت افراد، نقش مهمی در پرورش مدیران مناسب نظام اسلامی دارد. بیشتر پژوهش ها در زمینه پرورش مدیران، پیرامون نقش آموزش و پرورش بوده و از نقش خانواده غفلت شده است. خانواده از طریق ایفای نقش، ارتباط و دخالت عاطفی می تواند در کنار آموزش و پرورش، همسالان و محیط، در شکل گیری مدیران آینده تأثیرگذار باشد. در این نوشتار از روش اجتهادی استفاده شده و روش گردآوری داده ها کتابخانه ای است که در عین بهره مندی از دانش روز در حوزه مدیریت، از منابع دینی برای گسترش دانش مدیریت استفاده شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که خانواده نقش پایه گذاری برای پرورش مدیران به عهده دارد و با تربیت صحیح بر اساس عمل به احادیث، علت مُعِده و زمینه ساز برای پرورش مدیران است.