ارزدیجیتال

پیشرفت در حوزه فناوری های مالی در دهه های اخیر به تغییر شئون مختلف زندگی مردم و دولت ها منجر شده و تحولات شگرفی در نظام پولی کشورها ایجاد کرده است. یکی از این فناوری ها، ارزهای رمزنگاری شده است؛ با توجه به سرعت همه گیری آن در جوامع اسلامی، لازم است تا ماهیت این پدیده نوظهور و تنظیم گری آن توسط فقه انجام شود. بنابراین لازم است دستگاه فقه ماهیت و کارکرد های اقتصادی این پدیده را با دقت شناسایی کند تا زمینه برای استنباط حکم شرعی به کارگیری آن را در روابط اقتصادی روشن کند. لذا به دلیل نوظهور بودن این مسئله، ابتدا با مراجعه به منابع کتابخانه ای، محتوای تحت وب و همچنین ترجمه مقالات بین المللی دیگر به موضوع شناسی پرداخته شده است و سپس ابعاد فقهی آن، با مراجعه به مبانی غنی فقه شیعه در دو سطح معامله و معدن کاوی تبیین شده است. در آخر نیز چالش های مطرح شده توسط خبرگان مالی اسلامی و مراجع عظام تقلید احصا شده است. براین اساس وجود شبهاتی مانند «لاضرر»، «نفی سبیل»، «وجود هک و سایبری» و بسیاری از چالش های دیگر که می تواند رادعی در مشروعیت آن محسوب شود، مورد بررسی قرار گرفته است.

در این پژوهش با هدف ارائه بهترین رویکرد جهت بهینه سازی سبد متشکل از پنج کلاس دارایی شامل؛ ارزهای دیجیتال، ارزهای خارجی، طلا، سهام و صندوق های سرمایه گذاری مشترک و در سه گروه؛ صندوق های سرمایه گذاری با درآمدثابت، صندوق های سرمایه گذاری سهام و صندوق های سرمایه گذاری مختلط، به توسعه مدل های میانگین-ارزش در معرض ریسک و میانگین-ارزش در معرض ریسک شرطی و حل آن ها با الگوریتم کلونی مصنوعی زنبور عسل پرداخته شده است. عملکرد مدل های توسعه یافته مبتنی بر ارزش در معرض ریسک، با مدل های میانگین-واریانس، میانگین-نیم واریانس و میانگین-قدرمطلق انحرافات مقایسه شده است. همچنین، کارایی مدل ها در حضور محدودیت های حد بالا و پایین دارایی، حداقل و حداکثر وزن گروه دارایی و ترکیب دو محدودیت ارزیابی شده است. بازه زمانی مورد بررسی این پژوهش از ابتدای مردادماه سال1394 تا انتهای آذر1400 است. نتایج بدست آمده از این مدل ها در بخش درون نمونه و برون نمونه حاکی از آن است که سنجه ارزش در معرض ریسک شرطی چه در حضور محدودیت ها و چه بدون حضور آن ها، نسبت به سایر سنجه های ریسک عملکرد بهتری در مدیریت پرتفوی متشکل از انواع دارایی دارد. همچنین، در بهینه سازی سبد چندنوع دارایی، کارایی و برتری الگوریتم کلونی مصنوعی زنبور عسل در مقایسه با دو الگوریتم رقابت استعماری و ازدحام ذرات براساس نسبت های شارپ، شارپ شرطی و بازده به ریسک تأیید شد.