پیشگیری اقتضایی

زمینه و هدف: زمینه انجام این پژوهش، تاثیر قابل توجه پدیده «کج روی» در ایجاد اختلال در نظم اجتماعی و رویکرد های متفاوت جوامع مختلف در قبال این پدیده است که منجر به بروز واکنش ها و نتایج متفاوتی در برابر آن شده است. هدف از نگارش این مقاله، بررسی وضعیت موجود و پیشنهاد راهکار های موثر برای رفع هوشمندانه زمینه های کج روی در جامعه با استفاده از پیشگیری اقتضایی، در راستای افزایش موفقیت برنامه های پیشگیرانه است. روش شناسی: روش تحقیق بصورت کیفی بوده و با استفاده از داده های اولیه حاصل از بررسی اسناد و مطالعات کتابخانه ای و سپس مصاحبه دقیق با 16 نفر از خبرگان موضوع در این زمینه (مبتنی بر روش تحلیل تفسیری) صورت گرفته است. یافته ها و نتایج: یافته های پژوهش نشان می دهد که پیشگیری اقتضایی از کج روی، راهکار های پیشگیرانه ای هستند که ضمن درنظر گرفتن ارزش ها و عرف اکثریت جامعه، هدفمند و عملکردگرا بوده و با پیش بینی منطقی راه های جایگزین برای رفتار های انحرافی افراد کج رو، به دنبال افزایش موفقیت برنامه های پیشگیری از جرم است. برنامه های پیشگیری از کج روی باید به نحوی طرح ریزی شوند که ضمن برآوردن نسبی خواست ها و ارزش های مورد قبول اکثریت جامعه، آزادی عمل محدود و منطقی را برای اقلیتی که همنوا با سایر افراد جامعه نیستند (افراد کج رو) فراهم آورد، چون در غیر این صورت واکنش افراد ناهمنوا ممکن است فراتر از کج روی و در قالب جرایم خشن و ویرانگر بروز یابد، بنابراین پیشگیری اقتضایی از کج روی به دنبال آن است که تاحد معینی (به لحاظ اقتضائات اجتماعی– فرهنگی جامعه)، با رفتار های کج روانه برخورد شود و ضمن اجتناب از سرکوب هرگونه رفتار ناهمنوایانه، از بروز سرخوردگی و یا تبدیل رفتار آنها به جرایم خشن در جامعه جلوگیری شود.